Nogayca nedir, nasıl bir dildir, hangi dil grubuna aittir? Nogayca’nın özellikleri, tarihçesi, hakkında bilgi.
Nogayca
Nogayca, Nogayların konuştuğu, Orta Türkçenin kuzeybatı ya da Kıpçak kolunun bir lehçesidir. Üç lehçesi vardır. Bunlardan Ak Nogayca Karaçay-Çerkes Özerk Yönetim Birimi’nde, Kara Nogayca Dağıstan Özerk Cumhuriyeti’yle Kara Nogay topraklarında, Asıl Nogayca da Tolyatti’nın (eskiden Stavropol) Açikulak ve Koyasula bölgelerinde konuşulur. Eskiden Arap alfabesini kullanan Nogaylar Sovyet Devrimi’nden sonra Latin alfabesini, 1928’den sonra da Kiril alfabesini benimsemişlerdir.
Nogaycada Türkçedeki ç’ler ş’ye, ş’ler de s’ye dönüşmüştür (çıkmak/şıkmak, kış/kıs). Nogaycanın lehçeleri arasında da bazı farklılıklar görülür. Ak Nogaycadaki j- önsesini Asıl Nogayca ve Kara Nogaycada sırasıyla y- ve c- sesleri karşılar. Nogayca bazı eski biçimleri de korumuştur, ama sözdiziminde büyük değişiklikler görülmez: Men on eki yasıma kelgende atam öldü “Ben on iki yaşıma geldiğimde atam öldü”; Nege sen meni yutasıng, men şe şaga yahşılık ettim, men bolmagan bolsam sen ol otta yanıp öler iding “Niye sen beni yutuyorsun, ben ki sana iyilik ettim, ben olmasaydım, sen o ateşte yanıp ölürdün”; Han ne aytayagın bilmey kaladı “Han ne söyleyeceğini bilmeden öylece kaldı” vb.
