Kurbağaların metamorfoz, başkalaşım evreleri sırasıyla nelerdir ve ne gibi değişimlere uğrarlar? Kurbağaların başkalaşım aşamalarının resimlerle anlatımı
Kurbağaların Başkalaşım Evreleri Nelerdir?
Bir iribaşın kurbağaya dönüşme sürecine metamorfoz denir ve bu inanılmaz bir dönüşümdür. Burada metamorfozun aşamalarını sırasıyla görebilirsiniz. Aşağıdaki resimlerdeki kurbağaların hepsinin aynı tür olmadığını unutmayın.
1- YUMURTA
Bunlar kurbağaların ürettiği yumurtalardır. Bu siyah noktaların her biri, sonunda bir iribaş haline gelecek olan bir grup hücreden oluşur. Türlere bağlı olarak, bu yumurta kütleleri birkaç yüz yumurtadan oluşabilir!
2- İRİBAŞ
Birkaç gün içinde yumurtalar yavrulara dönüşürler. İribaşlar tamamen su altında yaşarlar. Birkaç hafta sonra, iribaşın tiroid bezindeki bir hormon metamorfozu başlatır.
3- ARKA AYAKLARI OLAN İRİBAŞ
Yaklaşık 24 saatlik bir süre zarfında iribaş kurbağaya dönüşür. Bu, hemen hemen her organın değişmesi gerektiği anlamına gelir, böylece iribaş, yaşadığı sualtıdan, yetişkin bir kurbağa olarak karada yaşamaya gidebilir. Bu resimde iribaşın arka ayakları büyümeye başladığını görebilirsiniz.
4- ÖN VE ARKA AYAKLARI OLAN İRİBAŞ
Arka ayaklar oluşmaya başladıktan sonra, bir çift ön ayak gelişmeye başlayacak ve kuyruk ortadan kalkmaya başlayacaktır. Ayrıca iribaşın kurbağaya benzer bir yüz oluşturmaya başladığını fark edebilirsiniz. İribaşın kafatası, kıkırdaktan oluşur, ancak metamorfoz sırasında kıkırdak kemiğe dönüşür.
5- GENÇ KURBAĞA
İribaş, genç kurbağa evresine ulaştığında, neredeyse tam bir yetişkindir. Bu noktada, iribaşın solungaçları ortadan kaybolmuştur ve akciğerleri gelişmiştir. Bu, suyu terk etmeye ve karada yaşamaya hazır oldukları anlamına gelir. Kuyruğu kaybolunca, yetişkin bir kurbağaya dönüşecek.
6- YETİŞKİN KURBAĞA
Bu aşama metamorfozun son aşaması olan yetişkin kurbağa halidir. Kurbağalar bu aşamaya ulaşmak için çok şey yapıyor. Hatta bu resimlerde görünmeyen değişikliklerden bile geçerler. Bir zamanlar bitkileri parçalamak için kullanılan iribaşın azgın dişleri kaybolur ve dil kasları böcekleri yakalamak için gelişir. Bitkileri sindirmek için önemli olan iribaşın kalın bağırsağı, kurbağa olduğunda et ile beslenmesine uygun şekilde küçülür.
Kurbağa Başkalaşım Döngüsü
Kurbağa, büyüyünceye kadar çeşitli biçimlerden geçer. Buna başkalaşım denir.
Kurbağa yumurtayla ürer. Dişisi baharda çok sayıda yumurta yapar. Yumurtalar mercimek büyüklüğünde, jelatinli bir madde içindedir. Bir süre suda, ya da nemli bir yerde kaldıktan sonra, yumurtaların içinden kara, kuyruklu kurbağa yavruları çıkar. Bunlara tetar denir. Tetarlar solungaçlarıyla solunurlar. Solungaçları başlarının iki yanındadır. Kan damarı bakımından zengin, küçük püsküllere benzerler. Vücuttaki kan bu püsküllerde temizlenerek kalbe gider; oradan da vücuda dağılır.
Bir süre sonra, bu dış solungaçlar kaybolur; yerlerini iç solungaçlar alır. Bu arada, yavru kurbağa, tıpkı balıklar gibi solunur. Ağızdan giren su solungaçları ıslatır. Böylece, suyun içindeki erimiş hava solungaçlardaki kirli kanı oksijenleyerek temizler. Bu dönemde, kurbağa yavrusunun kuyruğu körelmeye başlar. Buna karşılık, art bacaklar gelişir. Yavaş yavaş solungaç yarıkları da kapanır; akciğerler meydana gelir.
Hayvan, başkalaşımını tamamladıktan sonra, suyun içindeki bitkisel maddeler yerine böcekleri yemeye başlar. Kurbağa, yavruyken, bağırsakları vücudunun on kat uzunluğundadır. Erginleşince, vücudun ancak iki katı uzunluğunu alırlar. Bu olay, bağırsağın bir soba borusu gibi iç içe geçmesiyle olur.
Değişik ısılı bütün hayvanlar gibi, kurbağalar da kış uykusuna yatarlar. Yeryüzünün hemen her yerinde, yüzü aşkın kurbağa türü yaşar. Kurbağaların baş düşmanı yılanlarla leyleklerdir.
Kurbağanın başlıca iki türü vardır:
1) Yeşil kurbağa;
2) Kara kurbağa.
Yeşil kurbağanın arka ayakları uzun, etlidir. Asıl kurbağa budur. Kara kurbağa derisi pürtüklü, çok daha çirkin görünüşlü bir hayvandır. Kurbağalar’ın başkalaşım sırasında kuyrukları körelmeyen bir türü vardır. Bunlara ürodeller denir.
Ürodeller :
Başlıca örneği semender (salamandıra) dır. 20-25 santim uzunluğunda, kuytu, nemli yerlerde yaşayan bir hayvandır. Vücudu tombul bir kertenkeleyi andırır. Daha çok, böceklerle, kurtçuklarla beslenir. Derisinden zehirli bir sıvı salgılar. Bu sıvı küçük hayvancıklar için öldürücüdür.
Semenderler yavrularını doğurarak dünyaya getirirlerse de, bu gerçek bir doğum sayılmaz. Yumurtalar dişi semenderin içinde açılırlar; canlı olarak dışarı çıkarlar. Semenderlerin renkleri çeşitlerine göre değişir. Üzerlerinde kırmızımtırak, sarımtırak lekeleri vardır. Kimisi de, kara üzerine parlak sarı beneklidir.
