Beyoğlu Tünel hakkında bilgi. Karaköy Tüneli larakda adlandırılan metro hakkında bilgiler. Tarihi tünel ne zaman açıldı ve kim tarafından yapıldı.
İstanbul’da Beyoğlu ile Galata’yı birbirine bağlayan tünel ülkemizin ilk metrosu kabul edilir. Burada bir tünel açılması fikrini ilk defa Galata yokuşunu çıkarken çok yorulan bir Fransız turisti ortaya atmıştır. 1867’de İstanbul’a gelen Henri Gavan adındaki Fransız mühendisi 1869’da yeniden İstanbul’a gelerek bu işin imtiyazını aldı. Tüneli açmak için sermayedar aramaya başladı. Sonunda İngilizler’le anlaşarak «The Metropolitan Railway of Constantinople from Galata to Pera» şirketi kuruldu.
Tünelin kazılması sırasında çıkan toprak Tepebaşı’nda yamaçtan aşağı döküldü. 1874’te kazı işi bitti. 626 metre uzunluğundaki tünel (metro) çalışmaya başladı. Londra metrosundan sonra dünyanın ikinci metrosu olarak kabul edilmiştir.
İlk tünel arabalarının yanları açıktı, elektrik tertibatı da olmadığından gaz lambaları ile aydınlatılırdı. İlk seferler başlarken doğrudan doğruya insanların taşınması uygun görülmedi, önce hayvanlar taşındı. Bir kaza olmadığı görülünce Tünel 17 Ocak 1875’te törenle açıldı. Bu devrede yolcuların hemen hepsi ayakta gider gelirdi. Yolcular turnike usulü ile içeri girerler, bir defalık geçiş ücreti olan 10 parayı verenler turnikeden geçerdi. Halk bu yeni vasıtaya öyle rağbet etmişti ki tüneli 170.000 İngiliz lirasına mal eden şirket bir yılda 50.000 altın kar sağladı.
Uzun müddet şirketler tarafından işletilen tünelin işletilmesi 1939’da hükümete geçti İ.E.T.T. idaresine devredildi.
Genişliği 6,60 metre olan tünelde iki hat döşelidir. Aynı anda iki baştan kalkan vagonlar bu raylar üstünde hareket ederler. Tünel vagonları çelikten örme kayışlarla yürütülür. Geçmişte Beyoğlu tarafındaki terminalin karşısında sokağın öbür tarafındaki binanın zemin katında bulunan 150’şer beygirlik iki buhar makinası vagonları çekmeyi sağlıyan gücü verirdi. Bu makinalara çok büyük iki çark bağlı idi. Makinalar çalışmaya başlayınca biri çelik halatı sarar, öbürü de serbest bırakırdı. Tünelin içindeki elektrik hattı aydınlatma, kapıları açıp kapama için gereken elektriği verir.
Vagonları çeken çelik kabloları uzmanlar sık sık incelerler. Dayanıklığının azalıp azalmadığını kontrol ederler. Bugüne kadar bilinen kablo kopması yüzünden altı kaza olmuştur. Ancak uzunca bir dönemdir Beyoğlu Tünel’de herhangi bir kaza olmamıştır.
