Abdülmelik bin Mervân Hayatı ve Dönemi

0
Advertisement

Abdülmelik bin Mervân kimdir? Abdülmelik bin Mervân hayatı, biyografisi, Halifelik dönemi hakkında bilgi.

Abdülmelik bin Mervân Hayatı ve Dönemi

Abdülmelik bin Mervân; 5. Emevi halifesidir (Medine 646-Şam 705).

Halifelik dönemi: 685-705.

Halife I. Mervan’ın oğludur. Genç yaşta Muaviye’nin isteği üzerine Medine Divanı başkanlığına atandı. Uzun süre bu görevde bulunduktan sonra babasının öldürülmesi üzerine halife oldu (685). Halifeliği sırasında çeşitli ayaklanmalar ve karışıklıklarla uğraşmak zorunda kaldı. Bir yandan İslâm ülkelerinin büyük bir bölümünde halife olarak tanınan Abdullah bin Zübeyr’e, öte yandan da Bizans’a karşı başarılı bir mücadele vererek ülkede bütünlüğü sağladı. Döneminin en önemli olaylarından biri, Muhtar es-Sakafi’nin ayaklanmasıdır. Muhtar, Hz. Hüseyin’in öcünü almak için başlattığı ayaklanmayı bastırmak için Abdülmelik’in görevlendirdiği Ubeydullah bin Ziyat komutasındaki Suriye Ordusu’nu büyük bir bozguna uğrattı ve Ubeydullah’ı yakalatıp öldürttü. Mekke yöresinde egemen olan Abdullah bin Zübeyr, başarıya ulaşmasından korktuğu Muhtar’ı 687′ de kardeşi Musap bin Zübeyr’in çabalarıyla ortadan kaldırdı. Bu olayların yanında Amr bin Sait’in de ayaklanması üzerine, Abdülmelik öncelikle bu ayaklanmayı bastırmak zorunda kaldı. 690’da Musap üzerine yürüdü. Birinci savaşta sonuç alamadı. Dicle kıyısında yapılan ikinci savaşta Musap öldürüldü, ordusu dağıldı. Böylece Irak, Emevi denetimine girdi.

Tek zorlu rakip olarak karşısında Abdullah bin Zübeyr kaldı. Cesur olduğu kadar acımasız bir komutan olan Haccac bin Yusuf’u (Haccac-ı Zalim), Abdullah’ı ortadan kaldırmak üzere Mekke’ye gönderdi, kutsal kenti 6.5 ay kuşatan Haccac, Abdullah’ı öldürdü ve Mekke’yi ele geçirdi. Bu başarısı üzerine Abdülmelik onu Hicaz Valiliği’ne atadı. Bu olayların ardından Berberileri ve Bizans topraklarını egemenliği altına almak amacıyla Hasan bin Numan’ı Kuzey Afrika’ya gönderdi. Onun fetihlerini, daha sonra Musa bin Nusayr başarılı bir biçimde sürdürdü.

Advertisement

Emevi İmparatorluğu onun döneminde en geniş sınırlarına ve en güçlü dönemine erişti. Fetihlerin yanı sıra ülkesinin bayındırlığı için de çalıştı. Müslüman olmayanları devlet görevlerinden uzaklaştırdı. Onun zamanına kadar çeşitli dillerin kullanıldığı ülkede, Arapçayı devlet dili olarak kabul etti. Yine onun zamanına kadar ülke içinde rahatça kullanılan Bizans ve İran paraları yerine Arapça yazılı altın ve gümüş paralar basıldı, posta örgütünü düzenledi. İçte barışı sağlar ve gerekli düzenlemeleri yaparken en büyük yardımı tarihe “zalim” olarak geçen Irak Valisi Haccac’tan gördü. Yerine oğlu Velit geçti.


Leave A Reply