A Vitamini nedir, vücudumuzdaki görevleri nelerdir? A vitamininin yararları nelerdir? A vitamini eksikliği durumu, betakaroten nedir, ne işe yarar?
Kaynak: pixabay.com
A vitamini nedir?
Vücudumuzun ihtiyaç duyduğu en önemli vitaminlerden biri olan A vitamini, bilim dünyasında ilk keşfedilen vitamin olma özelliğini taşımaktadır. A vitamini doğada iki farklı şekilde bulunmaktadır, bu iki çeşitten biri “retinol” diğeri ise “karoten”dir. Karoten doğada bitkisel gıdalarda ve hayvansal gıdalarda bulunarak bu tür gıdalarla beslendiğimizde vücudumuza alınır. Pro-vitamin olarak kabul edilen karoten, metabolizmamızda sadece gereksinim duyulduğu şartlarda retinole dönüştürülür. Diğer bir çeşit olan retinol ise doğada yalnızda hayvansal gıdalarda bulunur ve bu besinlerle vücudumuza alınmaktadır.
A vitamini faydaları nelerdir?
A vitamininin en çok faydalı olduğu organ gözdür. A vitamini vücuttayken en çok göz sağlığını koruma görevinde yer alır ve göz sağlığımız için ihtiyaç duyduğumuz temel vitamindir. Çeşitli göz bozuklukları rahatsızlıkları ve gece körlüğü rahatsızlığı için mutlaka A vitamini takviyesi kullanılmalıdır.
Cilt üzerindeki sivilcelerin yok edilmesi ve daha sonra tekrardan meydana gelmesinin engellenmesi işlemlerinde etkili olan A vitamini, sivilce sorunu olan kişilerin mutlaka bünyesine alması gereken vitaminler arasındadır.
Vücudun gelişim aşamasında ihtiyaç duyduğu hücrelerin üretilmesini, daha sağlıklı yapıda olmalarını ve embriyolarımızın daha gelişkin bir yapıda olmasını sağlar.
Metabolizmanın dış kaynaklardan etkileneceği enfeksiyonlara karşı bir koruma kalkanı oluşturup bu enfeksiyonların bünyede kötü etkiler göstermesini engelleyebilmektedir. Vücudumuzun kendine ait savunma mekanizmasında bulunan antikorların ve akyuvarların (bu hücrelere T-hücreleri adı da verilmektedir) çoğaltılarak daha etkin çalışmasına da yardımcı olmaktadır.
Vücudumuzdaki doku tabakalarının daha güçlü ve sağlıklı bir yapıda olabilmesi için katkıda bulunmaktadır.
Saç sağlığı ve diş sağlığı konusunda en etkili vitaminlerden biri A vitaminidir.
Çocuklarda ve yetişme çağındaki bireyler için en önemli faktörlerden biri olan kemik gelişiminde etkin rol oynayarak kemiklerin daha sağlıklı ve güçlü bir yapıda gelişebilmesini sağlar.
Vücutta yağ depolanma işlemine yardımcı olarak pozitif etki sağlayabilecek yağ dokularının depolanmasına yardımcı olur.
A vitamini, içeriğindeki antioksidan etkisi sayesinde vücudu kanser gibi çok tehlikeli ve önemli hastalıklara karşı koruma görevini de üstlenmektedir.
Bünyedeki en önemli görevlerinden biri, bünyeye alınan proteinlerin ayrıştırılması ve depolanması işlemlerinde rol almasıdır. Vücutta A vitamini bulunmadığı sürece metabolizmada protein kullanımında sıkıntılar yaşanmaktadır.
Normal bireylerin dışında özellikle anne adaylarının A vitaminiyle beslenmesi, bebeklerinin sağlıklı bir şekilde gelişebilmesini sağlamaktadır.
A vitamini içeren besinler nelerdir?
