Dominika ile ilgili bilgi, başkenti, yönetim biçimi, ekonomisi, haritası, bayrağı, komşuları, coğrafi konumu, tarihi hakkında bilgi.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Dominika
- Yüzölçümü: 751 km2.
- Başkenti: Roseau (16.534).
- Dil: İngilizce, Kreol (Patois) Fransızcası.
- Din: Hıristiyanlık (% 80 Katolik, % 13 Metodist, Anglikan, Protestan), Müslüman, Hindu, Musevi.
- Para birimi: 1 Doğu Karib doları = 100 cent.
- Başlıca kentleri: Marigot, Berekua.
Dominika; Orta Amerika’da bir devlettir. Küçük Antiller’de, Rüzgârüstü Adaları grubunda yer alan Dominika, Martinique ve Guadeloupe adaları arasındadır. Yaklaşık 46 km uzunluğunda, 26 km genişliğindeki ada, güneyindeki Venezuela kıyılarına 550 km uzaklığadır.
Yüzey Şekilleri
Volkanik kökenli dağlık bir ülke (en yüksek noktaları Morne Diablotin 1.447 m, Trois Pitons 1.380 m) olan adanın kuzeyinden güneyine doğru ormanlarla örtülü sıradağlar uzanır. Denizden dik bir biçimde yükselen dağların kenarlarında dar vadilerden ve kesintili kıyı ovalarından oluşan eğimler vardır. Dominika’nın orta kesimlerindeki ovayı, hızlı akışlı, kısa ırmaklar akaçlar. Çok sayıdaki ırmağın en önemlisi Layou’dur. Yanardağlar adada pek çok krater gölü, sıcak su kaynağı, duman püskürten oyuk ve “kaynayan” gölün oluşumuna yol açmıştır. Bunlardan biri olan Boilig Gölü, adanın güneyindedir.
İklimi ve Bitki Örtüsü:
Tropikal bir iklimin gözlendiği adada, günlük sıcaklık değişimi fazladır. Yıllık ısı ortalaması 25°-32°C dolayındadır. Mayıs başında başlayan sıcak mevsimde ısı temmuzda en yüksek düzeye ulaşır. Yıl boyunca bol yağış alan adada, yağış tutarı yönünden çeşitli kesimler arasında büyük fark vardır. Alize rüzgârlarını alan dağlarda, yıllık yağış tutarı 6.300 mm’yi bulurken, batıda deniz düzeyindeki bu oran 1.750 mm’ye düşer. En yağışlı dönem olan haziran-ekim arasında kasırga tehlikesi artar.
Doğal bitki örtüsünü ormanlar oluşturur. 300 m’ye kadar olan yükseltide yaprak döken ağaçlar, 300-900 m arasında sık tropikal yağmur ormanları, 900 m’nin üzerinde bodur ağaçlar, fundalıklar, likenler görülür. Kıtadan uzaklık nedeniyle, adada yaşayan hayvan sayısı azdır (iguana, opossum, boa yılanı). Kuş (150’ye yakın tür) ve balık türleri en sık görülen hayvanlardandır.
Toplum Yapısı:
Nüfusun % 91’ini Zenciler oluşturur. Yerli halk, 18. yüzyılda büyük şeker işletmelerinde çalışan Zenci kölelerin soyundan gelir. İçkesimlerde yaklaşık 500 Karib yaşar Ayrıca Melezler (Kreol), Beyaz mülteciler, küçük beyaz azınlıklar vardır. Halk, muz, turunçgiller, hindistancevizi vb dışsatıma yönelik tarım ürünleri yetiştirerek geçimini sağlar. Son yıllarda balıkçılığın bir endüstri koluna dönüştürülmesine çalışılmaktadır.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Din:
Ada halkının % 80’i Katoliktir; ancak Metodist, Anglikan ve Protestan gruplar da vardır.
Dil:
Resmi dil İngilizcedir. Halk arasında Beyaz göçmenlere özgü Fransız lehçesi (Patois) konuşulur.
Ulaşım:
Adanın engebeli yapısı, ulaşım ve iletişim açısından birçok engel yarattığından, ulaşım yatırımlarına öncelik tanınır. (İç kesimlerdeki otellere ulaşım sağlayan yolların yapımı, liman genişletme ve havaalanı yapımı çalışmaları). Roseau ve Portsmouth, dışalım ve dışsatım ürünlerinin, taşındığı başlıca limanlardır. Çok sayıda ırmak bulunmasına karşın, taşımacılığa elverişli değildir, demiryolları yoktur.
