Atletizmde gülle atma nedir, nasıl yapılır? Güllet atma kuralları, sahası, tekniği hakkında bilgi.
GÜLLE ATMA
Metalden yapılmış küre biçimindeki güllenin, erkekler ve bayanlar tarafından omuz hizasından en uzak mesafeye atılmasını içeren hafif bir atletizm spor dalıdır. Eski Yunanlılarda ve olimpiyatlarda gülle yerine 6.5 kg ağırlığında taş veya metal parçaları ile atış yarışmaları yapılırdı. Taş yerine gülle ilk kez İngilizler tarafından kullanıldı. Gülle 1896’dan itibaren modern olimpiyat oyunlarında yer almaya başladı.
Bu branşta başarılı olmak için eskiden iri cüsseli olmak büyük bir avantajdı. Ancak günümüzde çevik, kuvvetli ve atletik bir yapıya sahip olmayı ve kurallara uygun beden hareketi çalışmaları ile büyük bir bilek eforu gerektirmektedir. Gülleyi savurarak atmak yerine iter gibi atmak gerekir.
Günümüzde gülle atma yalnız bir el ile omuz üzerinden 2.135 m (iki m on üç buçuk cm) çapındaki daire içinden yapılır. Gülle atma alanı beton olup etrafında çember bulunmaktadır. Çemberin ön kenarında, atış sırasında atletin içeride kalmasını sağlayan çarpma tahtası bulunur. Çarpma tahtası ağaçtan imal edilir, içten uzunluğu 1.22 m, yüksekliği 114 mm olup üstü beyaza boyanır. Gülle tam bir küre biçiminde, demir ya da pirinç gibi yumuşak olmayan bir metalden yapılır, içi kurşun veya benzeri bir madde ile doldurulur. Erkekler için en az 7.257 kg, bayanlar için en az 4 kg ağırlığındadır. Atış yapılan daire beton olduğundan ayakkabılarda çivi yoktur.
Yarışmacı atış hareketine sabit duruşla başlar. Gülle tek elle çeneye yakın tutulmalı, atış süresince bu el başlangıç durumundan aşağıya düşmemelidir. Gülle hiçbir zaman omuz çizgisini geçmemelidir. Süzülüş ile gülle atışına geçilmesi arasındaki hareketler tempolu ve kesintisiz yapılır. Yarışmacı, gülle yere düştükten sonra yarışma alanını çemberin arka yarısından ve ayakta terk eder.
Günümüzde gülle atmada güç, teknik ve zihinsel hazırlık gerektiren, Amerikalı atlet Porry O’Brien’ın kendi adıyla anılan tekniği kullanılmaktadır. Bu teknikle atletler, sırtı sektöre dönük duruştan 180 derece dönüş yaparak gülleyi daha uzağa atma olanağı bulmuşlardır. Dünya rekoru 23 m’yi aşarken, Türkiye dereceleri erkeklerde 18.27’de, bayanlarda 16.96’dadır.
Yarışmacılar üç atış hakkına sahiptirler. ilk atıştan sonra en iyi atışı yapan sekiz yarışmacı daha sonra 3’er atış daha yaparlar. Atış sırasında yarışmacı çemberden dışarı çıkar, dengesini kaybedip ayak veya elinin biri ile dahi çemberin dışına dokunursa ya da gülle takozunun üstüne değerse o atış geçerli sayılmaz. Hakem sayısı sabit değildir, yarışmanın büyüklüğüne göre değişebilir.
Atma uzaklığı, güllenin ilk düştüğü yerin izi ile atma çemberinin iç çizgisine kadar olan bölümün doğru mesafesi ölçülerek bulunur. Ölçülen uzaklık en yakın cm’ye indirgenir. Aynı dereceyi iki atletin yapması durumunda ikinci iyi derecelerine bakılarak birinci olan atlet bulunur.
