Luis Buñuel kimdir? Luis Buñuel hayatı, biyografisi, eserleri, filmleri ve sinema kariyeri hakkında bilgi.
Luis Buñuel; (22.2.1900 – 29.7.1983)
Calanda/Aragon eyaletinde dünyaya gelen Bufiuel, üst kesimden bir katolik ailenin çocuğuydu. Bunuel bir Cizvit okulundaki öğrenimini tamamladıktan sonra Madrid’de tarımbilim, daha sonra felsefe, edebiyat ve tabiat bilimleri okudu. 20’li yılların başında, aralarında Federico Garcia Lorca ile Salvador Dali‘nin de bulunduğu, felsefeci Jose Ortega y Gasset’in çevresindeki entellektüel grubuyla tanıştı. Bunuel 1925’te tahsilini yarıda keserek Paris’e taşındı.
1928’den Başlayarak: ‘Avant-garde’cılık (Öncü Akım) Bunuel 1926 yılında AcadSmie du Cingma’ya yazıldı ve yardımcı yönetmen olarak çalışmaya başladı. Bunuel, 1928’de Paris’e taşınan Dali ile birlikte ‘avant-garde’ filmin elit yapıtları arasında sayılan iki çalışma yaptı. Un chien andalou (Endülüs Köpeği, 1928) sürrealistik fotoğraf sekanslarından ibaret olup bir kadın gözünü kesen jilet sahnesiyle seyircileri şoke etti. L’âge dor (Altın Çağ, 1930) filminde Bunuel bağlantılı bir konu kullanmaya gerek görmedi. Film, askerlere, kiliseye ve aileye saldırdığı gerekçesiyle yasaklandı. Bunuel’in bir sonraki yapıtı olan Las Hurdas/Tierra sin pan (Kıraç Topraklar/Ekmeksiz Toprak, 1932) adlı sosyal eleştirel sefalet röportajının da İspanya’da gösterilmesi yasaklandı.
30’lu Yılların Ortasında: ABD’de Bunuel iki Amerikalı film şirketi için uzun metrajlı filmlerin senkronizasyon işlerini yaptıktan sonra, İspanya’nın cumhuriyetçi hükümeti tarafından görevlendirilerek Hollywood’da propaganda filmleri çekti. Franco birliklerinin zaferinden sonra işsiz kalan Bunuel, 1941 yılında New York’ta Museum of Modern Art’ta (Modern Sanat Müzesi) iş buldu. Bunuel hiçbir zaman komünist partiye mensup olmadığı halde, Dali‘nin kendisini komünist olarak ihbar etmesi üzerine işini kaybetti.
1948’den Sonra: Meksika’da Hollywood’da yönetmen olarak kendisine bir yer edinmek için yaptığı bütün girişimler başarısızlıkla sonuçlanınca, Bunuel 1948’de Meksika’ya geçti. İki yıl sonra, Mexico City’nin fukara mahallelerinde yaşayan gençlerin umarsız yaşantılarını çıplak gerçeklikleriyle ortaya koyan Los Olvidados (Unutulmuşlar, 1950) filmi gösterime girdi. Daha sonraki filmlerinde de olduğu gibi, Bufiuel, sosyal koşullar değişmedikçe, yardımseverliğin hiçbir işe yaramadığı tezini savunmaktadır. Fahişelerle hırsızların arasında yaşayıp onlara yardımcı olmak isteyen bir papazın öyküsü olan Nazarin (1958), ateist Bunuel’in dinle ilgili ilk çalışmasıdır. Üç yıl sonra gerçekleştirdiği Viridiana adlı filminde de Bufluel, yerine getirilmemiş dinsel ideallere kafa yormaktadır. Fakirler için bir barınak kuran rahibe adayı genç kadının öyküsü, Bunuel’in savaştan sonra İspanya’da çekmesine izin verilen ilk filmdir.
1963’ten Sonra: Fransa’daki Çalışmaları Bunuel, Fransa’da gerçekleştirdiği filmlerinde kâh toplumsal/eleştirel konular seçiyor, kâh toplumsal sınıfların ve burjuvazinin korkutucu tablolarını çiziyordu. Ay-
rıca din ve metafizik ile ilgili konuları işliyordu: Örneğin La voie lacıâe (Samanyolu, 1968) filminde olduğu gibi. En büyük başarısına, ertesi yıl en iyi yabancı film dalında Oscar ile ödüllendirilen Le charme discret de la bourgeoisie (Burjuvazinin Gizli Çekiciliği) adlı filmle 1972 yılında ulaştı.
1977 yılında çevirdiği Cet obscur objet du desir (Arzunun Şu Karanlık Nesnesi) adlı son filmi yaşlı bir işadamıyla genç bir kız arasındaki aşağılatıcı ilişkiyi anlatmaktadır. Bu filmin çekim çalışmaları bitince Bunuel meslek hayatını bıraktı. Ünlü yönetmen 1983 yılında, 83 yaşında Mexico City’de siroz hastalığına yenik düştü.
