Günlük yaşamımızda olsun, iş yaşamımızda olsun sürekli problemlerle karşı karşıya kalıyoruz. Bazı problemler hızlı ve kolay bir şekilde çözümlenirken, bazıları erteleniyor veya çözülmeden bırakılıyor. Problemlerin çözülmediği süreçte, problemle iç içe yaşanıyor.
Günümüzde bireylerin başarılı olabilmeleri için, problemlerle başa çıkabilme becerisine de sahip olmaları gerekiyor. Yani başarılı olabilmek için, problemlere hızlı, kalıcı ve etkili çözüm üretmek gerekiyor.
Birey düzeyinde başarıyı ele alacak olursak, başarı; kişilerin gündelik yaşamlarında karşılarına çıkan problemlere teslim olmadan, akılcı bir şekilde problemi analiz edip, probleme neden olan şeyleri belirleyip, çözmelerine bağlı.
Kurumlar düzeyinde de bu durum söz konusu. Kurumun, problemleri, etkili ve hızlı çözebilmesi, dinamizminden ve rekabetçi özelliğinden bir şey kaybetmemesi anlamına geliyor. Kurumların başarısı, çalışanların başarısı ile sağlandığına göre, problemlerin bireyler düzeyince çözümlenmesi şartı doğuyor.
Günümüz insanı artık sadece iş tanımını uygulayarak, işini rutin olarak yapmıyor. İçinde bulunduğu ortamı ve koşulları değiştirmeye, mevcut problemleri çözmeye, olası problemleri öngörmeye ve iyileştirmeye çalışıyor. Kurumlar, bu gizli gücü etkili olarak devreye sokabildikleri ve tüm süreçlere ortak edebildikleri takdirde daha hızlı, daha güçlü ve rekabet, performans sonuçlarında başarılı olabiliyorlar.
Problem :
• hedeflenen sonuçların alınmasını engelleyebilecek veya aksatabilecek çözümlenmesi gereken durum
• çözülmesi, yanıtlanması veya düşünülmesi gereken bir durum
• zorluk ve belirsizlik yaratan bir kişi, nesne veya durum
Başarıya giden yolda karşınıza çıkan engellerden arınmanın en kolay çözümü probleminizi erken belirleyip, çözüm üretmenizden geçiyor. Küçük problemleri önemsiz görme lüksüne sahip olsanız bile, bu küçük problemler boyut ve yön değiştirip, kontrolünüzden çıktığında, bu lüksünüz kalmayacaktır. Büyük yangınları, küçük kıvılcımların başlattığı gerçeği unutulmamalıdır. Bu nedenle problemleri çözmek için zamanında adım atılmalıdır.
Eğitimler
Bütün bunlar, danışmanlık şirketleri ve eğitim kurumları tarafından da bilindiği için eğitim programlarında “Problem Çözme Teknikleri” de yer alıyor. Bu eğitimin kapsadığı konu başlıklarından bazıları şu şekilde sıralanıyor :
• Beyin fırtınası
• Swot analizi
• Pareto analizi
• Balık kılçığı diyagramı
• Sinektik yöntemler
• KT analizi
• Morfolojik yöntemler
• Kıyaslama
• Eşzamanlı mühendislik
Problem Çözme Adımları
Eğitim alınması, problem çözmede kolay yollar sunabilir. Ancak eğitim almadan da problem karşısında etkili adımlar izlenebilir. Okul yaşamında derslerde, sınavlarda karşımıza çıkan problemler, gerçek yaşamdakilerle bir tutulamaz. Çünkü okuldaki problemlerin amacı sadece bilgiyi ölçmektir. Ve bu problemlerin tek bir doğru cevaba odaklanarak çözümü yapılır. Ancak gerçek hayatta problemlerin tek bir doğru cevabı yoktur. Çözüm sandığımız bir şey aslında yeni problemler doğurabilir.
1.Problemi Tanımlama:
Bir problemi, belirtilerini gördüğünüzde anlarsınız. Belirtiler, problemin kendisi değildir. Belirtileri yok ederek problemi çözmüş sayılmazsınız. Problemin temeline inerek, “neden” sorusu sormak ilk adımdır.
2.Bilgi Toplama:
Problemi kalıcı ve etkili olarak çözebilmek ve başka problemler yaratmamak için problemin gerçek nedenleri belirlenmelidir. Gerçek nedenlerin incelenmesi ve araştırılması, zaten problemi çözmek için gerek duyulan bilgiye götürür.
3.Mantıklı Varsayımlar Yapma:
Sorunla ilgili tüm bilgileri derleyemezseniz sorunu çözmek için mantıklı varsayımlar yapmak zorunda kalabilirsiniz. Bilgiye ulaşamadığınız konularda mantıklı varsayımlar yapmak da sorun çözmede bir adımdır.
4.Yaratıcı Çözümler Getirmek:
Seçim için çok alternatifinizin olması durumunda doğru karar verme ihtimaliniz artar. Ancak tek çözüm önerisi getirebiliyorsanız, seçme ve karar verme hakkınız yok demektir. Çözüm üretmek için çeşitli yöntemler denenebilir. Beyin fırtınası, iş akış diyagramı, ilişkilendirme diyagramı gibi çeşitli yöntemlerle soruna çözümler getirilebilir.
5.Bulunan Çözümlerin İncelenmesi:
Bu aşamada, geliştirilen her çözüm yolunun uygulanabilirliği analiz edilmelidir. Her çözümün getireceği bir bedel olduğu unutulmamalıdır. Bir çözüm maddi olarak zor koşullar getirmeyebilir, ancak psikolojik yönden önemli olumsuzluklar sunabilir.
6.Bir Çözüm Yolu Seçme:
Artık en iyi çözümü seçmek kolay olacaktır. Seçtiğiniz alternatif, sorununun en iyi çözüm yolu olmalıdır. Seçtiğiniz çözümün, sorunu giderici ve önleyici olup olmadığına dikkat etmelisiniz. Bu açıdan, karma bir çözüm yolu da bulabilirsiniz. Ama ulaşacağınız çözüm yolu tek olacaktır.
7.Seçilen Çözümü Uygulayın:
Çözümü uygulamadan önce süresi, yönetimi saptanmalıdır. Kimin, neyi, nasıl ve ne zaman yapacağı gibi sorumluluklar dağıtılmalıdır.
8.İzleme ve Değerlendirme:
Uygulanan çözümler izlenmeli ve değerlendirilmelidir. Gerektiği takdirde düzeltici önlemler alınmalı ve uygulamaya öyle devam edilmelidir.
