İnsan Papilloma Virüsü (HPV) Nedir? HPV nasıl test edilir, belirtileri ve risk grupları nelerdir? HPV kanser yapar mı? Tedavi ve önleme yolları nelerdir?
İnsan Papilloma Virüsü (HPV)
İnsan papilloma virüsü cinsel yolla bulaşan en yaygın enfeksiyondur. Cinsel olarak aktif erkeklerin ve kadınların çoğu yaşamları boyunca bir noktada virüse maruz kalırlar.
Farklı HPV türleri vardır. Bazıları genital siğillere yol açabilir ve diğerleri bazı kanser türlerine neden olabilir.
Bu yazıda HPV’nin ne olduğunu, insanlar arasında nasıl geçtiğini, ortaya çıkabilecek semptomları ve tedavi, aşılar ve önleme hakkında bilgi vereceğiz.
HPV hakkında hızlı gerçekler
İşte insan papilloma virüsü hakkında bazı önemli noktalar. Daha ayrıntılı ve destekleyici bilgiler yazının devamında yer almaktadır.
-
- Cinsel olarak aktif olan çoğu erkek ve kadın, yaşamları boyunca bir noktada HPV virüsüne yakalanır.
- Her türlü cinsel münasebet yoluyla yayılabilir.
- Genital siğiller ve bazı kanser türlerine neden olabilir.
- Bazen HPV, doğum sırasında bebeğe bulaşabilir ve genital veya solunum sistemi enfeksiyonlarına neden olur.
- HPV için bir tedavi yoktur, ancak 11 ila 12 yaşlarında güvenli ve etkili aşılar önerilir.
Belirtileri
HPV bir kerede semptomlara neden olmayabilir, ancak yıllar sonra ortaya çıkabilir. Bazıları siğillere yol açarken bazıları kansere neden olabilir.
Siğiller
Bazı HPV tiplerinin yaygın semptomları siğillerdir, özellikle genital siğillerdir.
Genital siğiller küçük bir yumru, yumru kümesi veya gövde benzeri çıkıntılar olarak görünebilir. Genellikle kadınlarda vulvayı veya muhtemelen serviksi ve erkeklerde penis veya skrotumu etkilerler. Ayrıca anüs çevresinde ve kasıkta da görülebilirler.
Boyut ve görünüm olarak değişebilir ve büyük, küçük, düz veya karnabahar şeklinde olabilirler ve beyaz veya ten rengi olabilirler. HPV ile ilişkili diğer siğiller arasında yaygın siğiller, plantar ve düz siğiller bulunur.
Yaygın siğiller – en yaygın olarak ellerde, parmaklarda ve dirseklerde bulunan kaba, kabarık şişlikler.
Plantar siğiller – ayaklarda sert, grenli büyüme olarak tanımlanır; en yaygın olarak topukların veya ayaklarda görülürler.
Düz siğiller – genellikle çocukları, ergenleri ve genç yetişkinleri etkiler; normal cilt renginden daha koyu olan ve en yaygın olarak yüz, boyun veya çizilen bölgelerde bulunan düz tepeli, hafifçe yükselmiş lezyonlar olarak görünürler.
Kanser
Diğer HPV tipleri kanser gelişme riskini artırabilir. Bu kanserler arasında serviks, vulva, vajina, penis, anüs ve orofarinks kanseri veya dil ve bademciklerin tabanı bulunur. Kanserin gelişmesi yıllar veya on yıllar alabilir.
Salisilik asit, bazı siğilleri tedavi etmek için kullanılır.
Nedenleri
HPV, cinsel ilişki veya cinsel organların temas şekilleri yoluyla geçen bir virüstür. Çoğu HPV enfeksiyonu iyi huyluyken, eller, ayaklar ve cinsel organlar da dahil olmak üzere vücudun bölgelerinde siğillere neden olurken, kişinin belirli kanser türlerini geliştirme riskini artıran bazı suşlar vardır.
HPV cinsel olarak aktif olan herkese bulaşabilir; Çoğu zaman, enfekte kişiler asemptomatiktir, yani virüs belirtisi göstermezler. Çoğu HPV enfeksiyonu, bazen uykuda kalabilir ve daha sonra yeni veya mevcut bir cinsel partnere bulaşabilirler.
HPV doğum sırasında bebeğe bulaşabilir; bu genital veya solunum sistemi enfeksiyonuna neden olabilir.
Siğillere neden olan HPV suşlarının kansere neden olan HPV suşları grubundan farklı olduğunu belirtmek önemlidir.
Risk faktörleri
Bazı faktörler HPV virüsüne yakalanma riskini artırır.
