Lenf kanseri nedir? Lenf kanserinin belirtileri nelerdir? Lenf kanseri yüzünden ölüm oranları nelerdir? Lenf kanseri hakkında merak edilenler.
Lenf kanseri ne demektir?
Tıp dünyasında adı “lenfoma” olarak geçen bu hastalığın metabolizmamızdaki bağışıklık sistemimizde yer alan lenfatik sistemde oluşan hasarlardan dolayı meydana çıktığını söylemek mümkündür. Lenfatik sistemde yer alan “lenfosit” adlı beyaz kan hücresi çeşitlerini etkileyerek bu hücrelerin kanserli olmasına neden olmaktadır.
Lenf kanserinin birbirinden farklı türleri bulunmasına karşın, asıl olarak ayrıldığı ve o şekilde incelendiği iki farklı kategori vardır. Bu kategorileri “hodgkin olmayan lenfoma” ve “hodgkin olan lenfoma” şeklindedir. Lenf kanseri hastalarının çoğu “NHL” şeklinde kısaltılabilen hodgkin olmayan lenfoma kategorisinde bulunmaktadırlar. Bahsi geçen kategorinin hastalığın içinde en çok gözlemlenen alt türü ise foliküler lenfoma, B-hücre lenfoma, mantle hücreli lenfoma ve kronik lenfositik lösemi şeklindedir.
Lenf kanseri yüzünden ölüm oranları nelerdir?
Lenfomanın bugüne kadar keşfedilmiş türleri, bağlantılı olduğu yüzü aşkın kanser türünde de olduğu gibi vücutta yapısal olarak hasar görmüş hücrelerin bölünerek yeni hücre üretilmesi esnasında normal şartlarda yok olması gereken hücrelerin ölmeyerek var olmaya devam etmesi süreciyle ortaya çıkmaktadır. Lenf sistemi daha genel bağlamda vücudumuzun pek çok bölgesinde bulunan ve koruma sistemi şeklinde adlandırılabilecek bir sistemdir. Lenf kanseri meydana geldiğinde kanserli hücreler çok çabuk çoğalarak hastalığın bir anda nüksetmesine de neden olabilmektedir.
Lenfoma hastalığı, şayet erken tespit edilebilirse tedavi aşamasında ciddi olarak olumlu cevaplar alınabilecek ve kısa zamanda iyileştirebilecek bir kanser türüdür. Hatta kanser hastalıklarının geneline bakılıp değerlendirilme yapıldığında en çabuk iyileşmelerin görüldüğü kanser hastalıklarından birinin lenf kanseri olduğu da söylenebilmektedir. Bu yüzden lenf kanseri için ölümcül bir kanser türü yakıştırması pek de yapılamamaktadır. Bu kanser türünde hayati bir tehlike bulunmamakta, hastalar ölüm korkusuna çok da düşürülmemektedir.
Lenf kanserinin belirtileri nelerdir?
Lenf bezi kanseriyle ilgili çok uzun yıllardır pek çok bilimsel araştırma yapılmış; bu hastalıkla alakalı bir öngörü olarak vücuttaki bir virüsün lenf kanseri yarattığı yönünde iddialar ortaya atılmıştır. Ancak araştırmalar devam ettirildikçe bu virüs kuramının pek de doğru olmadığı anlaşılmış ve bu kanser tipinin tam olarak neyden dolayı tetiklendiği hala açığa kavuşturulamamıştır.
Bu hastalığın vücutta başladığı süreçten itibaren en ufak bir belirti göstermediği de dikkat çeken ayrıntılardan biri olmaktadır. Lenf kanseri evreleri ilerlediğinde hastanın vücudunda bir takım değişiklikler oluşabilmekte; birey bir anda zayıflayabilmekte, güç kaybı yaşamakta, sürekli yorgunluk çekebilmekte ve iştah konusunda da kayıplar yaşayabilmektedir. Bazen de örneğin koltuk altındaki lenf bezlerinde kanserden dolayı şişme olduğunda kişi hastalığını tesadüfen şişlikten dolayı fark edip doktora gittiğinde öğrenebilmektedir.
Yazımızın başında bahsettiğimiz hodgkin türündeki lenf bezi kanseri hastalığında; daha hastalık başlangıç aşamasındayken çok az lenf bezi grubu etkilenebilmekte, bunun devamında hastalık vücutta farklı bölgelere de yayılarak karaciğerdeki lenflere, dalaktaki lenflere ve benzer bölgelerdeki lenf dokusuna da sıçrayabilmektedir.
Yine aynı türdeki lenf kanserlerinde, şişen ve büyüyen lenf bezleri çok fazla ağrı vermese de dışardan fiziki olarak dikkat çekecek şişliklere ve lastiğimsi bir şişlik kıvamına geldiğinden bir anormalliğin oluştuğunu birey kendi vücudunda kolayca anlayabilmektedir. Ancak bu noktada deriye yakın bölgelerdeki lenf bezleri değil de daha çok iç organlara (örneğin kalp gibi) yakın bölgelerdeki lenfler şişme gösterdiğinde bireylerin bunu anlamasının mümkünatı bulunmamaktadır.
