AIDS nasıl bir hastalıktır? AIDS’in belirtileri, bulaşma şekilleri, korunma yolları ve alınacak önlemler nelerdir? AIDS komplikasyonları hakkında bilgi
AIDS – Acquired İmmune Deficency Sendrome
AIDS, Acquired İmmune Deficency Sendrome “Edinilmiş bağışıklık eksikliği sendromu” adıyla bilinen hastalığın İngilizce kısaltması ile adlandırılmış bir hastalıktır.
İlk kez 1980’li yılların başında görülen bu ölümcül hastalık, kısa sürede birçok kişinin ölümüne yol açtı. Başlangıçta bağışıklık eksikliği olarak tanımlanan AİDS, önceleri homoseksüellerde görüldü. Daha sonraları, içinde yeni doğan bebeklerin de saptandığı kan nakli yapılanlarda, hemofili hastalarında ve özellikle uyuşturucu bağımlılarında da AIDS’e rastlandı.
Hastalığın kaynağının Afrika’daki bir çeşit maymun olduğu düşünülmektedir. Ancak hastalığın Afrika’dan tüm dünyaya nasıl yayıldığı konusunda bir çok teori bulunmasına rağmen kesin bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak hastalığın kaynağının bir ırk ya da millet olmadığı konusunda bir fikir birliği bulunmaktadır.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Yüksek ateş, deride döküntü, lenf bezlerinin şişmesi, akciğer ve deride ura benzeyen oluşumlarla seyreden hastalık, ortaya çıktığı ilk günlerde büyük paniğe yol açtı. Tıp dünyası hastalığın oluşum nedenini saptamak için yoğun bir uğraşıya girişti. Önce hastalığın varlığını saptamak amacıyla, iki saat içinde sonuç veren Eliza Testi geliştirildi. Günümüzde ise beş dakikada sonu veren Recombigen Testi bulundu.
Yapılan çalışmalar sonunda AİDS’e yol açan HİV enfeksiyonu, daha ayrıntılı bir biçimde belirlendi. 1989’da Robert Gallo ve Wong Staal adlı iki bilim adamı AİDS virüsünü bloke eden molekülü bularak daha ileri bir aşama kaydettiler. AİDS’in tedavisi için yapılan çalışmalar günümüzde de hızla sürmektedir.
AIDS NASIL BULAŞIR?
AIDS ya da tam adıyla “edinilmiş bağışıklık sendromu” (İngilizce Acquired Immune Deficiency Syndrome), insanın enfeksiyonlarla savaşan bağışıklık sistemine saldırarak işlevlerini bozan HIV virüsüyle (insan bağışıklık yetersizliği virüsü) bulaşır. Bu konuda yapılan araştırmalar, HIV virüsünün üç ana yolla bulaştığı konusunda güçlü kanıtlar sağlamıştır: HIV bulaşmış bir kişiyle korunma önlemi alınmadan kurulan cinsel ilişki; HIV bulaşmış bir kişiden alınan kanın, başka bir kişiye aktarılması ya da virüs bulaşmış bir iğne kullanılması; özellikle anne-babaları ilgilendiren, hamilelik, doğum ya da meme emzirme sırasında, HIV virüsü bulaşmış anneden bebeğe geçer.
KORUNMA ÖNLEMLERİ
AIDS’li olmanız, ülkemiz gözönünde tutulduğunda son derece küçük bir olasılık olduğuna göre, bebeğinizi ya da çocuğunuzu “çağımızın vebası” diye de adlandırılan bu korkunç hastalıktan korumak için alacağınız önlemler, özellikle ikinci bulaşma yoluyla ilgilidir. Kan aktarımında ya da kan ürünlerinin yapımında kullanılan bütün kanlar günümüzde gelişmiş ülkelerde Elisa tarama testiyle ve Western leke testiyle antikorlar bakımından taranmakta ve bu testlerden birinde pozitif sonuç veren kan ya da kan ürünleri, kesin olarak kullanılmamaktadır. Gene de, bebeğinize ya da çocuğunuza kan verilmesi gerekirse, verilecek kana yukarıda sözü edilen testlerin uygulanıp uygulanmadığı konusunda hastane personeliyle konuşun. Ayrıca, hangi nedenle olursa olsun, bebeğinize ya da çocuğunuza, iğne yapılması gerektiğinde, mutlaka hiç kullanılmamış, temiz, mikroptan arındırılmış, bir kez kullanılıp atılan iğne ve şırınga kullanılmasını sağlayın.
