Beylik Çeşmeden Su İçme Ne Demektir? Atasözünün Anlamı ve Hikayesi

0
Advertisement

Beylik çeşmeden su içme ne anlama gelir? Beylik çeşmeden su içme atasözünün anlamı ve hikayesi nasıldır, atasözünün açıklaması, hakkında bilgi.

Beylik Çeşmeden Su İçme Anlamı

“Resmî işlerde dikkatli olmak gerekir” anlamında kullanılan bir sözdür.

Beylik Çeşmeden Su İçme

Atasözünün Hikayesi;

Çevresinde zalimliği ile ün yapmış bir derebeyi, kendi topraklarının suyu olmayan bir bölgesine çok uzaklardan su getirterek büyük bir
çeşme yaptırmış.

Halk çeşmenin yapımında, imece usulü ile çalıştırılmış. Kendileri için yaptırılan böyle bir esere katkı sağladıkları için, hiç sızlanmamışlar, severek isteyerek yardım etmişler.

Çeşme yapılmış, herkes hoşnut. Yapan memnun, içen memnun, içip yoldan geçen memnun, içip gökte uçan memnun.

Advertisement

Gelgeldim, kazın ayağı öyle değilmiş. Derebeyi o yıl, aşar haklarını toplatırken, yüzde iki de beylik çeşme hakkı vermiş. Çevre halkı şaşırmış, kızmış. Kızmış ama kimin ne haddine derebeyinin karşısına dikilip: “Ben çeşme hakkı vermem” diyebilmek.

Uzatmayalım, derebeyinin keyifli bir gününde, araya sevdiği kişilerden aracı koyup, toprağı çorak, ürünü ve geliri çok az olan köylünün, bu çeşme hakkı ile bellerinin büküldüğünü, derebeyinin çeşme hakkı istemekten vazgeçmekle sevaba gireceğini duyurmuşlar.

Derebeyi bir şart koşmuş: “Hangi köy halkı istemiyorsa, bu çeşmeden su içmesin, su taşımasın, hayvanını sulamasın. Çeşmenin başına nöbetçi koyacağım; su aldıklarını duyarsam, iki kat vergi alırım” buyurmuş.

Fakir köylüler, çeşmenin semtine bile uğramaya korkar olmuşlar. Yola giden, suyunu yanına alır, çoluk çocuğuna da sıkı sıkı öğütlermiş: “Sakın ola ki beylik çeşmeden su içmeyin” diye. Zamanla, zalim yöneticilerden uzak durmanın her halükarda gerekli olduğu türlü olaylarla halkın aklında yer ettikçe, bu sözler de dilimize yerleşmiş.

Haklı olduğunu sanarak kötü yönetimin kurallarına karşı gelmemek anlamına gelen bir atasözüdür bu.

Beylikle İlgili Atasözleri;

  • ağalık (beylik) vermekle, yiğitlik vurmakla
    sözü geçer bir adam olmak istersen herkese yardımda bulunacaksın, yiğit adam olmak için de savaşta da barışta da vurucu, kırıcı olacaksın.
  • beylik fırın has çıkarır
    devlet görevlisi olmak insana birçok kazanç sağlar.
  • bir günlük beylik beyliktir
    hoşa giden bir durum, kısa da sürse çekici ve güzeldir.
  • top otu beylikten olunca, güllesi Bağdat’a gider
    yararlandığı gereci bedava elde eden ve bol bol kullananla yarışılmaz.
  • yad elde beylik sürmeden, yurtta züğürt gezme yeğdir
    gurbete düşmüş bir insan, ne denli varlık içinde bir yaşam sürüyor olsa da doğup büyüdüğü yeri arar.

Advertisement


Leave A Reply