Andrew Carnegie kimdir? 19. yüzyılın en başarılı ve hayırseverliği ile meşhur iş insanı Andrew Carnegie iş kariyeri ve hayırseverlik faaliyetleri hakkında bilgi bulabilirsiniz.
Kaynak: wikipedia.org
Andrew Carnegie (1835-1919), İskoç-Amerikalı bir iş adamı, sanayici ve filantropisttir. Pittsburgh, Pennsylvania’da doğdu ve ailesi ABD’ye göç etti. Genç yaşta iş hayatına atılan Carnegie, çelik endüstrisinde büyük başarılar elde etti ve 20. yüzyılın başında dünyanın en zengin insanlarından biri haline geldi.
Carnegie, dünya çapında çelik üretimi yapan Carnegie Steel Company’nin kurucusu ve sahibi olarak tanınır. Ayrıca, bir dizi diğer işletmeleri de yönetti ve yatırımlar yaptı.
Bununla birlikte, Carnegie’nin en önemli mirası, büyük servetini hayır işlerine ve sosyal reformlara adamasıdır. Carnegie Vakfı ve Carnegie Mellon Üniversitesi dahil olmak üzere birçok eğitim ve kültürel kuruluşu finanse etti. Ayrıca, “Zenginlerin Sorumluluğu” adlı ünlü makalesinde, zenginlerin toplumda önemli bir rolü olduğunu ve servetlerini adil ve yararlı bir şekilde kullanmaları gerektiğini savundu.
Erken Yaşamı
Andrew Carnegie, 25 Kasım 1835’te İskoçya’nın Dunfermline şehrinde doğdu. Babası, William Carnegie, bir dokuma tezgahı ustasıydı ve ailesi, yoksul bir işçi sınıfına mensuptu. Ancak, babası tarafından sağlanan mütevazı bir eğitimle, Carnegie okumayı ve öğrenmeyi sevdi.
1850’lerde ailesiyle birlikte Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti ve Pittsburgh, Pennsylvania’da yaşamaya başladılar. Andrew, 13 yaşındayken çalışmaya başladı ve bir telegrafçi olarak işe girdi. Daha sonra bir fabrikada çalışmaya başladı ve çelik endüstrisindeki işleri öğrenmeye başladı.
Carnegie, 1865 yılında Pennsylvania’daki bir çelik şirketi olan Keystone Bridge Company’ye ortak oldu ve daha sonra Pittsburgh’daki Union Iron Works’un sahibi oldu. Bu şirket, Carnegie Steel Company’nin temelini oluşturacaktı. Carnegie, çelik endüstrisindeki yenilikleri yakından takip etti ve şirketini dünyanın en büyük çelik üreticilerinden biri haline getirdi.
Telgrafçı Yılları
Andrew Carnegie, 13 yaşında iken Pittsburgh, Pennsylvania’da bir demiryolu şirketinde telegrafçı çırağı olarak çalışmaya başladı. Bu işi sayesinde yazma ve okuma becerilerini geliştirdi. Carnegie, telegrafçı olarak çalışırken, telegraf telgraf hattında çalışan bir operatör olarak mesajları alıp gönderiyordu.
Telegraf teknolojisi o dönemde hızla gelişti ve bu, Carnegie’nin kariyerinde önemli bir rol oynadı. İş hayatına atılmadan önce telegraf teknolojisi hakkında birçok şey öğrendi ve bu sayede iş hayatında iletişim teknolojilerinin önemini kavradı.
Telegrafçı olarak çalıştığı yıllarda, genç yaşta para biriktirmeye başladı ve kendi kendini eğitmeye devam etti. Bu tecrübeleri, ilerideki iş kariyerinde başarılı olmasına yardımcı oldu.
Demiryolları Dönemi
Andrew Carnegie, telegrafçı olarak çalıştığı dönemden sonra demiryolu sektörüne geçti. 1853 yılında Pennsylvania Demiryolları’nda işe başladı ve burada bir yazıcı olarak çalıştı. Daha sonra, demiryolu şirketinde yöneticilik yapmak için çalıştı.
Carnegie, demiryolu sektöründe büyük bir başarı elde etti ve 1860’larda demiryolu yatırımlarına odaklandı. Bu yatırımlar sayesinde, kendi servetini oluşturmaya başladı.
