İbnü’l Mutez kimdir ve ne yapmıştır? İbnü’l Mutez hayatı, biyografisi, eserleri ve şiirleri hakkında bilgi.
İbnü’l Mutez
İbnü’l Mutez; asıl adı abdullah (d. 1 Kasım 861, Samarra – ö. 29 Aralık 908, Bağdat), Arap şairdir. İslam edebiyatında edebi sanatların anlatıldığı ilk yapıt olan Kitabü’l-Bedi’nin (1935) yazarıdır. Abbasi halifesi Mutez’in (hd 866-869) oğluydu. Sa’leb ve el-Müberred gibi hocalardan dil ve edebiyat dersleri aldı. Hanedandan gelmesine karşın saray çevresinden ve siyasetten olabildiğince uzak durdu. Amcasının oğlu Halife Mutezid’in (hd 892-902) sarayında dönemin tanınmış bilgin ve şairleriyle tanıştı. Halifeye söylediği 20 methiye ve halifenin yaşamıyla başardığı işlerden söz eden 417 beyitlik uzun manzumesi Urcuzet fi’t-Tarihi’l-Mu’tezidbillah’la (1911) yaygın bir ün kazandı. Muktedir’in, 908’de Abbasi halifesi olmasından sonra sarayda başlayan ayaklanma üzerine, çeşitli çevrelerin ricasını kıramayarak tahta çıktı ve Murteza adıyla halife ilan edildi. Ama halifeliği yalnızca bir gün sürdü. Saray muhafızlarının saldırısı sırasında Bağdat’ta bir kuyumcunun evine sığındıysa da yakalandı ve boğularak öldürüldü.
Abbasiler döneminin en büyük şairlerinden olan İbnü’l-Mutez, bir ölçüde eski Arap şairlerini taklit etmiş, bununla birlikte özgün konulan da açık ve oldukça yalın bir üslupla işlemiştir. Bazı şairler onu taklit etmeye çalışmışsa da, hiçbir zaman onun yetkin anlatımına, akıcı diline ve zengin betimleme gücüne ulaşamamışlardır. İbnü’l-Mutez’in, Kitabü’l-Bedi dışındaki önemli yapıtları, döneminin Abbasi halifeleri ile yüksek düzeydeki görevlilerin yaşamöykülerini verdiği Tabakatü’ş-Şuarai’l-Muhdesin (1939) ve Der Diwan des Abdullah İbn al-Mu’tazz (1945) adıyla Almancaya çevrilen Divan’ ıdır.
