Enerjiyi verimli kullanmak nasıl olur, bu konuda neler yapmalıyız? Enerjiyi verimli kullanma yöntemleri ve enerji verimi hakkında bilgi.
Enerji Verimi nedir?
Enerji verimi, kullanılan enerjinin ne kadarının istenilen işi yapmaya yaradığını ifade eden bir kavramdır. Yani enerji verimi, verilen enerjinin ne kadarının faydalı işe dönüştürülebildiğini ölçen bir orandır.
Enerji verimi genellikle bir cihaz veya sistem için kullanılır. Örneğin, bir araba için enerji verimi, aracın kullandığı yakıtın ne kadarının tekerleklerin dönmesi gibi faydalı bir iş için kullanıldığını ölçer. Benzer şekilde, bir ampul için enerji verimi, ampulün harcadığı elektrik enerjisinin ne kadarının ışık üretmek için kullanıldığını gösterir.
Enerji verimi, genellikle yüzde olarak ifade edilir. Örneğin, bir ampulün enerji verimi yüzde 20 ise, ampulün harcadığı elektrik enerjisinin sadece yüzde 20’si ışık üretmek için kullanılıyor demektir. Enerji verimliliği artırıldığında, daha az enerji tüketerek aynı işi yapmak mümkün hale gelir, bu da enerji tasarrufu ve daha sürdürülebilir bir gelecek için önemlidir.
Enerjiyi Verimli Kullanma Yöntemleri
Günümüzde günlük yaşantımızda pek çok işte enerjiye ihtiyacımız var. Kullandığımız taşıtların ve aletlerin çalışması, binaların ısıtılması, soğutulması ve aydınlatılması bu işlerden bazıları. Dahası yediğimiz yiyeceklerin, giydiğimiz kıyafetlerin, kullandığımız tüm eşyaların üretiminde ve bizlere ulaştırılmasında enerji kullanılıyor.
Günümüzde enerji kömür, doğalgaz ve petrol gibi fosil yakıtlardan ve su, rüzgâr, güneş gibi yenilenebilir enerji kaynaklarından elde ediliyor. Bu kaynaklardan fosil yakıtların kullanılmasıyla atmosfere salınan gazlar dünyamızın giderek ısınmasına ve kirlenmesine neden oluyor. Bu nedenle yenilenebilir enerji kaynakları hem dünyada hem de ülkemizde gittikçe yaygınlaşıyor. Ancak yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanılması dünyamızın ısınmasını ve kirlenmesini önlemek için tek başına yeterli değil. Enerjinin verimli ve tasarruflu kullanılması da çok önemli.
Ülkemizde Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yöre halkının desteğiyle tarımda, mimaride ve sanayide enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı için birçok çalışma yapılıyor. Bunlardan biri Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımı ve Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi. Bu proje GAP Bölge Kalkınma İdaresi Başkanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) işbirliğiyle yürütülüyor.
- ****Almanya son yıllarda elektrik üretiminde Güneş enerjisinin kullanımına büyük önem veriyor. Freiburg kentindeki birçok binanın çatısına güneş panelleri yerleştirilmiş.
- ****Enerji tasarrufu, enerjiyi olabildiğince az kullanmaktır. Örneğin odadan çıkarken ışıkları kapatmak gibi.
- ****Enerji verimliliği aynı işi daha az enerjiyle yapmak demektir. Örneğin akkor ampuller yerine LED ampullar kullanmak gibi.
Ülkemizde binalardaki enerji tüketiminin büyük çoğunluğu ısıtma ve soğutma ihtiyacından kaynaklanıyor. Bunun nedeni binaların çoğunun enerji verimliliği gözetilerek yapılmamış olması. Bu sorun binaların dış yüzeyinde, doğrama ve camlarında ısı yalıtımı yapılarak büyük ölçüde çözülmeye çalışılıyor.
Günümüzde bazı binalar çok düşük enerji tüketecek şekilde tasarlanıyor. Bunlara yeşil bina, sıfır enerjili ev, pasif ev, enerji etkin bina gibi adlar veriliyor. Bu tür binalarda enerji verimliliği artırmak için güneşten ve rüzgârdan en iyi şekilde faydalanılıyor. Bunun için binanın doğru konumlandırılması, ısı yalıtımlı doğramaların ve camların kullanılması, binada çatının ve dış kaplamanın yalıtımının yapılması gibi pek çok ayrıntının düşünülmesi gerekiyor.
Hem dünyada hem de ülkemizde kentlerde yaşayan insanların sayısı hızla artıyor. Bu nedenle yeni binalar inşa edilmesi gerekiyor. Bu binalar çoğunlukla enerjiyi verimli kullanacak şekilde tasarlanıyor ve inşa ediliyor. Ancak bu yeterli değil. Aynı zamanda binaların içinde bulunduğu yerleşim alanlarında da enerji verimliliğinin sağlaması gerekiyor.
Enerjinin önemli bir kısmı evlerde kullanılıyor. Evlerin ısıtılması, aydınlatılması ve evlerdeki elektrikli aletlerin kullanımı hep enerjiyle gerçekleşiyor. Yemek hazırlanırken, ütü yapılırken, bulaşık yıkanırken enerji tüketiliyor. Bu nedenle kullanacağımız ürünleri seçerken ve bunları kullanırken enerji tasarrufunu ve verimliliğini göz önünde bulundurursak bu konuda üzerimize düşeni yapmış oluruz.
