Nitel Çözümleme (Kalitatif Analiz) Nedir, ne demektir? Nitel Çözümleme (Kalitatif Analiz) nasıl yapılır, hakkında bilgi.
Nitel Çözümleme (Kalitatif Analiz)
Nitel Çözümleme (Kalitatif Analiz) ; bir maddenin bileşimindeki elementleri ya da element gruplarını belirlemeye yönelik kimyasal çözümleme yöntemidir. İncelenen örneğin özelliğine bağlı olarak basit ya da çok karmaşık nitel çözümleme teknikleri uygulanabilir. Bazı durumlarda yalnızca belli elementlerin ya da grupların varlığı araştırılır ve bu amaçla örnek doğrudan, alev deneyi gibi özgün deneylerden geçirilir. Ama çoğunlukla örnek karmaşık bir karışımdır; bu durumda örnek, bütün bileşenlerin tanımlanabilmesi için sistematik bir çözümleme sürecinden geçirilir. Nitel çözümleme yöntemleri genellikle inorganik ve organik nitel çözümleme teknikleri olmak üzere iki ana sınıfta toplanır.
İnorganik madde örneklerinin sistematik çözümlemesinde uygulanan klasik işlemler birkaç aşamadan oluşur. Önce örnek kuru halde kabaca incelenebilir. Bu amaçla örnek, karbon (duman çıkmasına ya da kömürleşmeye neden olur) ve su (nem oluşumuna neden olur) gibi bileşenlerin varlığını saptamak için ısıtılabilir ya da bir alev içinde tutularak verdiği renge bakılır. Bazı elementler özgün alev renkleriyle tanımlanabilir. Örnek kaba olarak incelendikten sonra anyonların (eksi yüklü elementler ya da gruplar) ve katyonların (artı yüklü elementler ya da gruplar) belirlenmesi için çoğunlukla bir asitli çözelti içinde çözündürülür ve değişik kimyasal ayıraçlarla incelenir. Her ayıraç belli bir grup bileşeni ayırır. Ayrılan gruplara yeniden birbiri ardına ayıraçlar katılarak alt gruplar ya da tek tek bileşenlerin ayrılması sağlanır. Ayrılan her bileşen, varlığının doğrulanması ve miktarının belirlenmesi (nicel çözümleme) amacıyla yeniden çözümlenir. Maddeden alınan örnekler ayrı ayrı çözündürülür ve her biri, anyonların ve katyonların saptanabilmesi için ayn kimyasal işlemlerden geçirilir. Katyonları gruplara ayırmak için uygulanan tipik bir çözümleme şeması tabloda verilmiştir. Anyonların çözümlenmesi daha zordur ve katyonlar için uygulanan yönteme göre daha az sistematiktir.
Bir maddenin organik olup olmadığı genellikle havada ısıtılarak anlaşılır. Katı bileşikler çoğunlukla erir ve duman çıkararak ya da dumansız bir alevle yanar; bazı durumlarda da siyah renkli bir karbon artığı oluşur. Organik bileşiklerin çoğu karbon, hidrojen, oksijen, azot, kükürt elementlerinden oluşur; bazı bileşiklerde ise fosfor, halojenler ve bazı metaller de bulunur. Bu elementlerin her biri için ayrı ayrı deneyler uygulanır.
