İnşaat iskelesi nedir, ne işe yarar? İnşaatlarda kullanılan iskelelerin özellikleri, türleri nelerdir, hakkında bilgi.
İnşaat İskelesi
İnşaat İskelesi; yapımı süren inşaatların dış cephesinde ya da tavanı yüksek yapıların içinde, malzeme iletmek ve üstünde çalışmak üzere kurulan geçici, ahşap ya da çelik çatkıdır. Sabit, ayaklı, asma ya da taşınabilen türleri vardır.
Ahşap iskelelerde çalışma döşemesini oluşturan kalasları taşıyan çatkı yerinde inşa edilir. Bu çatkı, düşey dikmeler, boydan boya yatay bağlayıcılar ve bunların taşıdığı enine bağlantılarla uzunlamasına ve çapraz desteklerle oluşturulabilir. Kalaslar enine bağlantıların üstüne oturur. Geniş bir alanda çalışılması durumunda, yükseklik ayarlamasına gerek yoksa (örn. bir odanın tavanının sıvanmasında), sıpa adı verilen ayakların taşıdığı sehpa iskeleler kullanılır. Sıpalar özel olarak tasarlanabileceği gibi, marangozların kullandığı tipten basit ahşap testere tezgâhlarından da yararlanılabilir. Özel tasarımlı sehpa iskeleler 2-5 m yükseklikte bir çalışma döşemesi sağlayacak biçimde ayarlanabilir.
Günümüzde çoğu inşaatlarda ahşap iskelelerin yerini çelik ya da alüminyum boru iskeleler almıştır. Boru iskeleler istenilen biçim, uzunluk ve yükseklikte kolaylıkla kurulabilir. İskelenin taşınabilmesini sağlamak için bazı bölümleri küçük tekerlekler üstüne monte edilebilir, hava koşullarından korunması için de çadır bezi ya da plastik örtülerle kaplanabilir.
Boru asansör iskelesi kuleleri, standart bileşim elemanları olan yaklaşık 8 cm çapındaki çelik tüp ya da borularla kolayca kurulabilir.
Asma iskeleler, her biri bir makara sistemine bağlı iki yatay iskele kirişinden oluşur. İskele döşemesi bu kısa keresteler üstüne oturur. Makaralardan sarkan kablolar iskele çevresinin tepesinde yer alan bir metafora kirişine bağlıdır. Makaralardaki dişli çarklar çalışma döşemesini oluşturan tahtaların oturduğu iskele kirişlerinin yükseltilip alçaltılmasını sağlar. Motorlu iskeleler, iskele üzerindeki işçinin kullandığı bir elektrik motoru aracılığıyla yükseltilip alçaltılabilir. Daha hafif bir asma iskele türünde yaklaşık 75 cm genişliğindeki taşıyıcı üzenginin dikey ayakları tek bir kaldıraç makarasına bağlıdır. Makaradan sarkan tel halat teknenin tepesindeki bir metafora kirişine ya da korniş kancaya bağlıdır. İskelenin döşeme zemini her iki uca yakın konumdaki üzengiler üstüne oturur. Bu düzlem iskele üzerindeki işçinin kullandığı bir dişli çark mekanizmasıyla yükseltilip alçaltılabilir.
