Ayna nasıl bulunmuştur? İlk insanlar ayna olarak ne kullanıyorlardı? İlk aynalar nerede yapıldı? Modern aynaları kim buldu?
Kaynak: pixabay.com
Aynanın Tarihçesi
Ayna; ilk insanlar kendilerini görebilmek için göllerin ve durgun su birikintilerinin yüzeylerine bakarlardı. Böylece, parlak ve pürüzsüz cisimlerin ışığı yansıttığını öğrendiler. Daha sonraları Mısırlılar, İbraniler, Eski Yunanlılar ve Romalılar maden levhalarının yüzlerini cilalayarak madeni aynalar yaptılar. İlkçağda Etrüskler’in, İsketler’in tuçtan aynaları, Romalıların da gümüş aynaları vardı. Eski Yunan matematikçisi Arthimides MÖ 212 yılında Sirakusa’nın işgali sırasında birtakım içbükey aynalar kullanarak limandaki Roma donanmasını yakmayı başarmıştı. Böylece, iç bükey aynaların ışığı bir nktaya topladığı da öğrenilmiş oldu.
14. yüzyılın başında Venedik’te ilk defa cam aynalar yapıldı. Bu cam aynaların arkaları madeni bir örtüyle kaplanmıştı. Eski zamanlarda aynaların arkasına sürülen bu sır maddesi bir civa kalay amalgamıydı. Bugün yapılan aynalarda ise kimyasal olarak çökertilmiş ince gümüş tabakası sırı kullanılır. Bu gümüş tabakası vernikten bir örtü ile korunur.
Gümüşlü Cam Aynalar
Bugün dünyanın her yerinde bulunan gümüşlü cam aynalar ilk olarak yaklaşık 200 yıl önce Almanya’da üretilmeye başladı.
1835’te Alman kimyager Justus von Liebig, şeffaf bir cam bölmesinin bir tarafına ince bir metalik gümüş tabakası uygulamak için bir süreç geliştirdi. Bu teknik kısa sürede uyarlandı ve geliştirildi ve aynaların seri üretimine izin verildi.
Dünyanın İlk Aynaları Anadolu’dan
Modern aynalar 19. yüzyılda ortaya çıkmış olabilir, ancak genel olarak aynalar aslında çok daha uzun süredir var. Optometry and Vision Science dergisinde vizyon bilimcisi Dr. Jay Enoch tarafından 2006 yılında yapılan bir incelemeye göre, Anadolu’daki insanlar yaklaşık 8.000 yıl önce topraktan ve cilalı obsidiyenden (volkanik cam) ilk aynaları üretti.
Cilalı bakırdan yapılmış aynalar daha sonra MÖ 4000 ile 3000 yılları arasında Mezopotamya (şimdi Irak) ve Mısır’da ortaya çıktı. Yaklaşık 1000 yıl sonra, Orta ve Güney Amerika’daki insanlar cilalı taştan ayna yapmaya başlarken, Çinli ve Hintli ayna üreticileri onları bronzdan yaptılar.
Kaynak : wikipedia.org
MS birinci yüzyılda, Romalı yazar Yaşlı Pliny, ansiklopedisi Natural History’de cam aynaların ilk kaydedilen kullanımına atıfta bulunur, ancak aynalar görünüşe göre o zamanlar genel kullanıma hiç girmedi.
Farklı kültürler tarihin çeşitli dönemlerinde bağımsız olarak yansıtıcı aynalar oluşturmuş olsalar da, doğa belki de aynanın gerçek mucidi olarak taçlandırılmalıdır. Enoch, “İlk aynalar büyük olasılıkla sessiz su havuzları ve kaya veya kil su kaplarıydı” diye yazdı. Elbette bu doğal aynalar, günümüzün üretilen aynalarına göre daha soluktur.
Ancak dünyadaki herkes aynaların varlığını memnuniyetle karşılamamıştır. Bir antropolog, 1970’lerde Papua Yeni Gine’nin izole edilmiş Biami halkına aynalar götürdüğünde, kabilenin kendi ürkütücü yansımalarını büyük bir şiddet ile kötü karşıladığını da hatırlatmak isteriz.
1 Yorum
Kolaydı