Platin elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları nelerdir? Bu yazıda platinin özellikleri, elde edilmesi ve kullanım alanları hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Platin; periyodik cetvelin VIII. grubunda yer alan kimyasal bir elementtir. Altın ve elmas ile birlikte eski kayaçların kalıntılarında bulunan değerli bir metaldir. 1735’te Güney Amerika’da Ulloa ve 1744’te Wood tarafından bulundu.
Kaynak : wikipedia.org
Platin, atom numarası 78 olan bir kimyasal elementtir ve sembolü “Pt” olarak gösterilir. Platin, yüksek yoğunluğu, mükemmel korozyon direnci, yüksek erime noktası, yüksek yansıtma özelliği ve dövülebilirliği nedeniyle birçok endüstriyel ve bilimsel uygulamada kullanılır.
- Sembolü: Pt
- Atom Numarası: 78
- Atom Ağırlığı: 195.084
- Elemet serisi: Geçiş metali
- Maddenin Hali: Katı
- Görünümü: Grimsi beyaz
İşte Platinin Özellikleri:
- Platin, 21.45 g/cm³ yoğunluğa sahiptir.
- Erime noktası 1768.3°C’dir ve bu, diğer metallerden daha yüksektir.
- Platin, kimyasal olarak neredeyse tüm asitlere dayanıklıdır ve asitlerin çoğu tarafından çözülmez.
- Platin, havada neredeyse kararsızdır ve oksitlenmez.
- Platin, elektriksel iletkenlik ve yansıtma özelliği yüksek bir metaldir.
- Platin, katalizörlerde ve diğer birçok endüstriyel uygulamada kullanılan birçok bileşiğin üretiminde kullanılır.
- Platin, bazı mücevherlerde kullanılan değerli bir metaldir.
- Platin, altınla birlikte platin grubu metalleri olarak bilinen diğer metallerle birlikte doğada bulunur.
Bu özellikler, platinin değerli bir metal olduğunu ve birçok endüstriyel ve bilimsel uygulamada kullanıldığını göstermektedir.
Platinin Elde Edilmesi:
Platinle karışık halde bulunan çeşitli madenler, hemen yatağın yakınında bir seri yıkamayla temizlenir. Altın bazen malgama yoluyla ayrılır. Böylece platin cevheri elde edilir. Nitrik asit etkisiyle demir ve bakır giderilir, süzüldükten sonra bakır çökelti altın suyu ile işlenir; böylece platin, iridyum ve paladyum klorür biçiminde çökelir, geriye iridyum osmiyür bakımından zengin bir kum kalır. Amonyum klorür katılarak platin ve iridyum kloroplatinat ve amonyum kloroiridat biçiminde çökeltilir. Bu karışımın kavrulmasıyla sünger biçiminde bir kütle elde edilir. Platin süngeri denen bu kütle, kireçten bir potada oksihidrojen üfleciyle ergitilir; elde edilen platiniridyum alaşımı, genellikle olduğu gibi piyasaya sürülür. Arı platin, bu karışımın çözünebilen karmaşık nitritler durumuna dönüştürülmesinden sonra amonyaklı klorür biçiminde çökeltilmesiyle elde edilir. Bakırın elektroliz yoluyla arıtılması sırasında oluşan anot çamurundan da az miktarda platin üretilebilir.
Platin, doğada nadir bulunan bir metal olduğu için elde edilmesi oldukça zor ve maliyetlidir. Platin, genellikle platin grubu metalleri olarak bilinen diğer metallerle birlikte doğada bulunur ve madencilik, çevre mühendisliği ve geri dönüşüm gibi farklı yöntemlerle elde edilebilir.
- Madencilik: Platin, genellikle Güney Afrika, Rusya ve Kanada’da bulunur. Platin madenleri genellikle açık maden veya yer altı madenciliği yöntemiyle çıkarılır.
- Çevre Mühendisliği: Platin, bazı endüstriyel faaliyetlerin yan ürünleri olarak da elde edilebilir. Örneğin, petrol rafinerilerinde katalizör olarak kullanılan platin, rafinaj işleminden sonra geri kazanılabilir.
- Geri Dönüşüm: Platin, özellikle otomotiv sektöründe egzoz katalizörleri gibi uygulamalarda kullanıldığından, geri dönüşüm yoluyla da elde edilebilir. Eski araçlardan ve diğer endüstriyel atıklardan çıkarılan platin, rafine edilerek tekrar kullanılabilir hale getirilebilir.
Elde edilen platin, rafine edilerek yüksek saflıkta platin metali haline getirilir ve farklı endüstrilerde kullanılır.
Kaynak : wikipedia.org
Kullanım Alanları:
Kolayca telleşebilen, arı halde çok dövülgen, çok direngen, havada değişmeye uğramayan, yalnızca altın suyu, sıcak potas kostik, derişik potasyum siyanürden etkilenen bir metal olan platin, en çok mücevher yapımında, kimya laboratuvarlarında kullanılan krozörlerin ve tellerin birçok aletin çeşitli parçalarında, korozyona dayanıldı aygıtların yapımında ve dişçilikte de kullanılır.Platin kobalt alaşımları magnetik özelliktedir. Kütlece yüzde 76.7 Pt. ile % 23.3 CO’dan oluşan böyle bir alaşım, Alnico V alaşımından yapılan bir mıknatısın iki katı kadar güçte bir magnetik etki gösterir. Yüksek sıcaklıklarda çalışan elektrik fırınlarında platin direnç telleri kullanılır. Jet uçaklarının yakıt memeleri, roketlerin burun konileri gibi uzun süre yüksek sıcaklık altında kalan parçalar platinle kaplanır. Bölünmüş haldeki platin (platin süngeri, platin karası), önemli miktarda hidrojeni, oksijeni ya da başka gazları çözer ve soğurur. Bu özelliği, kimya endüstrisinde katalizör olarak kullanılmasını sağlar. Platin süngeri endüstride, aldehitlerin ve ketonların etilenik ve asetilenik bağlarının hidrojenlenmesini katalizlemede kullanılır. Silis jeli desteğindeki platin, kükürt dioksitin, triokside yükseltgenmesini katalizler (sülfürük asit endüstrisi).
Platin Elementi En Çok Hangi Bölgelerde Bulunur?
Platin, doğada nadir bulunan bir elementtir ve dünya genelinde sınırlı bölgelerde bulunur. Platin genellikle platin grubu metalleri olarak bilinen diğer metallerle birlikte bulunur ve genellikle Güney Afrika, Rusya ve Kanada gibi ülkelerde bulunur. Bununla birlikte, platin ayrıca Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Kolombiya ve Zimbabve gibi diğer ülkelerde de bulunur.
Güney Afrika, dünya platin rezervlerinin yaklaşık %70’ine sahiptir ve dünya genelinde platin üretiminin çoğunu gerçekleştirir. Rusya, dünya platin rezervlerinin yaklaşık %12’sine sahipken, Kanada da dünya platin üretiminin önemli bir kısmını gerçekleştirir.
Bununla birlikte, platin, doğal olarak oluşan diğer madenlerin yan ürünü olarak da bulunabilir. Örneğin, nikel, bakır ve kobalt madenlerinden çıkarılan platin, Kanada, Rusya ve Güney Afrika gibi diğer ülkelerde de bulunabilir.
