Çevre kirliliği çeşitleri nelerdir? Su, Toprak, hava, ses kirliliği nedenleri, alınması gereken önlemler hakkında bilgi.
Çevre Kirliliği
Tarih boyunca insanlar ihtiyaçlarını karşılamak için çeşitli doğal kaynakları kullanmışlardır. Bu doğal kaynakları kullanırken de yaşadıkları mekanı ve çevreyi çeşitli şekillerde değiştirmişlerdir.
Doğal dengenin bozulmaması için tüm insanlığın ihtiyaçlarını karşılayabilecek ve doğanın kendini yenilemesine imkan verecek oranda yararlanılması gerekir. Buna bilinçli tüketim denir. Eğer böyle olmazsa bilinçsiz tüketim olarak adlandırılır ki bu durum insanların bugünkü ve gelecekteki yaşamlarını olumsuz etkiler.
Bilinçsiz tüketim doğal dengenin bozulmasına neden olur. Çevre sorunları ortaya çıkar.
Kaynak: pixabay.com
Su Kirliliği
Çevremizde kirlenmeden en çabuk, en kolay ve çok etkilenen sudur. Çünkü her türlü kirlilik suyla temizlenmektedir.
- ✓ Fabrika atıkları,
- ✓ Deniz taşıtlarından çıkan yanmış yağlar ve mazot,
- ✓ İlaç ve kağıt fabrikalarından çıkan kimyasal maddeler,
- ✓ Tarım ilaçları ve gübreler,
- ✓ Bulaşık deterjanları,
- ✓ Hayvansal ve evsel atıklar, tarım suları su kaynaklarını kirletmektedir.
İnsanların kullandığı su kaynaklarının kirlenmesi hastalıkları arttırmaktadır. Su kaynaklarımız olan denizler, akarsular ve gölleri kirletirsek ekonomik kayıplar yaşarız (Balıkçılık, turizm, gibi).
Kaynak: pixabay.com
Toprak Kirliliği
Üzerinde tarım yaptığımız, sanayide ham madde olarak kullandığımız toprak, canlı yaşamı için vazgeçilmez bir doğal kaynaktır.
- ✓ Deterjanlar, kimyasal gübreler,
- ✓ Klorlu ve civalı tarım ilaçlan,
- ✓ Sanayi atıkları ve nükleer sızıntılar,
- ✓ Madenler işlenirken meydana gelen zararlı atıklar,
- ✓ Kimyasal maddeler toprağı kirletir.
Toprağa karışan bazı katı atıklar çok uzun süreli olarak toprak yüzeyinde kalırken bazıları daha kısa sürede ayrışıp yok olmaktadır.
- Plastik şişeler – 1.000 yıl
- Piller – 100 yıl
- Alüminyum kutular – 10-100 yıl
- Sakız – 5 yıl
- Kağıt – 2-5 ay
- Cam şişe – 4.000 yıl
- Plastik torbalar – 10-20 yıl
- Plastik kaplı süt kutuları – 5 yıl
- Portakal kabuğu – 6 ay doğada kalmaktadır.
Bu maddelerden bazılarının geri dönüşümde kullanılması çevredeki kirliliği yavaşlatacaktır (Cam, kağıt, plastik, alüminyum v.b.).
Kaynak: pixabay.com
Hava Kirliliği
İnsanların ve hayvanların solunum yaptıkları, bitkilerin fotosentez yaptığı hava canlı yaşamı için büyük öneme sahiptir.
- ✓ Fosil yakıtların yakılması sonucu evlerden fabrika bacalarından ve termik santrallerden çıkan toz ve gazlar,
- ✓ Taşıtların egzozlarından çıkan gazlar,
- ✓ Sprey ve kimyasal maddelerden yayılan gazlar,
- ✓ Orman yangınları ve volkanik patlamalar hava kirliliğine neden olur.
Orman yangınları ve volkanik patlamalar sonucu oluşan kirliliği doğa kısa sürede temizlerken insan kaynaklı kirliliğe doğa çözüm üretemez olmuştur.
Hava kirliliğini önlemek ve azaltmak için yenilenebilir olan temiz enerji kaynaklarını kullanmalıyız (Su, Rüzgâr, Güneş, Jeotermal). Fabrika bacalarına filtreler takmalıyız.
Kaynak: pixabay.com
Ses (Gürültü) Kirliliği
Sanayinin gelişmesi ile kurulan fabrikalarda yüksek ses çıkaran makineler ve yoğun trafik sonucu çıkan gürültü ses kirliliğine neden olmaktadır.
Kalıcı Kirlilik
Plastik kaplar, pet şişeler, cam eşyalar, naylon torbalar, tarım ilaçları, kurşun ve civa gibi kirletilcilerin oluşturduğu kirliliktir. Çevrede çok uzun süre kalırlar.
Geçici Kirlilik
Canlı atıklarının neden olduğu kirliliktir, (yemek artıkları, bitki yaprakları, ölmüş organizmalar ve hayvan dışkıları). Kirlettikleri ortamda uzun süre kalmazlar.
