Alp Tigin kimdir? Alp Tigin, Türk kökenli bir köle olarak Samani Devleti’ne hizmet ederken yükseldi ve sonrasında Gazne Devleti’ni kurdu. Bu makalede, Alp Tigin’in hayatı ve dönemi hakkında daha fazla bilgi edinebilirsiniz.
Gazne Devleti’nin kurucusu olarak kabul edilen Alptigin, 961-963 yılları arasında hüküm sürmüş bir Türk askeriydi. Kendisi Türkistan bölgesinden gelerek İslam ordularına katılmış ve Abbasi halifeleri tarafından görevlendirilmişti. Daha sonra Samaniler’in hizmetine girdi ve 960 yılında Horasan valisi oldu.
Alptigin, 962 yılında İsmail Samani’nin ölümünden sonra bağımsızlığını ilan ederek Gazne şehrini ele geçirdi ve Gazne Devleti’ni kurdu. Devletinin başkenti Gazne şehri oldu. Alptigin, kısa sürede Khorasan, Toharistan ve Sistan bölgelerini ele geçirdi ve devleti güçlendirdi. Ancak, 963 yılında öldü ve yerine oğlu Sebük Tigin tahta geçti.
Alptigin, Gazne Devleti’nin kurulmasında önemli bir rol oynadı ve devletin temellerini attı. Ayrıca, İslam dünyasındaki siyasi ve askeri konumu nedeniyle, Orta Asya’dan Hindistan’a kadar geniş bir coğrafyada etkili oldu.
Kaynak: wikipedia.org
Yaşamı
Alp Tegin, Türk kökenli bir kölemen olarak bilinir. Samani Emiri Ahmed bin İsmail’in ölümünden kısa bir süre önce satın alınarak Samani Devleti’nin hizmetine girdi. Daha sonra Nasr bin Ahmed tarafından azat edildi ve Nuh bin Nasr döneminde emirlik ve daha sonra Hâcibü’l-hüccâblık makamına yükseldi. Samani devletindeki İranlı devlet adamlarının tasfiye edilmesi sonucu gerçek güç Türk asıllı kölemen komutanların eline geçti ve Alp Tegin, Muhammed el-Belâmî’nin vezir yapılmasını sağlayarak Samani sarayını kontrol altına aldı.
Ancak, Abdülmelik’in Alp Tegin’in etkinliğinden rahatsızlık duyması sonucu onu Belh’e göndermek istedi. Alp Tegin’in buna karşı çıkması üzerine Sipehsâlârlığa atanarak uzaklaştırıldı. Abdülmelik’in ölümü üzerine Vezir Muhammed el-Belâmî ile birlikte Abdülmelik’in oğlu Nasr bin Abdu’l-Melik’i tahta oturttu ancak saray ileri gelenlerinin desteğiyle I. Mansur tahta geçti. Alp Tegin, Mansur’un ordusuyla Buhara üzerine yürüdü ve Belh’te 3.000 kişilik bir kuvvetle ordusunu topladı. Daha sonra Hulm Geçidi’nde Mansur’a karşı galip geldi ve Gazne’yi ele geçirdi. Hindistan seferi sırasında başarılar elde eden Alp Tegin, 963 yılında Gazne’de hayatını kaybetti.
Alp Tegin’in yaşamı, Türk kökenli bir kölemen olarak Samani Devleti’nin hizmetine girmesi ve Türk asıllı kölemen komutanların devletin gerçek gücü haline gelmesi gibi önemli olaylara tanıklık etmesiyle dikkat çekicidir. Ayrıca, Hindistan seferi sırasında elde ettiği başarılar, Müslümanların yanına gelerek ordusunun güçlenmesini sağlamıştır.