- Yeşil renkli sebzeler
- Sarı renkli sebzeler
- Havuç
- Yumurta
- Süt
- Karaciğer ve böbrek gibi et ürünleri
- Balık yağı
- Domates
- Mantar
- Ceviz
- Baklagiller
- Fıstık
- Buğday
A vitamini eksikliğinin belirtileri nelerdir?
Normal şartlarda A vitamini vücutta karaciğerde depolandığından, herhangi bir A vitamini eksikliği yaşandığında metabolizma otomatikman bu kaynağını karaciğerden çekmektedir. Bu yüzden vücutta çok kolay eksikliği hissedilmeyen A vitamini, ancak ve ancak vücutta yağ emilimi problemleri çıktığında yağ emilimi sonucunda kullanılabilen bir vitamin olmasından dolayı A vitamini eksikliği gözlemlenebilmektedir.
Diş etlerinde meydana gelebilecek kanamalar, hasarlar ve aynı şekilde dişlerde meydana gelebilecek deforme durumları A vitamini eksikliğinden kaynaklanabilmektedir.
Yetersiz gıda alımında, düzensiz ve yanlış beslenme sonucunda vücutta A vitamini eksikliği görülebilmektedir.
Sık sık alkol kullanılması ve bu vitamini olumsuz etkileyecek ilaçların kullanılması vücutta A vitaminin eksikliğine yol açabilmektedir.
A vitamininin bağışıklık sistemine olan katkıları göz önünde bulundurulduğunda, eksikliği yaşandığı taktirde bağışıklık sisteminde çöküşler ve buna bağlı olarak vücudun dış kaynaklı mikroplara daha açık hale gelmesine sebep olmaktadır.
Saç güzelliğini ve cilt güzelliğini sağlayan vitaminlerden biri olan A vitamini vücutta eksik kaldığında, ciltte ve saç yapısında kuruluk hissi; saçlarda kepeklenme, ciltte sivilcelenme ve döküntü problemleri ortaya çıkabilmektedir.
Kaynak – 2
A Vitamininin Yararları
A vitamini özellikle gözlere iyi gelir. Yapılan birçok araştırmada bu kanıtlanmış, gözleri görmeyen kişilerde ise büyük miktarda A vitamini eksikliğine rastlanmıştır. A vitamini gözün retina bölgesinde etkili olur ve böylece görmeyi güçlendirir. Birtakım hücrelerin yenilenmesinde ve anne karnındaki bir bebeğin gelişmesinde de A vitamininin büyük rolü vardır. Bu nedenle hamile kadınlar, hamilelik dönemlerinde bol miktarda A vitamini içeren meyve ve sebze tüketmeleri gerekir. Büyüme, boy uzaması gibi birçok fiziksel gelişme ve bağışıklık sisteminin güçlenmesi de A vitaminine bağlıdır. Bağışıklık sisteminin güçlü olması çok önemlidir; çünkü sadece güçlü bir bağışıklık sistemi sayesinde hastalıklara karşı dirençli olabiliriz.
A vitamini (Retinol) eksikliği
Gece körlüğü, büyüme geriliği, iştah kaybı, anemi (kansızlık), hiperkeratoz, kseroftalmi, bilot lekeleri, (gözün bir bölümünde oluşan yüzeysel köpüksü yama görüntüsü) meydana getirir.
Betakaroten nedir?
Karotenoid grubunda bulunan “betakaroten” adlı madde, A vitamininin en önemli parçasıdır. Aslında “betakaroten”e, bir “A vitamini türü” de denebilir. Yapılan birtakım araştırmalarda; betakarotenin birçok hastalığı önlediği, özellikle de kanser ve kalp hastalıkları riskini azalttığı ortaya çıktı.
Betakaroten, vücutta bulunan kanser hücrelerinin gelişerek, kansere yol açmalarını önleyen bir madde. Bu nedenle uzmanlar; bol miktarda sebze-meyve, özellikle de haşlanmış havuç tüketilmesi gerektiğini vurguluyorlar. Çünkü havuç haşlandığında, bu madde daha etkili oluyor.
