Develerin Hörgücünde Ne Bulunur? Deve Hörgücünün Özellikleri ve Yapısı

0
Advertisement

Deve nedir? Develer hörgüçlerinde ne taşır? Develerin özellikleri, yararları nelerdir? Deve hayvanı ve hörgücü hakkında bilgi

deve

Kaynak: pixabay.com

Deve; Boynu uzun, sırtında bir veya iki hörgücü olan, attan iri, daha çok yük taşımakta kullanılan bir çöl hayvanıdır. Geviş getiren memelilerden olan deve çok sağlam, çok kuvvetli olduğundan çölde yaşayanların günlük hayatında önemli bir yer alır.

Devenin bacakları, boynu vücuduna göre çok uzundur. Ayakları iki parmaklıdır, tabanı yastık gibi yumuşaktır. Bu özelliği dolayısıyla deve çöllerde ayakları kuma batmadan kolayca yürüyebilir. Burun deliklerinin istediği gibi kapanabilmesi, en şiddetli kum fırtınalarında bile devenin burnuna kum kaçmasını önler. Kısacası, deve her bakımdan çöllerde yaşamak için yaratılmış bir yaratıktır denebilir.

Göğsünde, dizlerinde, ayak eklemlerinin üzerilerinde deri kalınlaşarak nasır halini almıştır. Hayvan dinlenmek için çökeceği zaman yerdeki sivri taşlar, kumlar derisine batmaz.

Develer yüzyıllardan beri insanlara büyük yardımları dokunmuş hayvanlardır. Kuvvetiyle, sıcağa, susuzluğa dayanıklıklığıyla kurak memleketlerde atın yerini almıştır. Bazı hallerde biraz arpa, veya buğday, bir parça kuru fasulye, beş, on hurma deveye bütün bir gün yeter. Hayvan vahaya geldiği zaman bulabildiği otları da yiyerek açlığını gidermeye çalışır. Pek az hayvanın yiyebileceği sertlikteki dikenleri de yer. Fırsat bulursa yularını geveler, hasır, sepet gibi şeyleri de yemeye kalkıştığı olur.

deve

Kaynak: pixabay.com

Hörgüç Ne İşe Yarar

Devenin saatlerce hiçbir şey yemeden durabilmesi, vücudundaki yağları yakarak bir süre kendi kendini besleyebilmesindendir. Sırtındaki hörgüç aslında bir yağ deposudur. Uzun süren bir çöl yolculuğunda bu hörgücün yavaş yavaş küçüldüğü görülür. Deve fırsat buldukça pek çok su içer, bu suyu da midesindeki boşluklarda gerektiği zaman kullanmak üzere depo eder. Böylece, deve en sıcak bir havada kızgın kumlar üzerinde 200-300 kiloluk bir yükün altında 5-6 gün hiç sürçmeden yol alabilir.

Advertisement

Deveye pek yaklaşmaya gelmez. Hiçbir sebep yokken birden bire kızar, etrafındakileri tekmeleyip ısırmaya kalkar. Çok kindar bir hayvandır. Kendisine kötülük edeni uzun zaman unutmaz. Sahibini pek tanımaz, ona nadiren önem verir. Hiddetli, inatçı, anlayışsız bir hayvandır. Deveye hendek atlatmak sözü buradan gelir. Birçok yerlerde develeri kışkırtarak aralarında güreştirirler.

Devenin öğrenebileceği şeylerden bîri, istenildiği zaman diz çökerek yere oturmasıdır. Çökerken sırtına yük konacağını bildiğinden homurdanmaya başlar. Devenin yürüyüşü de gariptir. Önce bir yandaki ayaklarını ileri atar, sonra öteki yandakilerini. Böylece rahvan denilen yürüyüşle bir sağa, bir sola sallanarak gider. Deveye binmeye alışık olmayanları deniz tutması gibi baş döndürücü, mide bulandırıcı bir his kaplar, hasta olurlar.

Birçok yerlerde deve kesim hayvanı olarak da kullanılır. Eti yenir, sütü içilir, yününden kumaş dokunur.

Deve yavrusu doğduğu zaman hemen hemen 1 m. yüksekliğinde büyücek bir buzağı kadardır; yalnız, kendi kendine, ayağa kalkamaz, bakıma muhtaçtır. Ana deve kervandaysa yavru deve bir bezin içine konulup anasının bir önündeki devenin sırtına, yüklerin arasına yerleştirilir. Böylece, ana deve yavrusunu karşısında gördüğünden onu aramaya kalkmaz. Yavrusu sırtına yüklenen devenin ne yapıp yapıp kervandan ayrılarak, bir gece önceki konak yerine dönüp yavrusunu aradığı görülmüştür. Başlıca iki çeşit deve vardır:

  • 1. — Hecin Devesi: Tek hörgüçlüdür. Daha çok Afrika’da yaşar. Vücudu açık kirli sarı renktedir, seyrek tüylüdür. İyi koşar. Bunların birkaçı arka arkaya bağlanarak
    kervan meydana getirilir.
  • 2. — Asya Devesi: Çift hörgüçlüdür. Hecin devesinden daha küçüktür. Vücudu yanık sarı renkte sık tüylerle kaplıdır. Türkistan, Afganistan, Batı Çin, Kuzey İran’da bulunur.

Memleketimizde de deve yetiştirilir. İzmir, Manisa, Konya, Antalya, Tokat, Mardin bölgelerinde pek çok deve vardır. Bunlar, Afrika devesiyle, Asya devesinden elde edilmiş, tüylü deve denilen tek hörgüçlü cinstir. Soğuğa alışık olan bu hayvanlar daha çok yük taşımakta kullanılır. Bu ırkın da aşiret, tavus, buhur, teke denilen cinsleri vardır.

Advertisement


Leave A Reply