Haritalardan profil çıkarmada nasıl yararlanılır? Haritada profil çıkarma konu anlatımı, örnekler.
Haritalarda Profil Çıkarma;
Bir yeryüzü şeklinin yandan görünüşüne profil adı verilir. Profili istenen noktalar belirlenerek bir doğru ile birleştirilir. Bu iki nokta arasındaki doğrunun eş yükselti eğrilerini kestiği noktalar belirlenir. Yandaki yükseklik ölçeğinden yararlanılarak kesişme noktaları aşağı indirgenir. İzdüşümü olarak indirgenen kesişme noktalan yükseklik basamaklarını belirler. İndirgenmiş olan bu noktalar birleştirilerek A-B doğrultusunun profili elde edilir.
Örnek Soru: Büyük ölçekli haritalar ile küçük ölçekli haritaları aşağıdakilerden hangi özellik birbirinden ayırır?
1) İki haritanın da ayrıntı gösterme özelliği çoktur.
2) Büyük ölçekli haritaların ölçeğindeki (paydasmdaki) rakam küçüktür.
3) İki haritadan da profil çıkarılır.
4) Uzunluk hesaplaması yapılabilir
5) Kuş bakışı çizilirler
A) 1 B) 3 C) 4 D) 5 E) 2
Çözüm: Büyük ve küçük ölçekli iki haritayı incelediğimiz zaman şu özellikleri görürüz. İki harita farklı ölçeklerle çizilmiştir. İzohips yöntemiyle çizilen iki haritadan profil çıkarılabilir. Harita üzerinde ölçekten yararlanarak uzunluk hesaplaması yapılabilir. Haritalar kuşbakışı olarak çizilirler. Büyük ölçekli haritalar daha fazla ayrıntıyı gösterirler. Küçük ölçekli haritalarda ayrıntılar ortadan kalkar. Cevap A’dır.
Örnek: Yukarıda eş yükselti eğrileri ile çizilmiş bulunan haritada nerede bir su yatağı vardır?
Çözüm: İzohiplerle çizilen haritalarda dere ve akarsu yatakları, vadiler eğrilerin girinti yaptıkları yerde bulunur. Sular eşyükselti eğrisinin girintisinin tersi yönünde akar. Cevap 1’dir.
