Türkiye’de Dalga ve Akıntıların Oluşturduğu Şekilleri

0
Advertisement

Türkiye’de dalga ve akıntıların oluşturduğu şekilleri nelerdir? Bu şekillerin özellikleri, oluşum şekilleri hakkında bilgi.

dalga-sekilleriTÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER

Kıyılarımızdaki başlıca aşınım şekilleri falez (yalıyar)lerdir. Dağların kıyıdan itibaren hemen yükseldiği kıyılarımızda falezler daha çoktur.

a. Özellikle Dogu ve Batı Karadeniz kıyılarında yüksekliği 100 m’yi aşan falezlere sıklıkla rastlanır.

b. Marmara (özellikle Istanbul-Tekirdağ arası),

c. Ege (yarımadaların kenarlarında),

Advertisement

d. Akdeniz (daha çok Köyceğiz-Kemer arasında),

e. Antalya çevresinde) kıyılarında falezler pek çoktur.

Kıyıda düzlüklerin uzandığı yerlerde daha çok birikinti şekilleri görülür. Kıyıdaki birikinti şekillerinin başında kumsallar (plajlar) gelmektedir. Bütün kıyılarımızda özellikle deltalar boyunca kumsallar oluşmuştur.

Ayrıca koy ve körfezlerle, dalga biriktirmesine uygun alanlarda plajlı kıyılar ve kumullar meydana gelmiştir.

Büyük ve Küçük Çekmece gölleri birer lagündür. Çukurova, Bafra ve Çarşamba deltaları üzerinde bu türden- birçok göl bulunmaktadır.

Kapıdağ yarımadası bir tombolo örneğidir. Ayrıca Boztepe kütlesinin, dalga biriktirmesi sonucu ortaya çıkan bir kordonla Sinop kentinin bulunduğu alana bağlanmasıyla da bir tombolo oluşmuştur.

Advertisement

Kıyılarımızda haliçlere rastlanmaz.

Türkiye’deki yerşekillerinin değişik yapıda oluşu nedeniyle çeşitli kıyı tipleri görülür.

1. Akdeniz ve Karadeniz’de kıyıya paralel uzanan dağlar, boyuna kıyı tipi oluşmasına neden olmuştur.

2. Kıyıya paralel uzanan dağların çökerek deniz altında kalmasıyla Antalya’nın Kaş ilçesi açıklarında Dalmaçya tipi kıyılar meydana gelmiştir.

3. Ege kıyılarında ise kıyıya dik uzanan dağlar enine kıyı tipinin ortaya çıkmasına yol açmıştır.


Leave A Reply