Van İli Hakkında Bilgi, Van’ın İlçeleri, Yüzey Şekilleri ve Ekonomisi

0
Advertisement

Van ili nerededir? Doğu Anadolu’nun en büyük şehirlerinden birisi olan Van ilinin ilçeleri, yüzey şekilleri, bitki örtüsü ve ekonomisi hakkında bilgi.

Van Gölü Uydu Görüntüsü

Van Gölü Uydu Görüntüsü

  • Yüzölçümü: 19.069 km2.
  • İlçeleri: Merkez, Bahçesaray, Başkale, Çaldıran, Çatak, Edremit, Erciş, Gevaş, Gürpınar, Muradiye, Özalp, Saray.

Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Murat-Van Bölümü’nde kalan il ve bu ilin merkezi kenttir. 42°40′-44°30′ doğu boylamları, 37° 43′-39°26′ kuzey enlemleri arasında kalan il; kuzeyden Ağrı, doğudan İran, güneyden Hakkâri ve Şırnak, güneybatıdan Siirt, batıdan Van Gölü ve Bitlis ile çevrilidir.

Van Gölü

Van Gölü

Yüzey Şekilleri;

Dağlar (% 53. 4) ve yaylalar (% 32.9) toplam yüzölçümün 4/5’inden fazlasını içermesine karşın, ovaların payı 1/5’ten azdır. Dağlar, genelde püskürük (volkanik) kökenli olup yükseklik birçok yerde 3.000 m’nin üzerine çıkar. Kuzeyde Ağrı-Van sınırında, Aladağ (3.356 m), Tendürek Dağı (3.660 m), iki önemli yükseltidir. Doğuda İran sınırı boyunca uzanan dağların ortalama yükseltileri 2.750 m’dir.

İlin en yüksek noktası, güneydoğuda İspiriz Dağları doruğudur (3.668 m), Erk Dağı (3.204 m), Pirraşit Dağı (3.109 m), Manda Dağı (3.020 m), Gündizin Dağı (3.010 m), İsabey Dağı (2.837 m) Sevil Dağı (2.900 m), Kozan Dağı (2.800 m), Alikelle Dağı (2.850 m), Ahta Dağı (2.810 m), Norkuh Dağı (2.800 m), Irgat Dağı (2.750 m), Çilli Dağı (2.170 m), Karahayal Dağı (2.700 m), Hazinesırları Tepesi (2.650 m), Nacarabat Dağı (2.610 m), Rentömer Dağı (2.580 m), Melek Dağı (2.560 m) öteki önemli yükseltilerdir. Doğuda uzanan Nordur Yaylası, hayvancılık açısından önem taşır. Yaylaların yükseltileri 2.000-2.500 m’dir. Ovalar, genelde vadi tabanlarında yer alır: Abaağa (Çaldıran, 314 km2), Muradiye (Bargıri, 112 km) Bendimahi Vadisi’nde, Tarhani Düzü (50 km2), Noşardüzü (80 kni2); Memedik Vadisi’nde, Van Ovası (150 km2) (gölün, doğusunda) Erciş Ovası (150 km2; gölün kuzeyinde).

Küçük akışlı sular dışında, önemli sayılabilecek ırmak yoktur. Yazın kuruyan bu sular, kapalı bir havza olan Van Gölü Havzası’nda yer alır ve tümü Van Gölü’ne dökülür: Bendimahi Suyu, Hoşap Suyu (Güzelsu), Karasu, Memedik Suyu, Zilan Deresi, daha küçük akışlı Deliçay, İrşat Çayı, Kırkgeçit Deresi, Çığlı Suyu, Çatak Suyu öteki başlıca sulardır. Türkiye’nin en büyük gölü olan Van Gölü’nün (3.713 km2) bir bölümü il sınırlan içinde kalır. İlin orta kesiminde yer alan Erçek Gölü (98 km2) ilin ikinci büyük gölüdür. Bunlar dışında irili ufaklı 11 göl vardır: İran sınırı yakınlarında Kotur Gölü, Sor Gölü, Engiz Gölü, Hasan Timuran Gölü; yanı sıra Akgöl, Sultan (Süphan) Gölü, Tendürek Dağı eteklerinde Sarıgöl; çeşitli yerlerde İmaris, Çenge, Kesiş gölleri.

65 Plaka Van

Advertisement

İklim ve Bitki Örtüsü;

İlde, Doğu Anadolu’ya özgü karasal iklim egemen olmakla birlikte, Van Gölü’ nün etkisiyle iklim ılımanlaşır. Dağlık alanlar çok soğuk ve kar yağışlıdır. Kar uzun süre yerde kalır. 3.000 m’nin üzerinde kar örtüsü süreklidir. Yazlar, güneyden gelen hava akımları nedeniyle sıcak ve az yağışlı, kışlar soğuktur. Yıllık ortalama sıcaklık 8.8°C, en soğuk ay şubat, en sıcak ay temmuzdur. Yıllık ortalama yağış tutarı, il merkezinde 384.0 mm’dir. İl, bitki örtüsü açısından zengin değildir. Dağ eteklerinde ve düz alanlarda bozkır, yaylalarda yayla bitkileri ve çayırlar geniş alanlar kaplar. Irmak boylarında kavak ve söğüt ağaçlarından oluşan topluluklar görülür. Van Gölü’nün güneyindeki dağ sıralan üzerinde meşe ormanları uzanır. Yer yer ardıç ağaçları karışıma katılır. Van Gölü’nün kuzeyinde Erciş’te kavak yetiştiriciliği yaygın olup geniş kavak toplulukları görülür.

Ekonomisi;

Ekonomi, tarım ve hayvancılığa dayanır. Tarımsal üretim içinde en yüksek pay, hayvancılık kesimindedir. Dağlık yapı, yetersiz tarım alanlan, elverişsiz iklim koşullan, tarımsal üretimi olumsuz yönde etkiler. Ekim, ovalar, vadi tabanları ve ırmak boylarında yapılır. Yükselti artışına bağlı olarak üretim düşer. Tahıllardan buğday, arpa, çavdar; baklagillerden nohut, fasulye, mercimek, kırmızı mercimek; yumru bitkilerden soğan, sarmısak; endüstri bitkilerinden şekerpancarı ve tütün. Şekerpancarı, Muş Şeker Fabrikası’na gönderilir. Meyvecilik, Merkez, Edremit, Çatak ve Gevaş ilçelerinde yoğundur. Sebzecilik, Van Gölü çevresi, Merkez ve Erciş’te yapılır. Üretim, sınırlı alanlarda yerel gereksinimi karşılamak amacına yöneliktir.

Van Gölü

Van Gölünin eşsiz doğal güzellikleri son yıllarda yapılan çalışmalar ile turizme kazandırılmaktadır.

Doğal koşullar ve mera varlığı, hayvancılığı ekonomik açıdan önemli kılar. İl topraklarının % 71 i çayır ve meralardan oluşur. Elverişli koşullara karşın, hayvan sayısı ve hayvansal ürünler üretimi olması gereken düzeyde değildir. Van yaylalarında koyun yetiştiriciliği yapılır. Yağlı ve yassı kuyruklu akkaraman ve morkaraman koyunu en yaygın türleridir.


Yorum yapılmamış

Leave A Reply