Cariye nedir? Cariye kime denir, görevleri nelerdir? Osmanlı Devleti zamanındaki cariyeler hakkında bilgi.
Cariye; Savaş sonunda esir edilen ya da para ile satın alman erkeklere “Köle” denildiği gibi, kadın ve kızlara da “Cariye” adı verilmiştir. Bunlara “Halayık” da denirdi.
Cariyeler Osmanlı Haremi’ne çeşitli yollarla geliyordu:
1-Savaş sonunda alınan esirlerin beşte biri padişahındı.
2-Gümrük Emini tarafından saray adına satın alınıyordu.
3-Büyük devlet adamları ve komutanlar küçük yaşta cariyeleri satın alıyor, gerekli , terbiyeyi verdikten sonra padişaha sunuyorlardı.
4-Kırım’dan gemilerle getiriliyordu.
5-Komşu devlet hükümdarları hediye ediyordu.
Harem’e bu şekilde giren cariyeler üç bölüme ayrılırdı:
1-Harem’de türlü hizmetleri gören cariyeler: Bunlar en ucuza alınan cariyelerdir, yaşları büyüktür ve normal güzelliktedirler. Sarayda çeşitli hizmetlerde çalıştırılırlar ve yaptıkları iş karşısında para alırlardı.
2-Satılmak ya da hediye edilmek için alınan cariyeler: Bunlar 5-7 yaş arasındaki, ileride güzel olacağı umulan kızlar arasından seçilirdi. Bunlara nezaket kuralları, nakış dikiş, ud-kanun çalmak öğretilirdi. Büyüdükleri zaman da uygun bir fiyatla satılır ya da komşu devletlerin hükümdarlarına hediye edilirlerdi.
3-Odalıklar (Müstefreşeler): Bunlar 15-20 yaş arasındaki çok güzel kızlardan seçilirdi. Bu cariyelerin fiyatları çok yüksek olup, yüksek devlet memurları, padişah kızları tarafından satın alınırlardı.
Cariyeler her bölümde de acemiler, kalfalar ve ustalar diye kendi içlerinde ayrıma tâbi tutulurlardı.
Harem’e alınan cariyeler kalfalar tarafından terbiye edilirdi. Nezaket kuralları, büyüklerine karşı saygılı olma hakkında bilgiler verilirdi. İster odalık, isterse gelecekte güzel olacağı düşünülerek Harem’e alınan cariyeler geleceğin ikballeri, Kadın efendileri ya da valide sultanları olacağından okuma-yazma ve saray âdetlerini iyi öğrenmelerine son derece dikkat edilirdi, özellikle padişah zevcesi olabilecek kapasitedeki kızlar “Hazinedar Usta” tarafından özel bir eğitime tâbi tutulurdu.
