Kemik iliği aspirasyonu, kemikl iliği biyopsisi nedir ve neden istenir? Kemik iliği testleri nasıl yapılır, sonuçları neyi gösterir?
Kemik İliği Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
Kemik İliği Testleri Nedir?
Kemik iliği, çoğu kemiğin merkezinde bulunan yumuşak, süngerimsi bir dokudur. Kemik iliği farklı tipte kan hücrelerini yapar. Bunlar şunlardır:
- ***Akciğerlerinizden vücudunuzdaki her hücreye oksijen taşıyan kırmızı kan hücreleri (eritrositler de denir)
- ***Enfeksiyonlarla savaşmanıza yardımcı olan beyaz kan hücreleri (ayrıca lökositler de denir)
- ***Kanın pıhtılaşmasına yardımcı olan trombositler.
Kemik iliği testleri kemik iliğinizin doğru çalışıp çalışmadığını ve normal miktarda kan hücresi yapıp yapmadığını kontrol eder. Testler, çeşitli kemik iliği bozukluklarının, kan bozukluklarının ve belirli kanser türlerinin teşhis edilmesine ve izlenmesine yardımcı olabilir. İki tip kemik iliği testi vardır:
- ***Az miktarda kemik iliği sıvısını gideren kemik iliği aspirasyonu
- ***Az miktarda kemik iliği dokusunu gideren kemik iliği biyopsisi
Kemik iliği aspirasyonu ve kemik iliği biyopsi testleri genellikle aynı anda yapılır.
Kemik İliği Testleri Neden Yapılır?
Kemik iliği testleri şunları öğrenmek için kullanılır:
- ***Kırmızı kan hücreleri, beyaz kan hücreleri veya trombositlerle ilgili sorunların nedenini öğrenmek için
- ***Anemi, polisitemi vera ve trombositopeni gibi kan bozukluklarını teşhis etmek ve izlemek için
- ***Kemik iliği bozukluklarını teşhis etmek için
- ***Lösemi, multipl miyelom ve lenfoma gibi belirli kanser türlerini teşhis etmek ve izlemek için
- ***Kemik iliğine başlamış veya yayılmış olabilecek enfeksiyonları teşhis etmek için
Doktorunuz, diğer kan testleri seviyelerinizin kırmızı kan hücrelerinin, beyaz kan hücrelerinin veya trombositlerin normal olmadığını göstermesi durumunda kemik iliği aspirasyonu ve kemik iliği biyopsisi isteyebilir. Bu hücrelerin çok az veya çok fazla olması, kanda veya kemik iliğinde başlayan kanser gibi tıbbi bir hastalığınız olduğu anlamına gelebilir. Başka bir kanser türü için tedavi ediliyorsanız, bu testler kanserin kemik iliğine yayılıp yayılmadığını öğrenmeye yardımcı olur.
Kemik iliği testi Nasıl Yapılır?
Kemik iliği aspirasyonu ve kemik iliği biyopsi testleri genellikle aynı anda yapılır. Testlerden önce, doktorunuz sizden bir hastane elbisesi giymenizi isteyebilir. Hemşire kan basıncınızı, kalp atış hızınızı ve ateşinizi kontrol eder. Size hafif bir yatıştırıcı, rahatlamanıza yardımcı olacak bir ilaç verilebilir. Test boyunca:
Hangi kemiğin test için kullanılacağına bağlı olarak, yanınıza ya da yüzükoyun yatarsınız. Kemik iliği testlerinin çoğu kalça kemiğinden alınır.
- Vücudunuz bezle kaplı olacak, böylece yalnızca test alanının etrafındaki alan görünecektir.
- Bölge bir antiseptik ile temizlenir.
- Bir uyuşturma çözeltisi enjeksiyonu alacaksınız. Acıtabilir.
- Alan uyuşmuş hale geldiğinde, doktorunuz numuneyi alacaktır. Testler sırasında hareketsiz durmanız gerekecek.
- Genellikle ilk yapılan bir kemik iliği aspirasyonu için, doktorunuz kemik içinden bir iğne sokacak ve kemik iliği sıvısını ve hücrelerini çıkaracaktır. İğne yerleştirildiğinde keskin ama kısa bir ağrı hissedebilirsiniz.
- Bir kemik iliği biyopsisi için doktorunuz, kemik iliği dokusunun bir örneğini almak için kemiğe doğru dönen özel bir araç kullanacaktır. Örnek alınırken bölgede biraz baskı hissedebilirsiniz.
- Her iki testi de yapmak yaklaşık 10 dakika sürer.
- Testten sonra, sağlık kuruluşu bölgeyi bir bandaj ile kapatacaktır.
Testin herhangi bir riski var mı?
Birçok insan kemik iliği aspirasyonu ve kemik iliği biyopsi testinden sonra kendilerini biraz rahatsız hisseder. Testten sonra enjeksiyon bölgesini sert veya ağrılı hissedebilirsiniz. Bu genellikle birkaç gün içinde geçer. Doktorunuz, yardımcı olmak için bir ağrı kesici önerebilir veya reçete edebilir. Ciddi semptomlar çok nadir görülür, ancak şunları içerebilir:
- Enjeksiyon bölgesi çevresinde uzun süreli ağrı veya rahatsızlık
- Bölgede kızarıklık, şişlik veya aşırı kanama
- Ateş
Bu belirtilerden herhangi birine sahipseniz, doktorunuzu arayın.
Sonuçlar ne anlama geliyor?
Kemik iliği testinizin sonuçlarını almak birkaç gün, hatta birkaç hafta sürebilir. Sonuçlar kemik iliği hastalığınız mı, kan hastalığınız mı yoksa kanser mi olduğunuzu gösterebilir. Kanser tedavisi görüyorsanız, sonuçlar şunları gösterebilir:
- Tedavinizin işe yarayıp yaramadığını
- Hastalığınız ne kadar ileri olduğunu
Sonuçlarınız normal değilse, doktorunuz daha fazla test isteyecek veya tedavi seçeneklerini tartışacaktır. Sonuçlarınız hakkında sorularınız varsa, doktorunuzla konuşun.
