Periskop nedir? Periskop ne işe yarar, nasıl çalışır, özellikleri nelerdir? Periskop hakkında bilgi.
Periskop Nedir?
Periskop, bir engelin üstünden çevreyi gözlemlemekte yararlanılan, özellikle denizaltılarda, deniz ve kara savaşlarında kullanılan optik aygıta verilen isimdir.
Periskop ve çalışma prensibi
Periskop, gözlemlenen yerden gelen ışığın yönünü değiştirmeye yarayan iki ayna ya da yansıtıcı prizmadan oluşur. Bunlardan birincisi ışığı dikey bir boru boyunca saptırırken, diğeri ise bu gelen ışığı bu kez yatay doğrultuda saptırarak görüntünün uygun biçimde görülebilmesini sağlar. Periskoplarda genellikle, geniş bir açının gözlemlenebilmesini sağlayan optik bir büyütme sistemi vardır. Ayrıca bir görüntü çizgisi ya da artı işaretiyle, gözlemlenen cismin hedeflenmesi sağlanır. Askeri uygulamalarda uzaklık tahmini, hedefin rotasının saptanması ve fotoğraf çekilmesini sağlayan donanımlar da bulunur.
En basit periskop tipi, iki ucunda birbirine paralel ama boru ekseniyle 45°’lik bir açı yapan iki ayna bulunan bir borudan oluşur. Bu aygıt büyütmez ve görüntü çizgisi yoktur. Görüş açısı borunun geometrisiyle sınırlıdır; boru ne kadar uzun ve darsa, görüntü alanı o kadar küçüktür. Bu tür periskoplar II. Dünya Savaşı sırasında zırhlı araçlarda yaygın olarak kullanılmıştır. Dikdörtgen kesitli periskop borularıyla daha geniş gözlem açıları elde edilebilir.
Periskop Nedir ve Nasıl Çalışır?
Periskop; DenizaltıPeriskopu ekseni etrafında çevirerek 360°’lik bir dönüş yapmaklarda, suyun üzerine çıkartılarak dışarısını gözlemeye yarayan optik bir alettir. Işınları toplıyan merceklerden, bu ışınları yansıtan prizmalardan meydana gelmiştir. Bütün bunlar uzun bir tüp içinde yerleştirilmiştir.
Denizaltı daldığı zaman suyun üzerini görmek için periskopun objektifini denizin yüzeyine çıkarır. Prizmaya çarpan ışınlar yansıyarak tüp boyunca aşağıya doğru iner, burada bazı mercek sistemlerinden, prizmalardan geçerek bir ekran üzerinde toplanırlar. Okülere yaklaşıp da buradan içeriye bakınca, suyun dışındaki her hangi bir şeyi görmek mümkün olur. Denizaltı, periskop tübünün uzunluğundan daha derine dalarsa, bu aletten faydalanamaz.
Periskop ile gözlem yapan bir asker.
Periskopu ekseni etrafında çevirerek 360°’lik bir dönüş yapmak mümkündür. Periskop denizaltılar için ancak gündüzün faydalı olabilen bir alettir. Bununla beraber, İkinci Dünya Savaşı sırasında kızılötesi ışınlardan faydalanılarak geceleri de kullanılabilen periskoplar yapılmıştır.
Periskop, denizaltı gemilerinde olduğu gibi, kara savaşlarında da, siperlerde, tanklarda kullanılır. Bunların donanımı ayrı olmakla birlikte, gene prizmalar düzenine dayanır. Kara savaşlarında, bir tepenin ardını görebilmek, tümseklerin ilerisini gözleyebilmek için, periskoplardan faydalanılır.
Öte yandan, II. Dünya Savaşı’nda, denizaltıların uçaklara karşı savunmasında, görüş açısı çok geniş periskoplar yapılmış, bunlarla bütün gökyüzünü çepeçevre taramak mümkün olmuştur. Ayrıca, periskoplara eklenen yeni aletlerle, görülen düşman hedefinin uzaklığı da inceden inceye hesaplanmakta, böylece tam isabet kaydedecek atışlar yapılabilmektedir.