Carnegie, demiryolu sektöründe çalışırken, çelik endüstrisindeki yenilikleri takip etti ve bu alanda yatırım yapmak için fırsat aradı. 1865 yılında Pennsylvania’daki bir çelik şirketi olan Keystone Bridge Company’ye ortak oldu ve daha sonra Pittsburgh’daki Union Iron Works’un sahibi oldu. Bu şirket, Carnegie Steel Company’nin temelini oluşturacaktı. Carnegie, çelik endüstrisindeki yenilikleri yakından takip etti ve şirketini dünyanın en büyük çelik üreticilerinden biri haline getirdi.
1860–1865: İç Savaş
Andrew Carnegie, Amerikan İç Savaşı sırasında, çoğu iş adamı gibi, ordunun tedarik zincirlerinde rol aldı. Carnegie, özellikle demiryolu sektörüne yönelik malzeme tedariki konusunda uzmanlaşmıştı ve bu alanda hizmetleri için tanınmıştı. Savaş boyunca Pennsylvania’da kendi özel demiryolu şirketini kurdu ve ordunun ihtiyaçları için silah, mühimmat ve diğer malzemelerin taşınması için hizmet verdi.
Carnegie, savaşın sona ermesinden sonra demiryolu sektöründeki başarılarını ve çelik endüstrisi alanındaki yatırımlarını genişletti. Savaş sırasında ordunun ihtiyaçlarına yönelik tedarik zinciri sağlamak, ona iş dünyasında prestij kazandırdı ve iş kariyeri için önemli bir adım oldu.
Keystone Köprü Şirketi
Keystone Köprü Şirketi, Pennsylvania’da demiryolu köprüleri inşa etmek için kurulmuş bir şirketti. Andrew Carnegie, 1865 yılında bu şirkete ortak oldu ve kısa sürede şirketin kontrolünü ele geçirdi. Şirket, demiryolu köprülerinde kullanılan çelik çubukların üretiminde öncü oldu ve Carnegie, bu teknolojiyi kullanarak çelik endüstrisinde büyük bir servet elde etti.
Keystone Köprü Şirketi, 1873 yılında Carnegie Steel Company’nin bir parçası oldu ve şirketin üretim kapasitesini artırdı. Carnegie, daha sonra bu teknolojiyi diğer çelik ürünlerinde kullanmaya başladı ve çelik endüstrisinde önemli bir rol oynayan bir iş adamı haline geldi. Keystone Köprü Şirketi, Carnegie’nin çelik endüstrisindeki yükselişinde önemli bir adım oldu.
1875–1900: Çelik imparatorluğu
Andrew Carnegie’nin çelik endüstrisindeki yükselişi 1875-1900 yılları arasında gerçekleşti. Bu dönemde Carnegie, üretim süreçlerini ve teknolojileri geliştirerek çelik üretiminde devrim yarattı ve dünyanın en büyük çelik üreticisi haline geldi.
1873 yılında Carnegie Steel Company’yi kurdu ve çelik üretiminde inovasyonlara yatırım yaparak şirketin büyümesini hızlandırdı. Yeni teknolojileri kullanarak üretim maliyetlerini düşürdü ve daha yüksek kalitede çelik üretmeye başladı.
Carnegie, Pittsburgh’da yeni tesisler inşa ederek üretim kapasitesini artırdı ve diğer şirketlerle birleşerek çelik endüstrisindeki hakimiyetini sağladı. 1900 yılında, Carnegie Steel Company, ABD’deki çelik üretiminin yarısını kontrol ediyordu.
Carnegie, başarılarıyla birlikte büyük bir servet biriktirdi ve hayırseverlik faaliyetlerine büyük yatırımlar yaptı. Carnegie Vakfı ve Carnegie Mellon Üniversitesi gibi kuruluşlar, onun hayırsever faaliyetlerinin sadece birkaç örneğidir. Andrew Carnegie, çelik imparatorluğu sayesinde iş dünyasında ve hayırseverlikte önemli bir figür haline geldi.
1901: U.S. Steel Dönemi
1901 yılı, Andrew Carnegie için önemli bir dönüm noktasıydı. Bu yıl, J.P. Morgan liderliğindeki bir konsorsiyum, Carnegie Steel Company’nin kontrolünü devraldı ve United States Steel Corporation adlı yeni bir şirket kuruldu. Bu, tarihteki en büyük işlem olan 1,4 milyar dolarlık bir satın alma işlemiydi.
