Polonyum elementinin özellikleri, atom numarası, bileşikleri, periyodik cetveldeki yeri, kullanım alanları, tarihçesi, Polonyum elementi ile ilgili bilgi.
Polonyum
Polonyum, Periyodik çizelgenin VI A grubunda yer alır. Pierre ve Marie Curie tarafından 1898’de peklend içinde keşfedilen ilk radyoaktif elementtir.
Sembolü: Po
Atom Numarası: 84
Atom Ağırlığı: 209
Element serisi: Yarı Metal
Maddenin Hali: Katı
Görünümü: Gümüşümsü
Periyodik Tablodaki Yeri: 6A
Polonyumun kimyasal bakımdan etkisi bizmut ve tellürün etkisine benzer. Yaklaşık olarak 140 günlük bir devir içinde alfa tanecikleri yayarak, kararlı kurşun durumuna dönüşen radyoaktif bir maden olup, doğada çok az bulunur. Öteki elementlerden çok daha fazla izotopa sahiptir. Atom ağırlıkları 192 ile 210 arasında değişen 27 izotopu vardır. Bunların içinde en kolay elde edilebileni Po-210 izotopudur. Bizmutu ya da kurşunu siklotronda alfa tanecikleriyle, protonlarla ya da döterronlarla bombardıman ederek, yarılanma süresi 103 yıl olan Po-209 ve 2.9 yıl olan Po-208 izotopları da elde edilebilir.
Kullanım Alanları
Polonyum, kağıt, tel veya sac metal haddeleme gibi işlemlerin neden olduğu makinelerde statik elektriği ortadan kaldırmak için kullanılabilir, ancak beta parçacıkları yayan diğer malzemeler bu amaç için daha yaygın olarak kullanılır. Polonyum, fotoğraf filmlerinden tozu temizlemek için fırçalarda da kullanılır, ancak kullanıcıyı kirlenmeye karşı korumak için polonyum dikkatlice kapatılmalıdır. Polonyum ayrıca nötron kaynakları oluşturmak için berilyum ile birleştirilir.
Polonyum uzay uydularındaki termoelektrik güç için hafif bir ısı kaynağı olarak kullanımlarda dikkat çekmiştir.
Polonyum, bir nötron kaynağı sağlamak için berilyum ile karıştırılabilir veya alaşımlanabilir. Element, tekstil fabrikalarında vb. Statik yükleri ortadan kaldırmak için cihazlarda kullanılmıştır; ancak beta kaynakları hem daha yaygın olarak kullanılır hem de daha az tehlikelidir. Ayrıca, fotoğraf filmlerindeki tozu temizlemek için fırçalarda da kullanılır. Bunlar için polonyum dikkatlice mühürlenir ve kontrol edilir, böylece kullanıcı için tehlikeler en aza indirilir.
Polonyumun Elde Edilmesi:
Metalik polonyum, polonyum hidroksitten ya da öteki bazı polonyum bileşiklerinden, derişik sulu amonyak çözeltisi ya da susuz sıvı amonyak ile işleme sokularak elde edilir. Polonyumun bilinen iki allotropu vardır. Metalik polonyum seyreltik asitlerde kolayca çözünmesine karşın, alkalilerde pek az çözünür. Polonyumun organik asitlerle yaptığı tuzlar kolayca yanar, halojenür aminler bu tuzlan metale indirgerler. Miligram ya da mikrogram derecesinde de olsa Po-210’a dokunulması son derece tehlikelidir, bu nedenle özel aletlerle uzaktan kontrol edilmesi gerekir. Dokunulduğunda zarar vermeyecek polonyum miktarı en fazla 6.8×10-12 gram kadardır. Buna göre, polonyum siyanür asidinden 2,4 x 10, 11 kez daha zehirlidir.
- 209Bi + 1n → 210Po + e-
Bulunuşu ve Tarihçesi
Polonyum, 1898’de Polonyalı bir kimyager olan Marie Sklodowska Curie tarafından keşfedildi. Rafine edilmemiş ziftin kendisinden ayrılan uranyumdan daha radyoaktif olduğunu fark ettikten sonra uranyum içeren bir malzeme olan pitchblende’den polonyum elde etti. Curie, tarafından keşfedilen bir başka radyoaktif element olan az miktarda polonyum ve radyum elde etmek için birkaç ton ziftliyi rafine etmek zorundaydı. Bir ton uranyum cevheri sadece yaklaşık 100 mikrogram (0.0001 gram) polonyum içerir. Kıtlığı nedeniyle, polonyum genellikle bizmut-209’u bir nükleer reaktörde nötronlarla bombalayarak üretilir. Bu, 5 günlük yarılanma ömrüne sahip bizmut-210’u oluşturur. Bizmut-210 beta bozunması yoluyla polonyum-210’a bozunur. Bu yöntemle miligram miktarlarında polonyum-210 üretilmiştir.
Polonyum-210 alfa parçacıklarının çok güçlü bir vericisidir. Tek gram polonyum-210 140 Watt ısı enerjisi yaratır ve uzay aracı için termoelektrik güç için hafif bir ısı kaynağı olarak kabul edilir. Polonyum-210’un ömrü 138.39 gündür.
Polonyumun en kararlı izotopu olan polonyum-209’un yarı ömrü 102 yıldır. Alfa bozunması yoluyla kurşun 205’e bozunur. Polonium-209, Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı’ndan mikroküresi başına yaklaşık 3200 $ maliyetle elde edilebilir.
