İber Yarımadası Nerededir?

İber Yarımadası nerededir? İber Yarımadası’nın coğrafi konumu, özellikleri, yarımadanın yüzey şekilleri, hakkında bilgi.

İber Yarımadası; Güneybatı Avrupa’da, İspanya ve Portekiz’in yer aldığı yarımadadır. Akdeniz ile Atlas Okyanusu’na açılan Biskay Körfezi arasında kalan ve Pirene Sıradağlarının doğu-batı yönünde uzandığı bir boyunla kıtaya bağlanır. Doğu-güneydoğudan Akdeniz, batı-kuzeybatı, güneybatıdan Atlas Okyanusu ile çevrilidir. Afrika ve Akdeniz ile Atlas Okyanusu arasında çok önemli bir geçit oluşturan Cebelitarık Boğazı, yarımadanın güneyinde yer alır. Dağlık yapıdaki yarımadanın önemli sıradağları, doğu-batı doğrultusunda Atlas Okyanusu’na dik uzanır. Kuzeyde Kantabriya Dağları ve Pireneler; orta bölgede Merkez Sıradağları, kuzeydoğuda Akdeniz kıyısında Katalonya Kıyı Dağları, kuzeyden doğuya Akdeniz kıyısına doğru inildikçe Sierra Morenalar, Betik Dağları, güneydoğu Sierra Nevada, batıda Portekiz sınırında Sierra da Estrela, kuzeybatıda Galicia dağlık bölgesi. Kuzeyde Kantabriya Dağları’nın güney eteklerinde uzanan yükseltisi 500-1.000 m arasında değişen Kuzey Meseta, İspanya’nın ortalarına, Merkez Sıradağlarının kuzey eteklerine kadar sokulur. Ovalar, genelde ırmak boylarıyla, batıda, güneybatıda Atlas Okyanusu kıyıları boyunca uzanır. Doğuda, Akdeniz kıyıları, kıyıya dik inen dağların etekleri çok ince şerit biçiminde düzlüklerle kaplıdır. Kuzeydoğuda Pireneler ile İber Dağları arasında Ebro Irmağı’nın suladığı geniş ova, Akdeniz’e açılır. Yarımadayı akaçlayan ırmakların başlıcaları; Atlas Okyanusu’ na dökülen Mino, Douro, Tajo, Guadiana, Guyadalquivir; Akdeniz’e dökülen Ebro, Jucar, Segura’dır. Yarımadanın en uzun ırmağı Tajo’dur (1.007 km). Önemli bir doğal göl bulunmamasına karşın, ırmaklar üzerinde çok sayıda irili ufaklı baraj gölleri vardır. Kuzeyde Meseta Yaylası’nın büyük bölümü ve Biskay Körfezi’ne koşut uzanan dağlık bölge, iklim açısından kıtanın özelliklerini yansıtır (kışlar soğuk, yazlar sıcak). Batıda Atlas Okyanusu kıyısında koşut uzanan kıyı bölgesinde, okyanusun etkisiyle, iklim ılıman, yağış tutarı yüksekken güneye inildikçe Akdeniz ikliminin etkisi kendini duyurur, yağışlar azalır, sıcaklıklar artar. Pireneler’de alp iklimi gözlenir. Kuzeye doğru dağlar üzerinde yapraklı, ibreli karışık ormanlar yerini güneyde Akdeniz iklimi etkisindeki kızılçam ormanlarına bırakır. Tarıma elverişli alanların % 40’ında sulamalı tarım yapılır: Tahıl, tütün, pamuk, şekerkamışı, sebze, meyve. Yarımada yeraltı kaynakları (demir, alüminyum, manganez, cıva, kala, potas, kaya tuzu) açısından zengindir.