Scipiolar kimlerdir? Scipio ailesi neden ünlüdür, üyeleri, Eski Roma’daki yeri, Afrikalı Scipio ve Scipio Aemilianus hakkında bilgi.
Scipio Ailesi
Eski Roma’da ailedir. İ.Ö. III. yy’da, Roma gücünü bütün İtalya’ya kabul ettirmişti. Büyük isteklerine uygun bir toprak bütünlüğüne ve önemli bir askeri güce sahip olan Roma, kendisini Helen dönemi Yunanistan’ıyla rekabet edebilecek düzeyde görüyordu. İtalya, Yunan kültürünün istilasına uğramış görünümdeyken Roma, yavaş yavaş güçlü bir önderin otoriter bir devleti yönetebileceği görüşüne kendini alıştırıyordu. Soylular sınıfından ünlü Scipiolar ailesinin üne kavuşması, Roma’da örgüt ve yapıların Helenleştirildiği bu döneme rastladı.
Scipiolar, Pön savaşları sırasında giderek güçlendiler. İ.Ö. 259’dan İ.Ö. 146’ya kadar on beş kez konsül seçildiler. Cumhuriyetçi Roma’nın siyaset yaşamının ileri gelenleri olan Scipiolar ünlerine gölge düşürebilecek olanların yalnızca Helen ve Romalı sanatçılar (Plautus, Ennius, Terentius, Polybios) olduğu görüşündeydiler. Scipiolar, doğmakta olan ve Helen örneğinde olduğu gibi bir “önder”in ağırlık kazanmasını yasallaştırarak cumhuriyetçi yapıyı gitgide çökertecek olan bu hareketin öncülüğünü yaptılar. Scipioların bu dönemdeki ayrıcalıklı konumları nedeniyle çağımız tarihçileri döneme “Scipiolar yüzyılı” adını vermişlerdir. Scipioların arasından ikisi büyük ün kazanmış ve kendilerini Roma’yı genişletmekle yükümlü saymışlardır.
AFRİKALI SİCİPİO
Afrikalı Scipio’nun (İ.Ö. 235-183)ünü, İkinci Pön savaşında elde ettiği başarılardan kaynaklandı. İ.Ö. 211’den İ.Ö. 209’a kadar İspanya’da savaşarak Kartaca’yı ele geçiren Afrikalı Scipio, İ.Ö. 208’de, Hasdrubal’in Pireneler’i aşarak kardeşi Anibal’le birleşmesini engellemeyedi. İ.Ö. 207’den İ.Ö. 205’e kadar Kartacalılar İtalya’nın güneyini işgal ettiler. İ.Ö. 205’te, konsül olan Scipio, Senato’ya, savaşa gitmesine izin vermesi için baskı yaptı. Senato, Afrikalı Scipio’nun halk arasındaki saygınlığını göz önüne alarak istemeyerek kendisine bu hakkı tanıdı, ama Scipio’ya bir ordu vermeyi reddetti. 204’te Scipio, kendi topladığı bir gönüllüler ordusuyla Utica yakınlarında karaya çıktı. Anibal’e karşı Zama’da (İ.Ö. 202) kazandığı zaferle İkinci Pön savaşma son verdi. Roma’ya döndüğünde halk kendisini coşkuyla karşıladı. Bu olağanüstü adamın karşısında yer alan Senato, halkın büyük sevgisinin tehlikeli olduğunu kavrayarak Scipio’ dan desteğini çekti. Kardeşi Asyalı Scipio’yla Manisa’da (Lidya) kazandığı son zaferinden sonra, Afrikalı Scipio yaşamının son yıllarını Liternum’ da (Campania) geçirdi.
SCİPİO AEMİLİANUS
Scipio Aemilianus (İ.Ö. 185-İ.Ö. 129), Paulus Aemüianus’un oğlu ve Afrikalı Scipio’nun torununun oğludur. Siyaset yaşamında gösterdiği parlak başarı İ.Ö. 147’de konsül seçilmesine neden oldu ve İ.Ö. 146’da Kartaca’ya karşı girişilen üçüncü savaşı yönetmekle görevlendirildi. Kartaca’yı ele geçirmesi ve yıkması kendisini üne kavuşturdu. 142’de censor, 134’te yeniden konsül seçildi. İspanya ayaklanmalarını (Numantia, 133) bastırdı. Bu parlak siyasal ve askeri başarıların dışında, Roma’da helenizmi ve stoacılığı yaymaya çalışan bilginleri ve “Scipiocular Derneği”ni çevresinde topladı. Askeri başarılarıyla halk arasında sevilen siyaset önderi Scipio Aemilianus, Roma’nın bilgin ve yönetici sınıflarıyla çevrelenmişti. Cumhuriyetçilik ilkelerinin korunması kaygısını taşımadan, ölünceye kadar, Cumhuriyet’in “hâkimi” olarak ayrıcalıklı yerini korudu.
