Milli Mücadele yıllarında Güney Cephesinde kimlerle nerelerde ne gibi savaşlar yapıldı? Güney Cephesinde kimlerle savaştık, çarpışmaları hakkında bilgiler.
GÜNEY CEPHESİNDEKİ ÇARPIŞMALAR
Mondros Ateşkes Antlaşması’nın 7. maddesini bahane eden İngilizler, 1919 yılının başlarından itibaren Adana, Antep, Urfa ve Maraş’ı işgal etmişlerdi.
Bu işgal nedeniyle bölge halkı protestolarda bulundu ve örgütlenmeye başladı. Ancak İngilizler girdikleri yerlerde yönetime müdahale etmedikleri ve halkın onuruna dokunacak hareketleri yapmaktan kaçındıkları için silahlı bir direniş ile karşılaşmadılar. Bu durum İngilizlerin geçmiş yıllardaki emperyal işgallerdeki tecrübelerinden gelmekteydi.
Daha sonra, İngilizlerle Fransızlar arasında yapılan anlaşma gereği bu yöre Fransızlara terk edildi. Fransızlar girdikleri yerlerde Ermenilerle işbirliği içine girerek yöre halkına baskı yapmaya başladılar. Bunun üzerine Güney ve Güneydogu’da Fransızlara karşı cepheler oluşmaya başladı.
Sivas Kongresinde, güneyde Kuva-i Milliye direnişinin örgütlenmesine karar verildi.
Güneydeki Kuva-i Milliye, Batı Cephesi’ndekinden oldukça farklıydı. Çünkü burada halkın tamamı, Temsil Kurulu’nun burada görevlendirdiği subaylarla tamamen kaynaşmış, top yekün bir savaşa başlamıştı.
Adana Cephesi’nde Fransızların asıl amacı Kilikya diye adlandırdıkları Adana ve yöresini sömürge haline getirmekti. Bu amaçla Ermeni azınlığa dayanarak bölge halkına baskı ve zulüm yapmaya başladılar.
Bölge halkı, Fransız birliklerine karşı mücadeleye girişti. Dar imkânlarla savaşan yurtseverler Fransızlara birçok kayıplar verdirttiler.
Antep’te İngilizlerin kenti Fransızlara terketmeleri; halkta, işgalin geçici olmadığı düşüncesini doğurdu. Bunun üzerine mitingler düzenlenerek Fransız işgali protesto edildi ve direniş kararı alındı. Fransızlar, halkın güçlü direnişi karşısında ancak bir yıl sonra Antep’e girebildiler. Ancak tahmin edemeyecekleri büyük bir direniş ile karşılaştılar.
Halkın yoğun direnişine karşı koyamayan Fransızlar Maraş (11 Şubat 1920) ve Urfa’yı (11 Nisan 1920) terketmek zorunda kaldılar.
Güneybatıda; İtalyanların işgal ettikleri yerlerde herhangi bir çatışma olmadı.
Bunun nedenleri;
- İtalyanların, Ege Bölgesi’ni kaptırdıkları, Yunanlılara karşı büyük bir öfke içinde olmaları
- Yunanlılardan öç almak için Kuvayi Milliye’yi desteklemeleri ve Yunanlılardan kaçanları korumaları
- İleride ekonomik bakımdan sömürebilmek için yöre halkıyla iyi geçinmeye özen göstermeleri
Düzenli ordunun kurulup, askeri başarıların elde edilmesi üzerine İtalyanlar işgal ettikleri yerlerde kalamayacaklarını anlamış, bir süre sonra yurdumuzu terk etmişlerdir.
