Mercek nedir, ne demek? Merceklerin tanımı çalışma prensibi ve mercekler ile ilgili genel bilgilerin yer aldığı yazımız.
MERCEK, camdan ya da ışık kırıcı herhangi bir maddeden yapılmış ve genellikle küresel yüzeylerle sınırlanmış disk. Mercek, üstün özellikte camdan, kuvarstan ya da saydam plastik maddeden yapılmış optik bir araçtır.
Bir mercek iki küresel yüz (diyoptr) ile sınırlanmış ışık kırıcı bir maddeden oluşur. Bazen ortak eksenli iki dönel yüzeyle sınırlanmış tüm cisimlere de mercek denir. Bu cisimler katı ya da sıvı olabilir.
Uygulamada kullanılan mercekler, iki küresel yüzeyle sınırlanmış bir cam kütlesidir. İki kürenin yarıçapları eşit ya da değişik olabilir. Başka bir deyişle mercekler, ister dışbükey, ister içbükey olsun, küresel yüzeylerle sınırlı cam parçalarıdır. Kenarı merkezinden ince olan mercek de ıraksak mercekler olarak adlandırılır. Mercek, ışık ışınlarının doğrultularını belli yöne ve belli ölçüde değiştirmeye yarar. Örneğin büyüteç gibi yakınsak (toplayıcı) mercekler koşut olarak gelen ışık ışınları, arkalarındaki bir noktada (odak noktası) birleştirirler. Iraksak (dağıtıcı) mercekler ise, kendilerine ulaşan koşut ışık ışınlarını dağıtarak geçirirler. Optik araç ve aygıtlarda kullanılan merceklerin yüzeyleri değişik ölçüde ya dışbükey (kabarık) ya da içbükey (çukur) olur.
