Beş duyu organlarımızdan gözün yapısı nasıldır? Gözün fonksiyonları, görme olayının gerçekleşmesi, göz kusurları ve göz sağlığı için yapılacaklar.
Görme Organımız: Göz
Göz, cisimlerden yansıyan ışık uyarılarını algılayan görme duyu organımızdır. Gözün iç kısmında görme yapıları, dış kısmında ise koruyucu yapılar vardır.
- Kaşlar
- Kirpikler
- Göz kapakları
- Gözyaşı bezleri gözümüzü koruyan yapılardır.
Göz yuvarlağı, sert tabaka, damar tabaka ve ağ tabaka olmak üzere üç katlı yapıdan oluşur. Gözyaşı bezleri gözümüzün sürekli nemli kalmasını sağlar ve toz gibi zararlı etkilere karşı gözümüzü korur.
Sert Tabaka
Gözün en dış kısmında bulunan, beyaz renkli kısımdır. Gözü dış etkenlerden korur.
Damar Tabaka
Sert tabakanın altında yer alır ve gözün beslenmesini sağlayan damarlardan oluşur. İris, gözümüze gelen ışığın şiddeti fazla olduğunda göz bebeğini daraltır, az ışıklı ortamlarda ise göz bebeğinin büyümesini sağlar.
Ağ Tabaka (Retina)
Gözün en iç kısmında bulunan tabakadır. Retina, gözün beyinle bağlantısını kuran iç tabakadır.
- * Cisimlerden gelen ışık ışınlarının algılanmasını sağlar.
- * Görüntünün sinirlere, beyne iletilmesini sağlar.
Sarı Leke: Saydam tabaka ile göz merceğinden geçen eksen üzerinde, göz merceğinin tam karşısında bulunan çukur bölgedir. Cismin görüntüsünün ters olarak algılandığı yerdir. Bu bölge çok sayıda duyu cisimciği ve sinir taşıdığı için görüntünün en net algılandığı yerdir. Gözdeki almaçlardan gelen uyartıları algılayan sinir demetine göz sinirleri, bu sinirlerin gözden çıktığı bölgeye de kör nokta denir. Kör noktada ışığa duyarlı hücreler bulunmaz.
Cisimleri Nasıl Görürüz?
- Cisimlerden yansıyan ışınlar göze gelir.
- Işınlardan bir kısmı korneadan kırılıp geçerek göz bebeğinde toplanır.
- Göz bebeği ve iris, yeteri kadar ışığı içeri alır.
- Geçen ışınlar mercekte kırılarak sarı lekede görüntü oluşturur.
- Algılanan görüntü, sinirlerle beyin görme merkezine taşınır.
- Görme merkezinde bilgiler değerlendirilir. Düz, renkli ve net görüntü algılanır.
Yani gözümüzle değil, beynimizle görürüz.
Göz Kusurları ve Tedavi Yolları
Doğuştan Olan Göz Kusurlarının Bazıları
Renk Körlüğü (Daltonizm)
Kırmızı ve yeşil renkleri birbirinden ayırt edememe hastalığıdır. Tedavisi yoktur.
Şaşılık
Göz yuvarlağını yukarı-aşağı, sağa-sola çeviren göz kaslarının uzun ya da kısa olması sonucu oluşur. Görülmek istenen cisme dik olarak bakılamaz. Ameliyatla düzeltilebilir.
Sonradan Oluşan Göz Hastalıklarından Bazıları
Göz Kusurları : Miyop ve Hipermetrop
Miyopluk
Göz yuvarlağının ağ tabakada, görme ekseni boyunca uzaması sonucu oluşur.
- Miyop gözde görüntü, sarı lekenin ön kısmında oluşur.
- Miyop gözlüler yakındaki cismi net görüp uzağı bulanık görürler.
- Bu göz kusuru kalın kenarlı mercek kullanılarak düzeltilir.
Hipermetropluk
Göz yuvarlağının ağ tabakanın görme eksini boyunca kısalması sonucu oluşur.
- Hipermetrop gözde görüntü, sarı lekenin arkasında oluşur.
- Hipermetrop gözlüler, uzaktaki cisimleri net görüp yakını bulanık görürler.
- Bu göz kusuru ince kenarlı mercek kullanılarak düzeltilir.
Astigmatlık
Göz merceğinin içi kireçlendiğinde saydamlığını kaybeder. Böylece görüntü sarı lekeye düşmez. Ameliyatla uygun mercek nakli yapılarak düzeltilir.
Göz Sağlığı İçin Neler Yapılmalı?
- Başkalarına ait havlu ve gözlükler kullanılmamalı
- Televizyon uzun süre yakından izlenmemeli
- Okuma sırasında göz ile kitap arasındaki uzaklığın 35 cm olmasına dikkat edilmeli
- Gözler aşırı ışıktan korunmalı
- A vitamini içeren besinler yenmeli