Lenf kanseri belirtisi olarak ateşlenme durumu da uzmanlar tarafından dikkat edilmesi gereken hususlar arasında gösterilmektedir. Bazen bir kaç gün boyunca, bazen de haftalar boyunca sürebilen bu ateşlenme durumu; söylenilenlere göre bazen vücutta lenf kanserinin tek belirtisi olarak da çok önemli bir ayrıntı olarak ortaya çıkabilmektedir.
Bu hastalığın ilerleyen evrelerinde kandaki değerlerle ilgili sıkıntılar yaşanabilir ve yaygın olarak kansızlık durumu da meydana gelebilmektedir. İncelenen kan örneklerinde, lenfosit denilen bu vücuttaki kanser enfeksiyonuyla savaşan akyuvar hücrelerinin sayılarında herhangi bir artış gözlemlenmemesine karşın biçimlerinde bariz fark edilecek şekilde değişimler meydana gelebilmektedir. Bu durum Hodgkin dışı lenf kanserlerinin ve Hodgkin lenf kanserlerinin birbirinden ayrıldığı en önemli bilimsel noktadır.
Lenfoma hastalığının risk faktörleri nelerdir?
Bir kişide oluşan lenfoma hastalığının bir diğer insanda neden oluşamadığına dair bilimsel bir kanıt bulunamamıştır. Lenfomanın vücutta kendine yer bulabilmesi adına bir kişinin vücudunda HIV virüsünün bulunması, bir takım enfeksiyonların var oluşu, bağışıklık sisteminde meydana gelen zayıflıklar, hepatit-C virüsünün varlığı, Epstein-Barr virüsünün varlığı ve Helicobacter Pylori virüsünün varlığı ciddi bir risk faktörü oluşturmaktadır.
Lenfoma hastalığının tanısı nasıl yapılır?
Lenfoma hastalığının tespit edilebilmesi adına vücuda uygulanan testlerden bazıları şunlardır;
- Kan testleri : Biyokimyasal incelemelerin yapılması ve tam kan sayımı uygulanması
- Fiziksel muayene : Dirsekler, kasıklar, boyun bölgesi diz bölgesi ve koltuk altı bölgesindeki çukur yapı elle kontrol edilerek herhangi bir lenf şişliğinin olup olmadığının kontrol edilmesi
- Akciğer filmi : Fiziki müdahaleyle anlaşılamayan lenf modüllerinin akciğer filmi çekilerek içeriden kontrolünün sağlanması.
- Biyopsi yapılması : Lenf bezlerinin büyümesi sonucunda mutlaka bir kısmının dışarıya çıkarılması ve bir patoloğa gönderilerek inceleme altına alınması
Lenf kanserinin tedavi süreçleri
Lenfoma hastalığı kesinleşen hastaların, tedavi aşamasında yürütmeleri gereken tedavi süreçleri birbirinden farklılık gösterebilmektedir. Bunun nedeni kişinin cinsiyeti, yaşı, hastalığın hangi evrede olduğu ve hücresel tipte değişiklik gösterimi birbirinden farklılaşmaktadır. Bu değerler sonucunda da doktorlar hastalara özel bir tedavi şekli, süreci ve duruma uygun ilaçlar ortaya çıkartabilmektedir.
Hodgkin dışı lenfoma çeşitlerinde tedavi süreci radyoterapiyle, kemoterapiyle ya da ikisinin bir arada yapıldığı zamanlarla geçmektedir. Bazen de hastadan kök hücre alımı yapılarak laboratuvar ortamında saklanması, hastanın kemoterapi işlemlerinden sonra bu kök hücrelerin tekrar vücuda nakli gibi süreçler de söz konusu olabilmektedir. Ağır ağır gelişen lenfoma hastalıklarında da hastaya direkt olarak kanser tedavisi uygulanmasının yerine tedaviye alınmadan yavaşça kontrollere alınarak doktorun uygun gördüğü an tedavi sürecine başlanmaktadır.
Lenf kanseri tedavisinin yan etkileri nelerdir?
Kanserli hastalara verilen radyoterapi, verilen doza ve ışın tedavisi yapılan bölgeye göre değişiklikler gösterebilmektedir. İlerleyen günlerde yorgunluk yaratabilen radyoterapi uygulamaları, hastada sürekli bir dinlenme isteği de oluşturabilmektedir. Ayrıca radyoterapi tedavisinde saç dökülmeleri, tüylerde azalma, deride aşırı duyarlılık ve kızarıklık, cilt renginde koyulaşma gibi sorunlar ortaya çıkabilmektedir.
Kişilerde bir anda ortaya çıkabilecek kanama durumlarında ve ateşlenme durumlarında acilen doktora görünülmelidir.
Hodgkin dışı lenfoma türünde kullandırılan ilaçların hastalarda kusma ve bulantı yaşama gibi yan etkiler gösterdiği de kayıtlara geçmiştir. Ancak bu yan etkilerin kısa süreli olduğu da belirtilir.
