II. Philippe kimdir? Capet hanedanından ilk Fransa kralı olan II. Philippe hayatı ve dönemi ile ilgili bilgiler.
II. Philippe Kimdir?
II. Philippe, lakabı philippe august (d. 21 Ağustos 1165, Paris – ö. 14 Temmuz 1223, Nantes, Fransa), Capet hanedanından ilk büyük Fransa kralı (1179-1223). İngiltere krallarının elindeki Fransa topraklarını geri almış ve krallığın sınırlarını kuzeyde Flandre’a, güneyde de Languedoc’a kadar genişletmiştir.
Fransa kralı VII. Louis ile Champagne’lı Adela’nın oğluydu. Babasının ağır hastalığı nedeniyle 1 Kasım 1179’da Reims’de taç giyerek tahta ortak oldu. Dayılarının vesayetinden kurtulmak için Nisan 1180’de anne tarafından Flandre kontu Alsace’lı Philippe’ in yeğeni olan Hainaut’lu Isabelle’le evlendi. Champagne ailesinin çağrısı üzerine Normandiya’ya çıkan İngiltere kralı II. Henry ile görüşmeye oturarak, babasının 1177’de yaptığı anlaşmayı yeniledi. Babasının ölümüyle (18 Eylül 1180) tek başına yönetimi eline aldıktan sonra, Champagne ailesiyle ittifaka giren Flandre kontunun başlattığı bir ayaklanmayla karşı karşıya kaldı. Sonunda anlaşmazlık konusu olan Picardie’deki Vermandois topraklarını paylaşmayı kabul ederek bu sorunu çözdü (1186). Ardından krallığı için sürekli bir tehdit oluşturan Fransa’daki İngiliz topraklarını alma mücadelesine girişti.
1187 yazında Berry’ye düzenlediği saldırıyla Henry’yi ateşkese zorlayarak Issoudun ve Freteval’i aldı. Ertesi yıl Henry ve oğlu I. Richard (Aslan Yürekli) arasındaki anlaşmazlıktan yararlanarak yeniden savaşı başlattı. Böylece Henry’nin kendisine yeniden bağlılık bildirmesini ve Auvergne üzerindeki hak iddialarından vazgeçmesini sağladı (1189).
Salaheddin Eyyubi’ye karşı III. Haçlı Seferi’ne katılmak üzere Filistin’e giderken Sicilya’da, Henry’nin yerine geçmiş olan ve seferin öncüleri arasında yer alan Richard’ la karşılaştı. Mart 1191’de Messina’da bir antlaşma imzaladığı Richard’la Filistin’deki çarpışmalarda da işbirliği yaptı. Alsace’lı Philippe’in ölümüyle Flandre’da ortaya çıkan boşluğu doldurmak için, hastalığını gerekçe göstererek 1191 sonlarında Fransa’ ya döndü. Fransa’daki İngiliz topraklarına karşı saldırı hazırlığını öğrenerek seferden vazgeçen ve dönüş yolculuğunda Avusturya dükü V. Leopold’a tutsak düşen Richard’ın serbest bırakılmaması için büyük çaba gösterdi. 1194’te tutsaklıktan kurtulan Richard’la girdiği bir dizi çarpışmada yenilgiye uğradı. Richard’ın Nisan 1199’da öldürülmesiyle İngiltere tahtına geçen ve içeride güçlü bir muhalefetle karşılaşan John’ la Le Goulet Antlaşması’nı (Mayıs 1200) imzalamayı başardı. Bu antlaşma Evreux ve Norman Vexin’in Fransa tahtına geçmesini sağladı.
