Ateşli Romatizma Nedir, nasıl bir hastalıktır? Ateşli romatizma belirtileri ve nedenleri nelerdir? Ateşli romatizma tedavisi, hakkında bilgi.
Ateşli Romatizma
Ateşli romatizma, A grubu hemolitik streptokoklardan ileri gelen ve tüm vücudu etkilemekle birlikte, özellikle yüksek ateş, böbreklerde nefron yıkımına neden olan iltihaplanma, eklemlerde ve kalpte iltihaplanmayla nitelenen hastalıktır. Özellikle çocuklarda ve gençlerde, en çok da 5-15 yaşlan arasında görülür. Gerçek nedeni yeterince açıklanamamış olan bu hastalığın, hemolitik streptokokların doğrudan etkisinden çok, bu hastalık yapıcı mikroorganizmaların toksinlerine karşı vücudun geliştirdiği alerji türünde bir tepkiden kaynaklandığı sanılmaktadır. Streptokok enfeksiyonuna uğramış kişilerin yaklaşık yüzde iki ile üçünde sonradan ateşli romatizma ortaya çıkmaktadır.
Hastalık, streptokokların genellikle boğazda yerleşmesinden birkaç gün ile altı hafta kadar sonra ani bir ateş, eklemlerde ağrı ve iltihaplanmayla başlar. Kalp üfürümlerinin duyulmaya başlaması, kalp atışlarının hızlanması ve kalbin büyümesi, hastalığın kalbe yerleştiğini gösterir. Kalp kasının ve destekleyici yapıların iltihaplanması, kalp kapakçıklarında kalıcı nedbelere ve kasılmalara yol açarak hastanın yaşam süresini kısaltır. Ateşli romatizmanın öbür belirtileri arasında deri altı yumruları ve eritema marjinatum gibi deri döküntüleri, kol ve bacaklarda amaçsız ve istemdışı hareketlerle tanımlanan, sinir sistemi kökenli kore hastalığı, ayrıca karın ağrısı, burun kanaması, halsizlik, iştahsızlık ve kilo kaybı sayılabilir. Ateşli romatizmanın klinik belirtileri, şiddeti ve ikincil etkileri, genellikle hastadan hastaya büyük ölçüde değişir:
Belirtileri
Fark edilemeyecek kadar hafif biçimde atlatılabileceği gibi, kalp yetmezliği ve ölümle sonuçlanan ağır ve akut bir kriz biçiminde de ortaya çıkabilir. Hastalığın gelişme süreci içinde, boğazdan ya da mikroorganizmaların yerleştiği başka vücut bölgelerinden alınan örneklerin kültürlerinde streptokokları izleyebilme süresi pek uzun olmamakla birlikte, bu mikroorganizmalara karşı oluşan streptolizin O gibi antikorların kandaki düzeyinin yüksek olması tanıyı kolaylaştırır (ASO testi). A grubu hemolitik streptokokların hepsi duyarlı kişilerde ateşli romatizmaya neden olabilir ve bir türün yol açtığı enfeksiyon öbür türlere karşı bağışıklık oluşturmaz. Üstelik ateşli romatizma geçiren kişiler yeniden hastalanmaya özellikle yatkındırlar. Ateşli romatizmaya ilk kez ve yeniden yakalananlarda hastalık penisilinle etkin bir biçimde önlenebilir. Hastalığın belirtilere yönelik tedavisi ise, salisilatların ya da bazı durumlarda kortikosteroit grubu ilaçların kullanılmasına dayanır. Kalp kapakçıklarındaki daralmanın düzeltilmesi için de cerrahi yöntemlere başvurulabilir.
Ateşli romatizmanın görülme sıklığı ve şiddeti, gelişmiş ülkelerde 20. yüzyıl ortalarından bu yana giderek azalmıştır. Streptokoklardan ileri gelen öbür bulaşıcı hastalıklar, örneğin kızıl için de aynı durum söz konusudur. Penisilinin ve başka ilaçların kullanımına bağlı olmayan bu azalma, hastalığın giderek ortadan kalktığını düşündürmekteyse de, Türkiye’de ve birçok ülkede ateşli romatizma bugün de ciddi bir sorun olarak varlığını sürdürmektedir.
