Kimyada karışım nedir, nasıl meydana gelir? Karışım çeşitleri ve özellikleri nelerdir? Karışım çeşitlerine örnekler.
Kimyada Karışım Nedir? Karışım Çeşitlerine Örnekler
Kimyada, iki veya daha fazla madde birleştirildiğinde, her maddenin kendi kimyasal kimliğini koruyacak şekilde bir karışım oluşur. Bileşenler arasındaki kimyasal bağlar kopmaz ve yenileri oluşmaz. Bileşenlerin kimyasal özellikleri değişmemiş olsa da, karışımın kaynama noktası ve erime noktası gibi yeni fiziksel özellikler gösterebileceğini unutmayın. Örneğin, su ve alkolün karıştırılması, alkolden daha yüksek bir kaynama noktasına ve daha düşük erime noktasına sahip bir karışım üretir.
***Bir karışım, her biri kimyasal kimliğini koruyacak şekilde iki veya daha fazla maddenin birleştirilmesinin sonucu olarak tanımlanır. Başka bir deyişle, bir karışımın bileşenleri arasında kimyasal bir reaksiyon meydana gelmez.
***Örnekler arasında tuz ve kum, şeker ve su ve kan kombinasyonları bulunur.
***Karışımlar, ne kadar üniform olduklarına ve birbirlerine göre bileşenlerin parçacık boyutuna göre sınıflandırılır.
***Homojen karışımlar, hacimleri boyunca homojen bir bileşime ve faza sahipken, heterojen karışımlar homojen görünmez ve farklı fazlardan (örneğin sıvı ve gaz) oluşabilir.
***Parçacık boyutuyla tanımlanan karışım türlerinin örnekleri arasında kolloidler, çözeltiler ve süspansiyonlar bulunur.
Karışım Örnekleri
***Un ve şeker, bir karışım oluşturmak için birleştirilebilir.
***Şeker ve su bir karışım oluşturur.
***Bir karışım oluşturmak için mermer ve tuz birleştirilebilir.
***Duman, katı parçacıkların ve gazların bir karışımıdır.
Karışım Çeşitleri
İki geniş karışım kategorisi, heterojen ve homojen karışımlardır. Heterojen karışımlar, bileşim boyunca homojen değildir (örneğin, çakıl), homojen karışımlar, numuneleri ne olursa olsun (örneğin hava) aynı faz ve bileşime sahiptir. Homojen karışımlar, her tarafında aynı özelliği gösteren, tek bir madde gibi gözüken karışımlardır. Heterojen ve homojen karışımlar arasındaki fark, bir büyütme veya ölçeklendirme meselesidir. Örneğin, numuneniz yalnızca birkaç molekül içeriyorsa, hava bile heterojen görünebilir; örneğin, numuneniz bir kamyon doluysa, karışık sebze torbası homojen görünebilir. Ayrıca, bir numune tek bir elementten oluşsa bile, heterojen bir karışım oluşturabileceğini unutmayın. Bir örnek kurşun kalem ve elmas karışımıdır (her ikisi de karbondur). Başka bir örnek, altın tozu ve külçelerin bir karışımı olabilir.
Heterojen veya homojen olarak sınıflandırılmasının yanı sıra, karışımlar bileşenlerin partikül boyutuna göre de tanımlanabilir:
Çözelti (Solüsyon) – Kimyasal bir çözelti çok küçük parçacık boyutlarına sahiptir (çapı 1 nanometreden az). Bir çözelti fiziksel olarak kararlıdır ve numuneler boşaltılarak veya santrifüj edilerek bileşenler ayrılamaz. Solüsyon örnekleri hava (gaz), suda çözünmüş oksijen (sıvı) ve altın amalgamdaki cıva(katı) dır
Kolloid – Kolloidal bir çözelti çıplak gözle homojen görünür, ancak partiküller mikroskop altında belirgindir. Parçacık boyutları 1 nanometre ile 1 mikrometre arasında değişmektedir. Çözeltiler gibi, kolloidler fiziksel olarak kararlıdır. Tyndall etkisini sergilerler. Kolloid bileşenler ayrılamaz, ancak santrifüjleme ile izole edilebilir. Kolloit örnekleri arasında saç spreyi (gaz), duman (gaz), krem şanti (sıvı köpük), kan (sıvı) bulunur.
Süspansiyon – Süspansiyondaki parçacıklar, karışımın heterojen görünmesini sağlayacak kadar büyüktür. Parçacıkların ayrılmaması için dengeleyici maddeler gerekir. Kolloidler gibi, süspansiyonlar da Tyndall etkisini gösterir. Süspansiyonlar, durultma veya santrifüjleme kullanılarak ayrılabilir. Süspansiyon örnekleri, havada toz (gaz içinde katı), sirke (sıvı içinde sıvı), çamur (sıvı içinde katı), kum (birlikte harmanlanmış katı maddeler) ve granit (karışık katı maddeler) içerir.
Karışım Olmayan Örnekler
Sırf iki kimyasal maddeyi birlikte karıştırdığınız için, her zaman bir karışım elde etmeyi beklemeyin! Kimyasal bir reaksiyon oluşursa, bir reaktifin kimyasal özellikleri değişir. Bu bir karışım değildir. Sirke ve kabartma tozu kombinasyonu, karbondioksit ve su üretme reaksiyonuyla sonuçlanır. Bu bir karışım değildir. Bir asit ve bir bazın birleştirilmesi de bir karışım üretilmez.
