IV. Pius kimdir? 16. yüzyılda papalık yapmış olan IV. Pius’un hayatı ve dönemi hakkında genel bilgilerin yer aldığı sayfamız.
IV. Pius, asıl adı giovanni angelo demediği (d. 31 Mart 1499, Milano – ö. 9 Aralık 1565, Roma), Trento Konsili’ni (1545-63) sonuçlandıran İtalyan papa (1559-65).
Kilise hukukçusu olan Giovanni 25 Aralık 1559’da IV. Pius adıyla papa seçildi. Akraba kayırmanın önlenmesi gerektiğini ötedenberi savunmasına karşın, yeğeni Carlo Borromeo’yu Roma’ya çağırarak kardinal-diyakoz yaptı (1560). Ama Kardinal Carlo Carafa’yla kardeşi Giovanni’nin ve Papa IV. Paulus’un yeğenlerinin hemen Roma’ya getirtilerek yargılanmasını buyurdu; sanıklar 6 Mart 1561’de idam edildi. Giovanni, Borromeo’yla birlikte Avrupa’daki Katolik prenslere etkili mektuplar yazdı, 1552’den beri askıda bırakılan Trento Konsili’nin sonuçlandırılmasını istedi.
Kutsal Roma-Germen imparatoru I. Ferdinand, Katolik Kilisesi’ne dönebilecekleri umuduyla Luthercilere öğreti alanında ödün verilmesinden yanaydı. Buna karşılık İspanya kralı II. Felipe her türlü değişikliğe karşıydı ve konsilin yeniden toplanmasını istemiyordu. Papalık yönetimi ise öğreti değişikliğine kesinlikle karşı olmakla birlikte kilise görevlerinin kötüye kullanılmasını engelleyecek reformları tartışmaya hazırdı.
Pius da Komünyon ayininde kutsanan ekmeğin yanı sıra şarabın da cemaate dağıtılmasına ve din adamlarının evlenebilmesine razıydı. Ayrıca Almanya’dan sonra Fransa’nın da Protestanlığı benimsemesine engel olmaya çalışıyordu. Trento Konsili 18 Ocak 1562’de yeniden toplandı. Önemli güçlüklerin çözülmesi bir yıl sürdü ve görüşmeler papalığın tam zaferiyle sonuçlandı. Ortayolcu tutucu Katoliklerin tutumunu yansıtan konsilin karar ve tanımları, Pius’un Benedictus Deus (Tanrı Benedictus) (26 Ocak 1564) fermanıyla onaylandı. Konsilin başlattığı ya da tavsiye kararına bağladığı bazı önemli adımların tamamlanmasını Pius üstlendi.
Engizisyonun yetkilerini azalttı. Roma Üniversitesi’ni yeniden canlandırdı, yeni binalar yaptırdı ve Michelangelo‘yu koruması altına aldı. Ama Alman Protestanlarını yeniden Katolik Kilisesi’ne döndürme çabaları onun ölümüyle birlikte tarihe karıştı.