Bunlar:
- partner değiştirmek
- partner değiştiren bir kişiyle ilişkide bulunmak
- zayıflamış bir bağışıklık sistemine sahip olmak, örneğin HIV nedeniyle veya organ nakli yaptıktan sonra
- cilt hasarlı bölgelere sahip olmak
Teşhis
Siğiller veya lezyonlar görülürse, doktor genellikle görsel muayene sırasında HPV tanısı koyabilir. Bununla birlikte, HPV varlığını doğrulamak için ek testler gerekebilir.
HPV için ne zaman test yaptırmalıyım?
HPV veya HPV ile ilişkili servikal hücresel değişiklikleri değerlendirmek için yapılan testlere Pap smear, DNA testi ve asetik asit kullanımı dahildir.
Pap smear, serviksin veya vajinanın yüzeyinden hücreleri toplayan ve kansere yol açabilecek hücresel anormallikleri ortaya çıkaran bir testtir.
Bir DNA testi kullanımı, yüksek riskli HPV tipleri için değerlendirilir ve Pap smear ile birlikte 30 yaş ve üstü kadınlar için önerilir.
Bazen, herhangi bir anormal alanın biyopsisi gerekebilir.
Şu anda, erkekler için HPV’yi kontrol edecek test yoktur; tanı öncelikle görsel muayene ile konur.
Tedavisi
Farklı HPV tipleri farklı semptomlara sahip olacaktır. HPV virüsleri genital siğillere ve kansere neden olabilir. Virüs için bir tedavi yoktur, ancak semptomlar tedavi edilebilir. Önleme HPV aşısı yoluyla yapılır.
Siğiller
Salisilik asit, bazı siğilleri tedavi etmek için kullanılır. HPV’den kaynaklanan siğiller genellikle tedavi edilmeden çözülür. Bununla birlikte, siğilin kendisini çıkarmak için cilde uygulanabilen ilaçlar vardır; bunlar yaygın siğiller için salisilik asidi içerir.
Bazı durumlarda, cerrahi müdahaleler gerekli olabilir ve şunları içerir:
- Kriyoterapi: Bu yöntem anormal alanları dondurmak için sıvı azot kullanır.
- Elektrokoter: Elektrik akımı anormal alanları yakmak için kullanılır.
- Lazer tedavisi: Işık huzmesi istenmeyen dokuları giderir.
- İnterferon enjeksiyonu: Yüksek yan etki ve maliyet riski nedeniyle nadiren kullanılır.
- Ameliyatla alınması
Tedavi edilen siğilin tipine ve yerine bağlı olarak, hangi tedavinin en iyi olduğu konusunda bir doktorla konuşmak önemlidir.
Siğiller ve hücresel değişiklikler çıkarılabilmesine veya çözülebilmesine rağmen, virüsün vücutta kalabileceğini ve başkalarına geçebileceğini belirtmek de önemlidir. Virüsü vücuttan çıkarmak için herhangi bir tedavi yoktur.
Kanser
Kanser gelişirse, rutin Pap testleri ve diğer tarama türleri erken tanı sağlayabilir. Herhangi bir kanseri tedavi etmek ve gelişmesini önlemek için önlemler alınabilir.
Önleme
Şu anda piyasada üç HPV aşısı var. HPV’ye yakalanma riskini azaltabilecek önlemler şunları içerir:
- HPV aşısı olması
- güvenli cinsel ilişki
- tek eşlilik
- görünür genital siğiller varken ilişkiden uzak olmak
Bir siğil varsa, insanlar onunla oynamaktan veya parmak tırnaklarını ısırmaktan kaçınmalıdır. Plantar siğiller için havuzlar ve soyunma odaları gibi ortak alanlarda ayakkabı veya sandalet giyilmesi önerilir.
Aşılama
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (CDC), servikal ve diğer kanserlerin ileride gelişmesi riskini azaltmak için 11 ila 12 yaşlarında aşı yapılmasını önermektedir.
Aşı 6 ila 12 ay arayla iki doz halinde yapılır. 21 yaşına kadar erkekler ve daha genç yaşta aşılanmayan 26 yaşına kadar olan kadınlar için yetişme aşıları önerilir. Eşcinsel ve biseksüel erkekler, 26 yaşına kadar aşı yaptırmaya teşvik edilir.
27 ila 45 yaşları arasında geçmişte aşılanmamış olan insanlar artık Gardasil 9 aşısı olabilirler.
Şu anda piyasada üç HPV aşısı vardır: Gardasil, Cervarix ve Gardasil 9. Aşılamanın uygun olup olmadığını öğrenmek için bir doktorla konuşun.
