Ayva Meyvesi Hakkında Bilgi

Ayva meyvesi, ayva ağacı ile ilgili bilgiler. Hemen hemen herkesin sevdiği ayva meyvesi ile ilgili genel ansiklopedik bilgiler.

Ayva (Cydonia vulgaris ya da Cydonia oblonga), gülgiller (Rosaceae) familyasından meyve ağacı ve bu ağacın altın sarısı renkteki, hoş kokulu meyvesi. Çok dallı bir çalı ya da küçük ağaççık görünümündeki ayva ağacının yapraklan basit, tüylü ve küçük kulakçıklıdır (yaprak tabanının iki yanında küçük ekler bulunur). Tek tek açan, beyaz ya da pembe renkli, iri çiçeklerin, yaprağa benzeyen loplu çanakyaprakları ve çok bölmeli bir yumurtalığı vardır. Her bölmede çok sayıda tohum taslağı bulunur.

Ayvanın anayurdu İran ve Türkiye’dir; bazı kaynaklar Yunanistan ve Kırım’ı da bu bitkinin anayurdu olarak gösterir. Yunanlıların, ayvanın Latince adının kaynağı olan Girit’teki Cydonia bölgesinde yetişen iyi bir ayva çeşidinden kalem alarak adi ayvaya aşıladıktan bilinmektedir.

Ayvanın, kabız yapıcı özelliği olan ve pişirildiğinde pembeleşen sarı renkli meyveleri ya çiğ olarak yenir ya da konserve, reçel, komposto ve tatlı yapılarak tüketilir. Tohumları bazı yörelerde boğaz hastalıklarına karşı ya da deriye sürülerek yumuşatıcı olarak kullanılır. Yapraklarından da özellikle yünlü kumaşların boyanmasında yararlanılır.

Ayva, belli bir kış mevsimi yaşanan bölgelerde, elma ve armut üretimine benzer bir yöntemle üretilir. Aynca, biraz bakım gerektirmekle birlikte bahçelerde de yetiştirilebilir. Armut ağaçları için de ciddi bir tehlike oluşturan bakteri yanığı adlı hastalıktan, aynca elma ve armuda dadanan böcek ve kurtlardan zarar gören ayva, genellikle armutların aşılanmasında anaç olarak kullanılır.

Türkiye’de hemen hemen tümüyle iç pazara yönelik olarak üretilen ayvanın başlıca yerli çeşitleri ekmek, Karaali, limon, şekerpare, misket, tekkeş ve demir ayvalandır. Ülkenin 1988 yılı ayva üretimi 78 bin ton olmuş, bu üretimin yaklaşık yüzde 26’sı Marmara Bölgesi’nde gerçekleştirilmiştir. Marmara Bölgesi dışında, İzmir, Ankara, Antalya, Manisa ve Zonguldak da ayva üretiminde önemli payı olan iller arasındadır.