Kısa bir süre sonra John’la anlaşmazlığa düşen Akitanya’daki Lusignan ailesi sorunun çözümü için Philippe’e başvurdu. John’un hesap vermeyi reddetmesi üzerine Nisan 1202’de Fransa’daki topraklarına el koyma kararı alan Philippe, bunu uygulamak amacıyla Normandiya’ya bir sefer düzenledi. John’un karşı saldırısıyla seferin başarısızlığa uğradığını görünce güneybatıya yöneldi ve Paris’e dönmeden önce geçtiği topraklan yakıp yıktı. Normandiya’ya karşı 1203’te başlattığı harekâtla John’u çekilmek zorunda bıraktı ve Normandiya’nın merkezi Rouen’i 40 günlük bir direnişten sonra ele geçirdi. Ardından büyük bir güçlükle karşılaşmadan Maine, Touraine, Anjou ve Poitou’nun büyük bölümünü tahta bağladı (1204-05). Loches ve Chinon’un direnişini ise ancak bir yıl sonra kırabildi. Fetihlerini güvence altına almak için kentlere ve dinsel kurumlara ayncalıklar dağıtmakla birlikte yerel baronların yönetimine dokunmadı. Poitou’daki karışıklıklardan yararlanarak 1206’da ve 1208’de Fransa’ya çıkan John’u geri aldığı toprakların büyük bölümünden sürdü. Sonunda İngiltere’nin elinde yalnızca Poitou’nun güneyiyle batısının bir kesimi, Saintonge, Guyenne ve Gaskonya kaldı.
John’un Papa III. Innocentius’la çatışmaya girmesinden sonra, Philippe papalığın desteğiyle İngiltere’ye saldırarak oğlu Louis’yi tahta çıkarmaya hazırlandı. Ama John’un 1213’te papaya boyun eğmesiyle bu tasarı suya düştü. İntikam için Kutsal RomaGermen imparatoru, Flandre ve Boulogne kontlanyla birlikte Fransa’ya yönelik ortak bir harekât planlayan John Şubat 1214’te La Rochelle’e çıkıp Anjou’ya doğru ilerledi. Ama Louis’nin saldırısı karşısında kaçmak zorunda kaldı. Müttefikleri de Bouvines Çarpışması’nda Philippe’e yenildiler. Böylece Fransa’daki İngiliz nüfuzu kırılmış oldu.
İngiliz toprakları dışında da yayılmacı bir politika izleyen Philippe, birinci evliliğinden elde ettiği Artois’nın yanı sıra Vermandois ve Valois’nın kalan bölgelerini de adım adım ele geçirdi. Aynca terk edilmiş mülklerin süzerenliğini, ergin olmayan vârislerle kadın mirasçıların vasiliğini üstlenme (örn. Flandre) yoluyla egemenliğini genişletti. Papa III. Innocentius’un Languedoc’taki Katharosçulara karşı açtığı Haçlı seferine doğrudan katılmamakla birlikte vasallannın ve şövalyelerinin bölgeye gitmesine izin verdi. Simon de Montfort’un bölgedeki fetihleri, Philippe’in ölümünden altı yıl sonra Languedoc’un doğusunun kraliyet topraklarına katılmasını ve Fransa’nın kuzeyiyle güneyinin Capet hanedanının yönetiminde birleşmesini sağladı.
Philippe hükümdarlığı boyunca Fransız soylularını sıkı denetim altında tutarken din adamlarıyla iyi ilişkiler kurarak katedral meclislerine kendi piskoposlarını seçme özgürlüğü tanıdı ve manastır kurallarına saygı gösterdi. Ayrıca tüccarlara ayrıcalık ve özgürlükler vererek kentlerin soylulardan kurtulmasına destek oldu. Bunun karşılığında kentlerden mali ve askeri yardım aldı. Paris’i büyük surlarla çevirdi, cadde ve sokaklarını düzenledi. Taşradaki ayrıcalıklı yeni kentlerin (villes neuves) sayısını artırdı. Yargı, maliye ve askerlik gibi işlerden sorumlu, saraya bağlı bailli ve senechaVler aracılığıyla bütün yörelerde güçlü bir denetim mekanizmasının temelini attı.
