Sicilya Adası nerededir? Sicilya Adası’nın özellikleri, iklimi, konumu, ekonomisi, tarihi, gezilecek yerleri, tarihçesi hakkında bilgi.
Sicilya Adası Hakkında Bilgi
Sicilya Adası; Güney İtalya’da ada, İtalya’yı oluşturan 20 özerk bölgeden biridir. Yüzölçümü 25.708 km2, merkezi Palermo dur. Agrigento, Altanissetta, Catania, Enna, Mesina, Palermo, Ragusa, Siracusa, Trapana yönetim birimlerini içerir. İtalya Yarımadası’nın güney ucunun batısında Akdeniz’in büyük adasıdır.
Coğrafi Konumu
Kıtadan 3 km genişliğindeki Messina Boğazı ile ayrılan ada, Kuzey Afrika kıyılarının (Tunus) 145 km güneybatısında yer alır. Kuzeydoğuda Peloro (Foro), güneydoğuda Passera, batıda Lilibeo burunları arasında üçgen biçiminde olup Apennin Dağları ve Atlas Dağları’nın (Kuzey Afrika) uzantısı sayılır. Peloro Burnu’ndan batıya doğru kuzey kıyısının 2/3’ünü, ortalama 1.500 m yükseltide kıyıyı koşut dağlar kaplar. Kuzeydoğuda en yüksek nokta Etna Yanardağı (3.325 m)’dır. Adanın 2/3’ünde yükselti 300 m dolayındadır. Çok sayıda ırmak bulunmasına karşın, Salgo (143 km) ve Simeto dışındakiler kısa akışlıdır.
Sicilya Adası Haritası:
İklimi
İklim, genelde yumuşak ve sıcaktır. Kış mevsiminde, Taormina’da ortalama sıcaklık 13°C, Palermo’da 11.4°C’ dir. Kar ve don olayı alçak kesimlerde ender yaşanır. Yaz aylarında, Kuzey Afrika’ dan sıkça esen tozlu, kuru sirokko rüzgârı, aşırı sıcağı kırdığından, sıcaklık hiçbir zaman Güney İtalya ve Po Vadisi’nden yüksek değildir. Etna Dağı ve kuzey eteklerinde, doğal ormanlar dışında, çeşitli etkenler sonucu, bitki örtüsü büyük ölçüde değişmiştir. Meşe, kestane, zeytin, Akdeniz çalı toplulukları, egemen bitki örtüsünü oluşturur. Zengin olmayan ada faunası, Güney İtalya ve Sardinya Adası ile benzerlik gösterir.
Sicilya Adası Ekonomisi
Ekonomi, tarıma dayalıdır. Başta buğday (İtalya üretiminin % 10’u), çavdar olmak üzere, tahıl ürünleri, ekilebilen toprakların büyük bölümünü kaplar. Turunçgil, üzüm, sebze, zeytin, öteki başlıca ürünlerdir. Son yıllarda pamuk ve keten üretimi de önem kazanmaya başlamıştır. Şarap, turunçgil (limon, portakal), zeytinyağı (İtalya üretiminin 1/8’i), temel dışsatım ürünleridir. Kıyılarda, balıkçılık (özellikle, tonbalığı, orkinos avcılığı), bir başka önemli geçim kaynağıdır. Kümes hayvancılığı, çayır ve otlakların yok denecek kadar az oluşu nedeniyle, hayvancılık fazla gelişmiş değildir. Yerel tüketimi karşılamaya yönelik az sayıda koyun ve keçi beslenir.
İkinci Dünya Savaşı öncesinde, madencilik (kükürt), şarap, meyve konserveciliğiyle sınırlı endüstri etkinliklerinin geliştirilmesi amacıyla, bazı yatırımlara gidildi. İlk petrol Ragusa yakınında bulundu, bunu Gela açıklarında açılan kuyular izledi. Augusta’da kurulan ilk rafineri, daha sonra petrol boru hattıyla Ragusa’ya bağlandı. Metan gazı bulundu. Plastik, yapay gübre, çimento, kimya, petrol arıtma fabrikaları, termik santralların devreye girmesiyle, Sicilya limanlarının ticaret hacmi altı kat arttı.
Kültürü
Eski Yunan, Roma, Bizans, Arap, Norman, Rönesans, barok çağlara ait çeşitli, zengin tarihsel eserler, doğal güzellikler içeren adada, turizm sektörü hızlı bir gelişme içindedir. Ulaşımda, denizyolunun önemi büyüktür. Palermo-Napoli, Palermo-Messina-Catania arasındaki düzenli vapur ve tren bağlantısı vardır. İç kesimlere kadar yayılan karayolları ağının yanı sıra, büyük otoban yollar açılmıştır. Nüfusun büyük çoğunluğu Katolik olmakla birlikte, Palermo ve yörelerinde Bizans’tan bu yana varlıklarım sürdüren az sayıda Ortodoks yaşamaktadır. Günlük konuşma ve resmi yazışma dili olan İtalyancanın yanı sıra bölgesel lehçeler olan Arnavut ve Yunan lehçeleri de konuşulur. Palermo, Messina, Catania vb kıyılardaki büyük yerleşim endüstri merkezleri nüfusun % 3 5’ini barındırırken, geri kalan bölüm kapalı bir yaşam biçiminin egemen olduğu kasabalarda, dağınık köylerde yaşar.