Carnegie, bu işlemle birlikte iş hayatından emekli olma kararı aldı ve servetinin büyük bir kısmını hayır işlerine ve sosyal projelere bağışladı. Carnegie Vakfı ve Carnegie Mellon Üniversitesi gibi kuruluşlar, onun hayırsever faaliyetlerinin sadece birkaç örneğidir.
U.S. Steel, kuruluşundan itibaren Amerika Birleşik Devletleri’nin en büyük şirketlerinden biri oldu ve Carnegie Steel Company’nin inovasyonları ve teknolojileri, U.S. Steel’in de başarısına katkıda bulundu. Ancak, Carnegie, şirketin kontrolünü kaybetmekle birlikte, çelik endüstrisindeki etkisi ve mirasıyla her zaman anılmaya devam etti.
Akademik ve Aktivist Olarak Hayatı
Andrew Carnegie, iş hayatından emekli olduktan sonra, hayırseverlik faaliyetlerine ve sosyal projelere odaklandı. Bu dönemde, eğitim ve kültürün önemine inanan Carnegie, birçok akademik ve kültürel kuruluşa büyük bağışlar yaptı.
Carnegie Vakfı, eğitim, kültür ve bilim alanlarında faaliyet gösteren bir vakıftı. Vakıf, dünyanın dört bir yanındaki üniversitelere ve araştırma merkezlerine büyük miktarlarda para bağışladı ve birçok yüksek öğrenim kurumunun kuruluşunu ve gelişimini destekledi. Carnegie, ayrıca Carnegie Mellon Üniversitesi’ni kurdu ve büyük bir bağışta bulunarak New York Halk Kütüphanesi’nin genişletilmesine yardımcı oldu.
Carnegie, aynı zamanda barışa ve dünya çapında demokrasiye olan inancıyla da tanınır. Bu nedenle, 1910 yılında Nobel Barış Ödülü’ne aday gösterildi. Ayrıca, Carnegie, barışa hizmet eden birçok kuruluşa para bağışında bulundu ve dünya barışı için çaba harcadı.
Andrew Carnegie’nin hayatı, iş başarısı, hayırseverlik faaliyetleri ve barış çalışmalarıyla dolu bir hayatı yansıtır. Carnegie, insanlığın genel refahına hizmet etmeye odaklanan bir iş adamı ve hayırsever olarak hatırlanmaktadır.
Hayırsever Tarafı
Andrew Carnegie, hayatının son yıllarında, büyük bir hayırsever olarak tanınır hale geldi. Zenginliğini, insanlığa hizmet etmek için kullanmak istedi ve dünya çapında birçok hayırsever faaliyete ve projeye katkıda bulundu.
Carnegie, özellikle eğitim ve kültür alanlarında büyük bağışlar yaparak tanınır. Carnegie Vakfı aracılığıyla, dünya genelinde birçok üniversiteye ve araştırma merkezine maddi destek sağladı. Carnegie Mellon Üniversitesi’nin kurulmasına da büyük katkıda bulundu. Ayrıca, New York Halk Kütüphanesi’nin genişletilmesine de önemli bir maddi katkı sağladı.
Carnegie, ayrıca barışa ve dünya çapında demokrasiye olan inancıyla da tanınır. Bu nedenle, barışa hizmet eden birçok kuruluşa para bağışında bulundu ve dünya barışı için çaba harcadı.
Andrew Carnegie, hayatının son yıllarında servetinin çoğunu hayır işlerine harcadı ve dünya genelinde birçok insanın hayatını olumlu yönde etkiledi. Hayırseverliği ve insanlık için yaptığı hizmetler, onun ölümünden sonra bile hatırlanmaya devam etmektedir.
Ölümü
Andrew Carnegie, 11 Ağustos 1919 tarihinde Lenox, Massachusetts’teki evinde 83 yaşında öldü. Ölüm nedeni, zatürre ve bronşit gibi solunum yolu rahatsızlıklarıydı.
Carnegie’nin cenazesi, New York’taki Kılkenny Kalesi’nde düzenlendi. Cenaze törenine, dünya genelinde birçok insan katıldı ve Carnegie’nin hayatına ve yaptığı hizmetlere saygılarını sundular.
Carnegie, hayatı boyunca insanlığa hizmet etmek için çaba harcamış ve hayırseverlik faaliyetleri ile dünya çapında tanınmış bir iş adamı ve filantropist olmuştu. Ölümünden sonra bile, hatıraları ve yaptığı hayır işleri, onun insanlığa olan katkılarının devam ettiğini göstermektedir.
