Mikhail Lomonosov Kimdir?

0
Advertisement

Mikhail Vasiliyeviç Lomonosov kimdir? Mikhail Lomonosov hayatı, biyografisi, çalışmaları, eserleri hakkında bilgi.

Mikhail-LomonosovMikhail Lomonosov; Rus şairi, bilgin ve yazardır (Arhangelsk/Mişaninskaya 1711-St. Petersburg/Denisovka 1765).

Hem bilimde, hem dil ve sanatta öncül ve yüce doruklara ulaşan çabasıyla Lomonosov için en yoğun niteleme, A. Puşkin (1799-1837) tarafından yapılmıştır: “Lomonosov, ilk Rus üniversitesidir”. Çocukluğu ve ilk gençliği Beyaz Deniz kıyılarındaki Arhangelsk dolaylarında bir iki küçük balıkçı teknesi olan babasının yanında, doğayla iç içe geçti. 19 yaşında baba ocağından kaçıp Moskova’ya yürüyerek gitti, güç bir sınav kazanarak o günlerin tek ciddi kurumu olan Slav-Yunan-Latin Akademisi’ne girdi. Vaktinden önce okuduğu kurumu bitererek St. Petersburg’a gönderilebilmiş olması, yeteneğini gözleyip izleyen öğretim üyelerinin dikkat ve görev inceliklerine bağlanır (1735). Bir yıl sonra Almanya yolculuğu Marburg’da matematikçi ve düşünür Chirstian Wolff (1679-1754) ile çalışma fırsatı, 1739’da Freiburg’da mineraloji, metalürji çalışmaları, 1740’daki Almanya-Hollanda gezisi ve gözlemleri, 1741’de Marburg’da evlendiği eşiyle yurduna dönüp St. Petersburg’daki akademide öğretim görevine başlayışı, yaşammm değişik aşamalarıdır. St. Petersburg Akademisi’ne kimya profesörü atanışıyla (1745) ölümü, arasındaki son 20 yıl ise, bütün başarılarını içeren bir kültür liderliğinin en verimli ve etkili dönemi oldu. Bu süre içinde dil ve edebiyat eserleri, bilimsel buluşu ve yorumlan da eğitici ve kurucu gücüyle ülkesinin kültürel bağımsızlığa yönelen bütün atılımları ondan doğmuş gibidir. Kimya, jeoloji kuramsal ve deneysel fizik, astronomi, coğrafya alanlarında 17 kitap, 350 rapor, 10 kılavuz eser veren verimli üretkenliği daha birçok öncülüğün katkısıyla değerlenir: Rusçanın bilim ve edebiyat dili olmasında etkili adımları atmak, kilise dilinin (Yunanca-Latince) egemenliğini kaldırmak, ülkenin ilk cam fabrikasını kurmak, materyalist görüşü benimseyerek atom yapısını bulmak, maddenin değişimini o kuramla açıklama, üniversite öğretim üyeliklerindeki yabancı egemenliğine son vermek, yeni bilim adamları yetiştirmek, Rusya’nın geçmiş tarihine yeniden onurlu yarın kazandırmak, vakitli bir evrim kuramı geliştirmek, maden ve porselen endüstrisini geliştirecek yolları bulmak, kilise otoritesine karşı bütün bilinciyle direnmek, aydınlık ve güven veren bir yurtseverlik duygusunu aşılamak. Büyük bir törenle gömülüşünü izleyen yıllarda yönetim ve kilisece eserlerinin sakıncalı sayılan bölümleri çıkarıldı, saklanıp gizlendi. St. Petersburg arşivlerinde bulunan gerçek belgeler, onun 20. yüzyılın bilinciyle yeniden değerlendirilmesi olanağını verdi. Moskova’ nın Lenin Tepeleri’nde oluşturulan 37 yapılık, 22 bin lojmanlık, altı fakülte-lik yeni üniversite (1953) bu yüzden onun adını taşır: Lomonosov Devlet Üniversitesi.

Şiirlerini 1739’dan başlayarak yayımlayan ve Bielinski”ye göre “edebiyatın Büyük Petrosu”olan Lomonosov’un başlıca eserleri: Rossiyskaya Grammatika (Rus Dilbilgisi) 1755, Ritorikc (Retorik Belâgat) 1748, Tamire ve Selim (tragedya) 1750, Kilise Kitaplarının Yaraları Üzerine Önsöz (1757), Demofon (tragedya, 1757) vb.


Leave A Reply