Ahmedi (Şair) Kimdir? Osmanlı Şairinin Hayatı, Eserleri Hakkında Bilgi

0
Advertisement

Ahmedi kimdir? Divan şairi Ahmedi hayatı, biyografisi, eserleri ve şiirleri hakkında bilgi. İskendernâme mesnevisinin yazarı olan Ahmedi.

Ahmedi

Ahmedi; divan şairidir(? 1334-Amasya 1413). Babasının adının Hızır olduğu, Ahmedi mahlasını edinmeden önce Tacettin İbrahim diye tanındığı, öğrenimini Mısır’da tamamladığı biliniyor. Önce Kütahya’ya yerleşerek Germiyan beylerinin hizmetinde bir hekim ve bilgin olarak çalıştı. Osmanlı Şehzadesi Emir Süleyman’ın maiyetine katıldı. Daha sonra Çelebi Mehmet’in esirgemesinde bulundu, divan kâtibi olarak çalıştığı Amasya’da öldü.

Divan şiirinin ilk ustalarından sayılan Ahmedi, örnek kabul edilen Fars kaynaklarından kurtularak yerli ve incelmiş bir beğeninin üstün örneklerini vermiş sayılır. Dil ve anlatımındaki titizlik, şiir yapısındaki özen, betimlemelerindeki kişisel özgünlükle kendisinden sonra gelenleri açıkça etkiledi. Düzenlenmiş Divan’ı dışındaki en önemli eseri, sonuna Osmanlı Tarihi bölümü (yayımı 1939) eklenmiş olan İskendernâme mesnevisidir. Büyük İskender’in Doğu kaynaklarını da etkilemiş olan yaşam ve serüvenlerini yerli katkılarla zenginleştiren Ahmedi, 10 bin beyte yaklaşan bu mesnevisiyle Anadolu divan şiirinin özgün eserlerinden birini vermiştir. Şehzade Emir Süleyman’a sunduğu (1403) 5 bin beyitlik Cemşid ü hurşid mesnevisi de Selman-ı Saveci’nin aynı konudaki eserinin bir kopya çevirisi değil, genişletilmiş, serbest bir yorumu ve değişik katkılarla zenginleştirilmiş biçimidir (yayımı 1975). Ahmedi’nin Türkçenin dışında Arapça ve Farsça eserleri de vardır.

Kaynak 2

AHMEDİ (?-1413)

XIV. yüzyılda yetişen Osmanlı şairlerinin en tanınmışıdır. Şöhreti XV. yüzyılda Şeyhi’ nin parlamasından sonra da sarsılmamış, eserleri Anadolunun dışında bile okunmuştur.

Asıl adı Tacettin İbrahim olan Ahmedi’nin doğum yeri, doğum tarihi ve hayatı hakkında kesin bir bilgimiz yoktur. Tezkerelerde verilen bilgiler birbirini tutmaz. Ancak, hayatını Osmanlı ülkesiyle Germiyan Beyliğinde geçirdiğini, ilk olarak Germiyan Beyi Süleyman Şah yanında bulunduğunu biliyoruz. Germiyan Osmanlı hakimiyetine girdikten sonra da, I. Bayezit’in, Emir Süleyman’ın, I. Mehmet’in yanında bulunmuştur. Maceralı bir hayat geçiren şairin Amasya’da öldüğü sanılmaktadır.

Advertisement

«İskendername» adlı eseri Emir Süleyman’ a takdim edilmek üzere hazırlanmış, onun ölümü üzerine Yıldırım’ın oğlu Süleyman Çelebi’ye sunulmuştur. Aşağı yukarı 10.000 beyitten mürekkep olan bu mesnevi geniş bir şöhret kazanmış, yalnız Anadoluda değil, İran ve Türkistan’da bile tanınmıştır. Eser Makedonyalı İskender’in hayatından bahseder. «Cemşid-ü Hurşid» 5000 beyit kadar tutan bu mesnevi güzel bir aşk hikayesidir. «Tarih-ül-Ervah» 4000 beyitlik bu mesnevi, cinsi münasebet, zevk ve sefahatla ilgili konuları hekimlik bilgileriyle birleştirerek anlatır. Süleyman Çelebi adına yazılmıştır. Katip Çelebi Ahmedi’nin «Hayret-ül-Ukala», «Kaside-i Serseri Şerhi» ve «Mirkat-ül-Edeb» adlı eserlerinden bahseder. Şairin ayrıca, sanatını ve şahsiyetini bütün açıklığıyla canlandıran bir divanı vardır.


Leave A Reply