Ağaç nedir? Ağaçların bölümleri, özellikleri, çeşitleri, görevleri nelerdir, ne işe yarar, hakkında bilgi.
Kaynak: pixabay.com
AĞAÇ, odunlaşmış bir gövdesi, yapraklardan ve dallardan meydana gelen bir tacı olan bitkidir. Odunlaşmış olsa da, ince ve birden fazla sayıda gövdesi olan bitkilere ağaç değil, çalı denir. Ağaçlar, yapraklarını dökenler ve dökmeyenler diye kabaca iki büyük topluluğa, ayrılabilir. Birincilerin yaprakları ilkbaharda ısının artmasıyla açılır, sonbaharda da soğukların başlamasıyla kuruyarak dökülür. İkincileri ise yaz-kış yapraklarını dökmezler. Bunlar daha çok iğne yapraklı ağaçlardır. Fakat ağaçları bu özelliklerine göre sınıflandırmak doğru olmaz; çünkü; genel olarak odunlaşmış gövdesi olan hemen her bitkiye ağaç dendiği için ağaçları bir veya birkaç sınıf içinde toplamak imkânsızdır.
Ağaç genel olarak üç kısımdan- meydana gelir: Kök, gövde/dallar ve yapraklar.
1 — Kök: Ağacı toprağa bağlayan, topraktan su ve madensel tuzları emerek beslenmeyi sağlayan kısımdır.
2— Gövde: Toprak üstünde ağacın kökle yapraklı kısım arasında kalan yeridir, «taç» ı taşır. Tacın bütün; organlarına; su ve besin maddelerini ileten dokular gövdenin içinden geçer. Gövdenin kalınlaşması ikiçenekli ağaçlarla kozalaklılarda «kambiyum» denilen üretici – bir dokunun gövdeye her yıl halkalar halinde , yeni yeni dokular- eklemesiyle meydana gelir. Bir; ağaç gövdesi enine kesilirse bu halkalar sayılarak, ağacın yaşını anlamak mümkün olur; Fakat birçeneklilerin büyük bir kısmında, hurmalarda, ağaç halindeki eğreltiotlarında gövde sonradan kalınlaşmaz. Hurmalar gibi rozet biçiminde taçları olan ağaçlarına gövdeleri yalnız , tepelerindeki tomurcukla büyür. Bu bakımdan, dallanmazlar.
3— Dallar ve yapraklar: Ağacın taç kısmını meydana getirirler. Bitkinin solunumunu sağlamaları bakımından yaprakların büyük önemi vardır.
Kaynak: pixabay.com
Birçok ağaçlar belli bir yaşa gelmeden çiçek açmazlar. Bunun gibi, bazı ağaçlar da belli dönemlerde az, belli dönemlerde çok çiçek açarlar. Ağaç ne kadar yaşlı olursa olsun, büyümesi, gelişmesi durmaz. Yaşadığı müddetçe her yıl yeni yeni sürgünler, dallar çıkartmakta devam eder. Yalnız taç büyüdükçe dallar artar, besin maddelerine ve suya ihtiyacı fazlalaşır. Bunun sonucu olarak da köklerden taça ve diğer organlara besin maddelerinin iletilmesi zorlaşır. Böylece, ağaç yavaş yavaş yaşlanır, sonunda ölür.
Ağacın Yapısı
Bazı, ağaçları budamak veya besin maddelerini azaltmak suretiyle küçük bırakarak saksılarda yetiştirmek mümkündür. Bilhassa Japonlar bu şekilde ağaç yetiştirmenin çeşitli yollarını bulmuşlardır.
Ağacın yetişmesi için en elverişli şartlar tropik bölgelerde bir araya gelmiştir. Bundan dolayı bizim memleketlerimizde ot, kalınlığındaki bazı bitkilerin Tropiklerde büyük ağaç şeklini aldıkları görülür.
Ağaçlar, şiddetli fırtınalar, kar, rüzgâr, sel, yıldırım, don, yangın gibi doğal afetlerden olduğu gibi, yanık hastalığı, ağaç kanseri, ağaç uyuzu, ağaç çürüklüğü, göbek çürüklüğü, pas, külleme, sarılıktan ve daha birçok bitki hastalıklarından zarar görür.
Kaynak: pixabay.com
Ağaçlardan meyve ve süs bitkisi olarak faydalanıldığı gibi, marangozluk ve doğramacılıkta kerestesinden, tabakçılıkta kabuk ve meyvelerinden, boyacılıkta odun, meyve ve kabuklarından, kâğıtçılıkta da odunundan fayda sağlanır.
