Sadece ülkemizin değil bulunduğu coğrafyanın en büyük ve önemli kentlerinden birisi olan istanbul’un tarihi ile ilgili olarak genel bilgilerin verildiği yazımız.
Othmar Pferschy tarafından çekilmiş bir İstanbul fotoğrafı
İstanbul’un tarihi çok eskidir. Şehirde tarih öncesi çağlara ait birçok yerleşme izleri tespit edilmiştir. Şimdiki adı Grekçe’de “Is tin polin” (şehre gidiyorum) sözünden gelmiştir. Şehrin bilinen en eski adı Bizantion’dur. Bizantion, Megana’dan gelen Yunan kafilesi reisi BYZAS (Bizas = Vizas) adından gelir. Bu kafile, bugünkü Sarayburnu’na gelip yerleşmiştir. Bundan sonraki yüzyıllarda şehir, bir liman ve ticaret merkezi olarak gelişmiştir. Şehir İran, Makedonya ve Roma çağlarını geçirmiş II. yüzyılda bir Roma sitesi halini almıştır.
İstanbul, tarih boyunca çeşitli adlar almıştır. En eski adı Bizantion’dur. 196 yılında “Antonina, Antoninia” adını almış, 330 yılında imparator Costantinus, devletin merkezini buraya nakledince “Nove Roma” (İkinci Roma) adı verilmiş. 5. yüzyılda da “Yeni Roma” olarak değiştirilmiştir. O zamana kadar en çok kullanılan “Kostantiopolis” genellikle kabul edilmiştir. Ortaçağ sonlarında Fransızlar “Costaninople” italyanlar “Costantinopoli” Ruslar “Çargarad” (İmparator Şehri) Araplar “Kostantiyniye” demişler. Şehir Türk-İslâm dünyasının merkezi olması üzerine “İslâmbol” adını almış; fakat Türkler şehre genel olarak “İstanbul” demişlerdir. Bu adın islâmbol’dan bozma olduğu söylenirse de “İstinolin” den geldiği sanılmaktadır.
İstanbul, M.S. 395 yılında Doğu Roma İmparatorluğu’nun başkenti olmuştur. Gittikçe gelişen İstanbul, birçok milletlerin saldırısına uğramış bu nedenle imparator Anatasiyus M.S. 507-512 yılları arasında İstanbul surlarını yaptırmıştır. M.S. VII. ve VIII. yüzyıllarda Arap ve İslam hücumlarına uğramış, Haçlı orduları İstanbul’dan geçmiş. M.S. 1203’te IV. Haçlı orduları tarafından şehir zapt edilerek tahrip edilmiştir. Nihayet İstanbul, Fatih Sultan Mehmet tarafından 29 Mayıs 1453’te fethedilmiş ve Bizans İmparatorluğu’na son verilmiştir.
İstanbul’un fethinden sonra şehrin Türkleştirilmesine büyük önem verilmiştir. Gittikçe büyüyen İstanbul, İslâm âleminin en büyük ilim, ticaret ve sanat merkezi oldu. Bugün de Türkiye’nin en büyük kültür endüstri ve ticaret merkezidir.
İstanbul, Avrupa ve Asya kıtalarının birleştiği yerde kurulmuştur. Büyük stratejik ve ekonomik önem taşımaktadır. Eskiden beri yedi tepe üzerinde kurulduğu söylenir. Bunlar: 1- Topkapı sarayı, Ayasofya ve Sultan Ahmet Camii’nin bulunduğu kesim, 2- Çemberlitaş ve Nuruosmaniye, 3- Üniversite ve Süleymaniye Camii’nin bulunduğu kesim, 4- Fatih Camii’nin bulunduğu çevre, 5- Sultan Selim Camii, 6- Edirnekapı ve Tekfur sarayı, 7- Samatya Çevresi. «
İSTANBUL’UN TARİHÎ VE TURİSTİK DEĞERİ
İstanbul, tarihî eserler ve turistik yerler bakımandan dünyanın en zengin şehridir. İstanbul’da birçok saray, camii ve çeşme, müze, kule, çarşı,, anıt vardır. Ayrıca çevresi tarihi eserler, gezilecek yerler bakımından emsalsiz güzelliklere sahiptir. Adalar, Yalova, Haliç, Beyoğlu, Boğaziçi, (Bebek, Emirgân, Tarabya, Sarıyer, Kanlıca, Paşabahçe, Beykoz) Belgrat Ormanları, Üsküdar başlıca mesire ve gezilecek yerlerdir.