Ekonomi:
Küçük Antiller’deki komşularından daha yoksul olan adanın ekonomisi, tarım ve turizm üzerine kuruludur. En önemli ürün olan muz, ulusal gelirin % 20’sini, dışsatımın ise % 70′ ini oluşturur. Hindistancevizi içi (kopra), kakao ve turunçgiller öteki tarımsal ürünlerdir. Ayrıca az miktarda kereste üretilir. Hayvancılık, iç tüketime yöneliktir. Balıkçılığın geliştirilmesi amacıyla kooperatifler aracılığıyla özendirme ve düzenleme çalışmaları yapılmaktadır.
Adanın geleneksel endüstrisi, palmiye yağı ve kopradan oluşur. Sünger taşından başka yeraltı kaynağı yoktur. Turizm önemli olmakla birlikte, öteki Antil ülkelerine göre geridir. Başlıca limanlar, Roseau ve Hortsmouth’tur; Melville Hall’da bir havaalanı vardır.
Dışalım ortalama 111, dışsatım ise 56 milyon dolar (1991) dolaylarındadır. Bu açığın bir bölümü Dünya Bankası kredisiyle kapatılır. En büyük ticaret ortakları Büyük Britanya, ABD ve komşu ada ülkeleridir. Meyve dışsatımı karşılığında, enerji ve her çeşit endüstri ürünü alır.
Kaynak: commons.wikimedia.org
Dominika Tarihi
3 Kasım 1493’te Kristof Kolomb’un bulduğu Dominika’nın adı, keşfedildiği günün Latincesinden (Dies Dominica: Tanrının Günü Pazar) kaynaklanır. Bu dönemde Dominika, Güney Amerika’dan göç eden bir adanın yerli halkı Aravakları kovarak Antiller’e yerleşen savaşçı Kariblerin egemenliği altındaydı. Tarımla uğraşmayan İspanyolların adayı sömürgeleştirememeleri nedeniyle egemenlik 1632′ de Fransızlara geçti. 1660’ta, İngilizlerle Fransızlar arasında imzalanan bir anlaşma gereğince adanın yönetimi Kariblere bırakıldıysa da, ülkeye yerleşen Fransız göçmenler, Fransız bir valinin yönetiminde işletmeler kurdular. 18. yüzyıl ortalarındaki savaşlarda, zaman zaman İngilizlerin ve zaman zaman Fransızların denetimine girdi. Bu sömürgeleştirme hareketleri Kariblerin direnişleriyle karşılaştı. 1763 Paris Antlaşması ile adanın yönetimi İngilizlere bırakılmakla birlikte, Fransa ile Büyük Britanya arasındaki çekişme uzun yıllar sürdü. Napolyon Savaşları’nın Karibler’e yayılması, karışıklığı artırdı. 1805’te, Büyük Britanya adanın egemenliğini kesin olarak ele geçirdi. 1807’de köle ticaretinin kaldırılması, 20 bin kölenin özgürlüğünü kazanmasıyla sonuçlandı. 1898′ de Krallık sömürgesi olan Dominika, bu konumunu 1966’ya kadar korudu.
1966’da, Dominika ve öteki beş Rüzgârüstü ve Rüzgâraltı adası birleşerek, Batı Antiller Birleşik Devletleri’ni kurdu. Birlik üyesi her devlet, Büyük Britanya’nın atadığı bir valinin yönetiminde özerk bir dominyondu. 3 Kasım 1978’de İngiliz Uluslar Topluluğu’na katılan Dominika, bağımsız bir cumhuriyet konumu kazandı. Aynı yıl hazırlanan anayasa, tek meclisli bir parlamentonun kurulmasını öngördü. 1979 ve 1980’de yaşanan şiddetli kasırgalar, gerek yaşamı, gerekse ekonomiyi felce uğrattı. 1981’de iki askeri darbe girişimi, ekonomiyi daha da açmaza soktu. Her şeye karşın ülkenin ilk kadın başkanı olan, Dominika Özgürlük Partisi’nin lideri Bayan Eugeina Charles, 1980’den sonra iktidarını korumayı ve ABD desteğinin sürmesini sağladı.
1986’dan başlayarak belirli ölçüde istikrar kazanmaya başlayan ekonomi, Eylül 1989’da meydana gelen “Hugo” kasırgasıyla bir kez daha bunalıma girdi. 1991 Haziranında Başkan Balaguer’in 16 yaşın altındaki ve 60 yaşın üstündeki tüm kaçak Haitili göçmenlerin sınır dışı edileceğini açıklaması sonucu Dominika ile Haiti arasında ilişkiler bozuldu. Temmuz sonuna kadar Dominik’ten yaklaşık 3 bin Haitili işçi sınır dışı edildi, 15 bin kadar Haitili de ülkeyi terk etti. 1990′ daki seçimlerde Bayan Eugenia Charles oy yitirmesine karşın yerini korudu, ancak 1995’teki seçimlerde yerini Edison C. James’e bıraktı.