Sicilya Adası Tarihçesi
Tarihsel belgeler, adanın ilk yerli halkının Sicianiler olduğunu gösterir (İÖ 11. yüzyıl). Sicianiler, adaya adım veren Siculiler tarafından sürüldü. İÖ 9. yüzyılda Fenikeliler adanın batısını ele geçirdiler. İÖ 734’te, Korinthos’tan gelerek adanın güneydoğu kıyısında Syracusae’da koloni kuran Yunanlıları, İÖ 724’te Messina’ya yerleşen Yunanlılar izledi. Daha sonra batıya yönelen Yunanlılar, güney-batı kıyısında Gela kolonisini kurdular. İÖ 635’te, Yunanlılar, Fenikelileri adanın batı bölümünün içlerine sürdüler. Tümüyle Yunan egemenliğine giren Sicilya, bu dönemde yüksek bir uygarlık ve refah düzeyine ulaştı.
İÖ 5. yüzyılda, Syracusae, adadaki tüm kentler arasında en güçlü duruma geldi. Atina’ nın İÖ 4. yüzyıl ortalarında politik gücünü yitirmesiyle, adadaki Yunan varlığı son buldu. Kartacalılar, adanın büyük bölümünü ele geçirdiler. İÖ 3. yüzyılda ada Roma’nın eline geçti. Roma’nın ilk eyaleti konumunu kazandı. İS 476’da Batı Roma İmparatorluğu’ nun çöküşünden sonra, Ostrogotlar tarafından işgal edildi. 6. yüzyıl ortalarında Bizans egemenliğine girdi. 827′ de Araplar tarafından alındı. Palermo, Arap Krallığı’nın kültür merkezi oldu. 1072-1091 arasında, Napoli ve adanın tümünü alan Normanların kurduğu iki Sicilya Krallığı’nın yönetimine girdi (1130). 1198’de, Kutsal Roma İmparatoru II. Friedrich, Sicilya Krallığı tacını giydi, Palermo’yu başkent yaptı, adayı merkezi yönetime bağladı.
II. Friedrich’in ölümünden (1250) sonra, Papa, Sicilya Krallığı’nı, Fransa Kralı IX. Louis’in-kardeşi Anjoulu I. Charles’a bağışladı. 1282 ayaklanması (Sicilian Vespers) Angevin Hanedanı’nın sonu oldu. Aragon Kralı III. Pedro, Aragon Hanedanı dönemini başlatınca İki Sicilya Krallığı birliği bozulmuş oldu. 15. yüzyılda kısa bir süre dışında, 1504’e kadar Sicilya ile Napoli ayrı yönetimlerde kaldı. Bu tarihte, Fransa’ nın İtalya’ya saldırısını püskürten İspanya, kendi gözetiminde Sicilya ile Napoli krallıklarını yeniden birleştirdi”.
18. yüzyılda, Avrupa’nın çeşitli güçleri arasında el değiştirdi; Savoy Krallığı (1713-1720), Avusturya İmparatorluğu (1720-1735), İspanya Krallığı (1735-1759), 1759’da İspanya tahtında bulunan Bourbon Hanedanı’ndan Kral III. Carlos tarafından oğlu IV. Ferdinand’a bağışlandı. Ancak, Napolyon Savaşları dışında, Napoli ve Sicilya’daki Bourbon kralları, İspanya ile doğrudan hiçbir ilişkiye girmediler, krallıklarını bağımsız bir biçimde yönettiler.
İtalyan Birliği’ni kurma girişimleri sırasında, Mayıs 1860’ta Bourbon Hanedanı’na karşı Sicilya’da başlatılan ayaklanmanın bastırılması üzerine, Cenova’dan yardıma gelen Giuseppe Garibaldi önderliğindeki yurtsever göçmenler, Bourbonları yenilgiye uğrattı, Sicilya tümüyle ele geçirildi. İtalya Krallığı’nın kuruluşu (1861), adada açıklandı. İkinci Dünya Savaşı’nda, Müttefiklerin, Kuzey Afrika’daki Mihver güçlerini yenilgiye uğratmasının ardından, adaya 9 Temmuz 1943’te başlayan ABD-İngiliz ortak saldırıları, 38 gün süren şiddetli ve yoğun çarpışmalardan sonra 16 Ağustos 1943’te adanın ele geçirilmesiyle son buldu. 1948’de sınırlı bir özerklik elde etti.
