Tarih değiştirme çizgisi nedir? Tarih değiştirme çizgisinin özelliği nedir, neden zigzagdır, hangi ülkelerden geçer? Tarih değiştirme çizgisinin sebep olduğu sorunlar
Tarih Değiştirme Çizgisi
Tarih Değiştirme Çizgisi olarak da bilinen Uluslararası Tarih Çizgisi, Dünya yüzeyinde, Pasifik Okyanusu’nda kuzeyden güneye uzanan hayali bir çizgidir. Tarih, batı yönüne gidildikçe bir gün sonra, doğu yönüne gidildikçe bir gün erken olur.
Bu etkinin nedeni, Uluslararası Tarih Çizgisinin batı tarafındaki (Doğu Asya içinde veya dışında) saat diliminin Greenwich’ten 10-12 saat daha ileri olmasıdır. Ve doğu tarafındaki ülkeler (Alaska/Hawaii ve diğer bölgeler) Greenwich’ten 9-12 saat daha geri saat dilimine sahiptir. Bu nedenle, hat boyunca seyahat ederken, saat dilimlerine bağlı olarak 20–24 saat arasında ayarlanmalıdır.
Örneğin, Yeni Zelanda Greenwich Ortalama Saati’nden on iki saat ilerideyken, Hawaii Greenwich Ortalama Saati’nden on saat geridedir. Yeni Zelanda’dan Hawaii’ye seyahat ederken, saatler yaklaşık bir gün olmak üzere 22 saat geriye alınmalıdır.
Coğrafyası ve Sebep Olabildiği Sorunlar
Tarih Değiştirme Çizgisi, Pasifik Okyanusu’nun ortasındaki 180° boylam meridyenini belirli bir mesafe boyunca takip eder. Ulusları aşmamak için, Rusya’nın uzak doğusundan ve Pasifik’teki diğer takımadalardan geçer.
Kuzeyde tarih çizgisi, Alaska ve Rusya’yı çizginin karşı taraflarında tutmak için Bering Boğazı üzerinden doğuya döner ve ardından batıya Aleutian Adaları’nı geçer. Bu, geri kalan ülkelerin tarihiyle uyumlu tutmak içindir. Tarih çizgisi, her adadan 1,5 km (1 mil) uzaklıkta iki Diomede Adası – Küçük Diomede Adası (ABD) ve Büyük Diomede Adası (Rusya) arasında eşit uzaklıkta geçer.
Tarih çizgisi, Kiribati bölgesini doğuya doğru sallanarak neredeyse 150° meridyenine ulaşarak atlatır.
Güney Pasifik’te tarih çizgisi doğuya doğru sallanır, öyle ki Wallis ve Futuna, Fiji, Tonga ve Yeni Zelanda’nın Kermadec Adaları aynı tarihe sahiptir, ancak Samoa bir gün öncedir.
Tarih Değiştirme Çizgisi, havayolu yolcuları arasında kafa karışıklığına neden olabilir. En sorunlu durum genellikle batıdan doğuya kısa yolculuklarda ortaya çıkar. Örneğin, Tonga’dan Samoa’ya hava yoluyla seyahat etmek yaklaşık iki saat sürer, ancak Tarih Değiştirme Çizgisini geçerek yolcuların bir gün önceye seyahat etmesine neden olur. Bu genellikle otel rezervasyonları gibi seyahat programlarında kafa karışıklığına neden olur. Gerçek hava yolculukları için bazı saat dilimi ayarlama örnekleri şunlardır: Alaska-Sibirya 21 saat, Yeni Zelanda-Cook Adaları 22 saat ve Samoa-Tonga 24 saat.
Eğer birisi doğudan batıya (Magellan ile aynı yönde) bir uçakla dünyanın çevresini dolaşırsa, geçilen her 15° boylam için bir saat çıkarmalı, dünyanın bir turu için 24 saat kaybetmeli; ancak Uluslararası Tarih Çizgisini geçerken (doğudan batıya) 24 saat eklenir. Bu nedenle Uluslararası Tarih Çizgisi, Dünya’nın saat dilimleriyle bağlantılı olarak gözetilmelidir: Bir kişinin saatindeki net ayar sıfırdır. Tarih çizgisini tam olarak gece yarısında geçerse, batıya doğru gidildiğinde, bütün bir gün atlanır; doğuya doğru giderken bütün gün tekrar edilir.
Her gün iki saat boyunca, UTC 10:00–11:59’da, aslında aynı anda gözlemlenen üç farklı gün vardır. Örneğin, Perşembe 10:15 UTC saatinde, Samoa’da UTC’nin on bir saat gerisinde olan Çarşamba 23:15’tir ve Kiritimati’de (IDL tarafından Samoa’dan ayrılan) Cuma 00:15’tir ve UTC’nin on dört saat ileridedir. İlk saat için (UTC 10:00–10:59), bu fenomen yerleşim bölgelerini etkilerken, ikinci saat boyunca (UTC 11:00–11:59) UTC’nin on iki saat gerisinde yalnızca ıssız bir deniz saat dilimini etkiler.
Kaynak 2
Başlangıç meridyeninin karşıtı olan 180° meridyeni hem doğu hem de batı meridyenidir. Bu meridyen 12. saat diliminde yer alır.
Yani başlangıç meridyeni ile aralarında 12 saat fark vardır. Başlangıç meridyeninden, 180° meridyenine doğudan gidilirse Greenwichten 12 saat ileri; batıdan gidilirse Greenwichten 12 saat geri olur.
Bu durumda 180° meridyeninin doğusu ile başlangıç meridyeni arasında 12, batısı ile +12 saatlik yerel saat farkı olduğundan, doğusu ile batısı arasında 24 saatlik zaman farkı oluşur. Burada günün tarihi belirleme sorunu ortaya çıktığı için 180° meridyeni tarih değiştirme çizgisi olarak kabul edilmiştir.
180° meridyeni geçilerek, Doğu Yarımküre’den Batı Yarımküreye geçilirse, tarihler bir gün geri alınır. Batı Yarımküre’den Doğu Yarımküre’ye geçilirse tarihler bir gün ileri alınır.
“Tarih Değiştirme Çizgisi” nedir?
Büyük Okyanus’ta yaklaşık 180° boylam derecesine uyan yerde, 180° meridyeni boyunca uzanan bir çizgidir. Bu çizginin doğu yakasındaki tarih, batı yakasındaki tarihten bir gün ileridedir. Buna göre, bu meridyen geçilirken eğer doğudan batıya gidiliyorsa tarih bir gün geriye, batıdan doğuya gidiliyorsa tarih bir gün ileriye alınır.
