Kimyada oktan sayısı nedir? Yakıtların oktan sayısı neyi ifade eder? Oktan sayısı nasıl hesaplanır, oktan hakkında bilgi.
Oktan Sayısı Nedir? Kimya
Bir motor yakıtının performansını ifade etmek için oktan sayısı kullanılır. Yüksek oktanlı yakıtlar yüksek performansa sahiptir. Oktan sayısı, teknik anlamıyla, benzinin vuruntu kalitesinin değerlendirilmesi için kullanılan bir veridir.
90 oktan sayılı benzinlere normal benzin ve 95 oktan sayılı benzinlere süper benzin adı verilir.
Benzinin içerisinde izo – oktan ve heptan çeşitli oranlarda karışım halindedir.
İzo – oktandan (saf oktan) meydana gelmiş olan bir benzinin oktan sayısı 100 dür ve normal heptan ise 0 dır.
Eğer benzin içerisinde bulunan oktan – heptan karışımının % 901 saf oktan ise bu benzinin oktan sayısı 90 dır.
Ham petrolün atmosferik şartlar altında damıtılmasıyla birlikte elde edilen benzinin oktan sayısı 40 – 70 arasındadır. Motor vuruntusunu önleyici katkı maddelerinin yanında korozyonu engelleyici maddeler, katıklar ve deterjanlar ile benzinin oktan sayısı 100 ün üzerine çıkarılabilir.
Vuruntu motorun performansını düşüren ve de ömrünü azaltan bir durumdur. Yüksek oktanlı benzin vuruntuya karşı daha dirençlidir. Fakat gereğinden fazla oktan sayılı benzinler bujideki ateşleme sırasında daha geç tutuşacağından aşırı yüksek oktanlı benzinler de çok iyi değildir. Tüm oktanlı benzinler tüm araçlara uygun değildir. Aracın üreticisi hangi tür benzini öneriyorsa o oktan sayılı benzinin kullanılmasında fayda vardır. Bir araç üreticisi bu araç 95 oktan benzinle çalışır şeklinde bir uyarıda bulunuyorsa; bu aracın motorunun vuruntusuz bir şekilde en iyi performansla 95 oktan benzinle çalışacağını gösterir. Bu araçta 97 oktan benzin de kullanılabilir fakat bu taktirde vuruntu başlar ve 95 oktana göre performans düşmeleri yaşanabilir. Yani ‘oktan sayısı arttıkça performans artar’ söylemi yanlıştır.
