Carl Orff’un bestelediği Carmina Burana oratoryosu özellikleri, ilk yorumu, bölümleri hakkında bilgi.
CARMİNA BURANA «Sahne Oratoryosu»
İlk yorumu: 1937 Frankfurt.
Antik ve Orta çağda yaşamış bazı bilinen ya da bilinmeyen ozanların eseriyle yazılmış «Trionfi» adlı ünlü sahne oratoryosu dizisinin ilkidir. «Trionfi» üç yapıttan kurulu: «Carmina Burana», «Catulli Carmina» ve «Trionfi di Afrodite». Yapıtlardan ilki 1936 – 1937, ikincisi 1942 – 1943 ve üçüncüsü 1952 – 1953 yıllarında bestelenmiş, üçü toplu olarak ilk defa 1953 yılında Milano’nun La Scala operasında sahnelenmiştir.
«Trionfi»nin dünyada ilk tanınan ve sevilen bölümü «Carmina Burana»dır. Bu son derece çekici ritmlerle işlenmiş koro parçalan albümünün şiirleri Benedikt köylülerine ait şarkılardan seçilmiştir. Bavyera’da bir manastırda adı bilinmeyen bir derleyici tarafından toplanan şarkı ve şiirler ilk defa 13’üncü yüzyıl sonlarında, daha sonra 19’uncu yüzyıl başlarında tasnif edilmiştir.
Konuları karışık, dilleri karışıktır. Dünyanın kötülüğünden, paranın gücünden yakınanlar yanında bahara, eğlenceye, aşka dair dizeler yer almış, Almanca Latinceyle, Latince Fransızcayla karışmıştır. «Carmina Burana» bunlardan bir demettir ve şu bölümlerden kuruludur: «Fortuna – Dünyayı güden tanrıça», «Primo vere – Baharda», «Uf dem ander – Kırda», «İntaberna – içki evinde», «Cour d’amour – Aşk sarayı», «Blanziflor et Helena» ve tekrar «Fortuna». «Carmina Burana» vurma çalgılarla pekleştirilmiş orkestra, koro ve soprano, tenor ve bariton solo için bestelenmiştir.
Carl Orff Kimdir?
Carl Orff; (d. 10 Temmuz 1895, Münih -ö. 29 Mart 1982, Münih, Batı Almanya), Alman bestecidir. Operaları ve dramatik yapıtlarının yanı sıra müzik eğitimine getirdiği yeniliklerle de tanınır.
Münih Müzik Akademisi’nde öğrenim gördü. Ayrıca seçkin Alman bestecilerden Heinrich Kaminski’nin öğrencisi oldu. Daha sonra Münih, Mannheim ve Darmstadt’ ta orkestra şefliği yaptı. Orkestra yönetme yöntemini ortaya koyduğu Schulwerk adlı el kitabını 1930’da yayımladı. Bazı 17. yüzyıl operalarını yayına hazırladı. 1937’de ortaçağ şiirlerinin yer aldığı bir yazmaya dayanarak din dışı Carmina Burana oratoryosunu besteledi. Bunu Yunan tiyatrosuyla ortaçağ gizem oyunlarından esinlenen ve Carmina Burana ile birlikte bir üçleme oluşturan Catulli Carmina (1943; Catullus’ un Şarkıları) ve Trionfo di Afrodite (1953; Aphrodite’nin Zaferi) gibi yapıtlar izledi.
Carl Orff’un diğer yapıtları arasında bir paskalya kantatı olan Comoedia de Christi Resurrectione (1956; İsa’nın Göğe Çıkışı Komedisi), İsa’nın doğuşunu anlatan Ludus de nato infante mirificus (1960; Mucize Bebeğin Doğuşu Oyunu) ve bir “müzik dram”lar üçlemesi olan Antigonae (1949; Antigoneler), Oedipus der Tyrann (1959; Tiran Oidipus) ile Prometheus (1966) sayılabilir. Çocukların müzik eğitimi için geliştirdiği sistem daha çok grup alıştırmaları ve vurmalı çalgıların çalınması yoluyla ritim duyarlılığını artırmaya dayanıyordu. Bu sistem sonradan yaygın biçimde benimsendi. Orff 1924’te Alman beden eğitimi uzmanı, öğretmen ve yazar Dorothee Günther ile birlikte beden eğitimi, dans ve müzik eğitimi veren Günther Okulu’nu kurdu.
