Joseph Pierre Proudhon Kimdir? Anarşizmin Babası Fransız Düşünürün Hayatı

0
Advertisement

Joseph Pierre Proudhon Kimdir? Anarşizmin babası olarak kabul edilen Fransız düşünür Joseph Pierre Proudhon hayatı, biyografisi, düşünceleri, eserleri.

Pierre-Joseph Proudhon

Pierre-Joseph Proudhon (Kaynak: wikipedia.org)

Joseph Pierre Proudhon (1809-1865), Fransız düşünürü (Besançon 1809-Paris 1865). Kendi çabası ile Yunanca ile İbranice öğrendi. Yazı stilini geliştirdi. 1838’de Besançon Akademisi’nden burs alarak Paris’e gitti, bu dönemde ilk görüşlerini ortaya koyduğu Qu’est-ce que la propriete (Mülkiyet Nedir?) adlı kitabını yazdı. Kitabın başlığındaki soruyu “hırsızlıktır” diye yanıtlamasıyla dikkatleri üzerine çekti. Paris’e yaptığı ziyaretlerde Marks, Bakunin ve Genç Hegelcilerle tanıştı. 1848’in başında Paris’e yerleşti ve Le representant du peuple (Halkın Temsilcileri) adlı gazeteyi yayımlamaya başladı. 1848 Devrimi’ni izleyen haziran ara seçimlerinde Kurucu Meclis’e seçildi.

Kredi ve dolaşım alanında yapılacak reformlarla toplumun ekonomik dönüşümünün gerçekleşebileceğine inanarak, emekçinin ürününe, harcadığı emeğe göre ödeme yapan ve para yerine emek çekleri kullanan bir Halk Bankası kurulması girişiminde bulunduysa da bu girişimi başarısızlıkla sonuçlandı. Geleceğin III. Napolyonu’na karşı yayımladığı iki makaleden ötürü üç yıl hapis cezasına çarptırıldı. Cezasını bitirdikten sonra genç bir işçi kızla evlendi, ekonomik sorunları geçici olarak bir yana bırakıp, toplumsal ve politik konularda araştırmalar yapmaya başladı. Kişisel (hastalık) ve ailevi sorunlardan (kızlarının ölümü) sonra De la Justice dans la reevolution et dans Veglise (Devrimde ve Kilisede Adalet) 1858 adlı eserini yayımladı. Bu eserinin yasaklanması ve hakkında dava açılması üzerine Belçika‘ya gitti.

1860′ ta bağışlanmasına karşın Fransa’ya dönmedi. Ancak bir Belçika gazetesinde ulusal ayrılıkçılığa karşı çıkan bir yazısının yayımlanmasının ardından evinin önünde protesto gösterileri yapılması üzerine 1862’de Paris’e döndü. Anarşizm terimini çağdaş anlamıyla ilk kullanan ve bu kuramı bilinçli kitle hareketine dönüştürmeye çalışan ilk düşünür oldu. “Ben sözcüğün tam anlamıyla anarşistim” diyen Proudhon’a göre, “Özgürlük anarşidir, İradenin yönetinin değil, yalnızca yasaların sözünün geçmesini kabul eder” Kayıtsız şartsız birey özgürlüğüne dayanan soyut bir adalet aşkı onu, her türlü örgüt ve devlet düşüncesine karşı cephe almaya sürükledi. Bu bakımdan sonraları Anarşizmin gerçek babası olarak kabul edildi.

Başlıca eserleri:

Les Confessions d’un Revolutionaire (Bir Devrimcinin İtirafları) 1849, L’İdee Generale de la Revolution au 19. Siecle (19. Yüzyılda Genel Devrim Düşüncesi) 1851, La Guerre et la Paix (Savaş ve Barış) 1861, de la Capacite Politique des Classes Ouvrieres (İşçi Sınıfının Siyasal Yeteneği) 1865.

Advertisement

Leave A Reply