Bilimsel Çalışma Yöntemi nedir, Basamakları nelerdir? Bilimsel çalışmalar nasıl yapılır, aşamaları, maddeler halinde açıklaması.
Bilimsel Çalışma Yönteminin Basamakları
***Problemin tesbiti:
Bir araştırmaya başlamadan önce problemin çok iyi bir şekilde tespit edilmesi ve anlaşılması gerekir. Problem belirlenirken, deneysel olarak tespiti yapılabilecek ve bir sonuca götürecek alt başlıklardan başlamak daha uygundur. Somut bir problem tespit edildikten sonra araştırmanın diğer basamaklarına geçilir.
***Gözlem yaparak veri toplama:
Bir problemle ilgili beş duyuya dayanan incelemelere gözlem denir. Gözlemler sonucunda elde edilen ve aynı şartlarda aynı sonuçları veren özel problemlerle ilgili gerçeklere veri denir.
Gözlemler nitel ve nicel gözlemler olmak üzere iki gruba ayrılır.
***Hipotezin kurulması;
Hipotez, probleme geçici olarak sunulmuş, bütün verilere uygun çözüm önerisidir. Hipotezler deneylerle test edilip doğruluğu ispatlanıncaya kadar geçicidir.
***Tahminde bulunma:
Tahmin, bir hipotezden çıkarılabilecek mantıklı sonuçlardır. Tahminler, hipotezleri test etmenin en geçerli yöntemidir. Tahminler, “Eğer……………….ise ………………dır.” şeklinde ifade edilen cümlelerden oluşur.
İyi bir hipotez, ispatlanabilmesi için deney ve gözlemlere açık; eldeki verilere uygun özellik taşımalıdır. Aynı zamanda yeni gerçeklere ve tahminlere açık olmalı, gerektiğinde üzerinde kısmi değişiklikler yapılabilmelidir.
*** Kontrollü deneyler yapma:
Hipotez hakkında yürütülen tahminlerin geçerli olup olmadığı ancak yapılan deneylerle tespit edilir.
Kontrollü deney; geçerli, somut ve bilimsel yöntemler kullanılarak istenilen sonucun verilip verilmediğinin kontrol edilmesidir. Uygulanan yöntemin geçerliliği ve bulunan sonucun doğruluğu kontrol edilmelidir.
Bilimsel bir deney, kontrol grubu ve deney grubu olmak üzere iki grup üzerinde aynı anda yürütülür. Her iki grupta deneye etki eden bütün şartlar aynı tutulurken, sadece araştırılan faktör kontrol grubu ve deney grupları arasında farklı tutulur.
Deneyin sonuçlarının güvenilirliği için, çok sayıda kontrol grubu ve deney grubu kullanılmalıdır. Alınan sonuçlar tahminleri doğruluyorsa, hipotez artık gerçek halini alır. Verilerle hipotezin çelişmesi durumunda hipotez, elde edilen veriler doğrultusunda yenilenerek tekrar denenir.
Teori: Kökleşmiş hipotezlere teori denir. Teorinin, deneylerle ispatlanmış olmasına rağmen aksinin ispatlanması mümkündür. Yani hipotezlerde olduğu gibi teorilerin de değiştirilme ihtimali vardır.
Kanun: Doğruluğu bütün bilimlerce kabul edilmiş gerçeklerdir. Kanun, teoriye göre daha sağlam bilgi ve verilere dayanır. Buna “Mendel Kanun’larını” örnek verebiliriz.
